خاورمیانه در آستانه دگردیسی

دیپلماسی ایرانی: هم‌زمان با آماده‌شدن اسرائیل برای آغاز عملیات زمینی در غزه شاهد پوست‌اندازی معناداری در تحولات منطقه هستیم؛ چراکه سلسله عملیات‌هایی هم علیه مواضع و اهداف ایالات متحده در کشورهای منطقه از عراق تا سوریه و حتی یمن صورت گرفته است. اینها علاوه بر درگیری‌‌های گاه و بی‌گاه حزب‌الله لبنان با اسرائیل است‌‌.

از سوی دیگر پس از تداوم حملات اسرائیل به غزه و نیز افزایش حضور نظامی آمریکا در منطقه، برخی مقامات داخلی هم موضع‌گیری‌های جدیدی اتخاذ کرده‌اند که بیشتر بوی هشدار می‌دهد. در این راستا، حسین امیرعبداللهیان دوشنبه هفته پیش در اظهارنظری تلویزیونی هشدار داده بود که اگرچه مقاومت توان نبرد طولانی‌مدت با دشمن را دارد؛ اما تمام احتمالات وارد است و ما نمی‌توانیم نسبت به جنایت‌های جنگی علیه مردم غزه بی‌تفاوت باشیم. وزیر امور خارجه ایران همچنین درباره «حمله‌ای پیش‌دستانه» در صورت تداوم اقدامات رژیم صهیونیستی علیه غزه هشدار داده بود.

او هفته پیش گفت که اگر آمریکا نتواند مانع اقدامات رژیم صهیونیستی شود، ایران از بیرون گود نظاره‌گر نخواهد بود. البته روز سه‌شنبه گذشته نیز شاهد نشست فوق‌العاده فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس شورای اسلامی با حسین امیرعبداللهیان بودیم. علاوه بر اینها ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز در گفت‌وگو با المیادین با تأکید بر اینکه محور مقاومت دست‌بسته نخواهد ماند، خاطرنشان کرد که صهیونیست‌ها بدانند هیچ سناریویی بعید نیست. در ادامه لحن هشدارهای مقامات ایران با نوشته کوتاه مجتبی امانی در شبکه اجتماعی ایکس تندتر هم شد. سفیر ایران در لبنان روز سه‌شنبه هفته قبل در پیامی خواستار جدی‌گرفتن هشدار ایران نسبت به لزوم توقف کشتار و جنایت در غزه شد و نوشت: «ایران هشدارش را از طریق وزیر خارجه نسبت به لزوم توقف کشتار در غزه داد. این هشدارها را جدی بگیرید. دیگران ممکن است بدون هشدار قبلی وارد عمل شوند».

سلسله عملیات‌‌های ضد آمریکایی

در این میان برخی جریان‌های دیگر نیز از واکنش‌های سیاسی و دیپلماتیک و هشدار صرف عبور کرده و وارد فاز هشدار جدی‌تر شده‌اند. حملات و ضرباتی که به پایگاه‌های ایالات متحده آمریکا در عراق، سوریه و یمن وارد شده است، نشان می‌دهد جبهه مقاومت وسیع‌تر از پیش شده و آماده هر اقدامی است. صد البته به واسطه تفاوت‌ها و اقتضائات ژئوپلیتیک لبنان و هم‌مرز بودن با اسرائیل، حزب‌الله لبنان به صورت مستقیم با خود اسرائیلی‌ها درگیر است.

در همین زمینه علاوه بر واکنش‌‌های حزب‌الله لبنان، جریان‌‌های عراقی هم ضرباتی را به مواضع آمریکا در این کشور به دلیل تداوم حمایت از اسرائیلی‌ها به‌ویژه بعداز سفر جو بایدن وارد کرده‌اند. همچنان که منابع خبری بعدازظهر روز چهارشنبه از حمله پهپادی به پایگاه نیروهای آمریکایی در اربیل عراق خبر دادند. شفق‌نیوز به نقل از یک منبع امنیتی عراقی اعلام کرد که پایگاه «الحریر» آمریکا در استان اربیل هدف حمله پهپادی قرار گرفت. طبق این گزارش، در این حمله فرودگاه نظامی داخل پایگاه هدف قرار گرفت. طبق این گزارش، گروه مقاومت عراقی موسوم به «تشکیل الوارثین»، مسئولیت حمله به پایگاه نظامیان آمریکایی را بر عهده گرفته است.

هم‌زمان عملیات پهپادی به پایگاه «التنف» آمریکا در مثلث مرزی سوریه، عراق و اردن انجام شد که مقاومت اسلامی عراق مسئولیت هدف قراردادن پایگاه التنف را بر عهده گرفت. المیادین اعلام کرده بود که سه پهپاد موفق به پرواز در آسمان پایگاه شده و آن را هدف قرار داده‌اند. به موازات آن چهارشنبه نیز پایگاه‌های عین‌الاسد در عراق هدف حمله پهپادی قرار گرفته بود. مضافا گردان‌های حزب‌الله عراق، پنجشنبه در واکنش به همکاری ایالات متحده آمریکا با اسرائیل برای حمله به غزه اعلام کرد که آمریکایی‌ها باید تاوان این همکاری را پس بدهند. سخنگوی نظامی گردان‌های حزب‌الله عراق اعلام کرد که از امروز عملیات مقاومت عراق علیه آمریکایی‌ها با حمله به پایگاه‌های نظامی آنها آغاز می‌شود. او تأکید کرد که آمریکایی‌ها شرکای اصلی در کشتار مردم غزه هستند و باید تاوان آن را پس دهند. سخنگوی نظامی گردان‌های حزب‌الله عراق با اشاره به حمله روز چهارشنبه گروه مقاومت اسلامی عراق به دو پایگاه آمریکایی در عراق این را هم افزود که «مقاومت، امروز اولین ضربات را وارد کرد و عملیات با روند رو به رشد ادامه پیدا می‌کند».

البته المیادین، بامداد دیروز (جمعه) هم از وقوع انفجار در اطراف پایگاه نظامی آمریکایی‌ها موسوم به «ویکتوری» در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی بغداد خبر داده بود. برخی منابع محلی از اصابت دست‌کم دو راکت به مقر آمریکایی‌ها خبر دادند. همچنین شبکه خبری سومریه‌نیوز به نقل از منابع عراقی اعلام کرد که پنجشنبه‌شب و بامداد دیروز صدها نفر از مردم این کشور به درخواست مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق، به سمت مرز با اردن رفتند تا در مرزهای فلسطین تحصن کنند. مقتدی صدر پنجشنبه از ملت‌های اسلامی و عربی خواست در مرزهای فلسطین تا زمان شکستن محاصره نوار غزه تجمع مسالمت‌آمیز مردمی برگزار کنند. در سوریه نیز حملاتی مشابه با حملات در عراق علیه نیروها و مواضع آمریکایی صورت گرفت. منابع خبری روز پنجشنبه از حمله به دو پایگاه آمریکا در سوریه خبر داده‌اند.

به گزارش کانال تلگرامی صابرین‌نیوز، منابع رسانه‌ای سوریه از حمله موشکی به پایگاه آمریکا در میدان گازی «کونیکو» واقع در شمال دیرالزور سوریه خبر دادند. کانال تلگرامی صابرین‌نیوز در‌این‌باره اعلام کرد که پایگاه آمریکایی‌ها در این میدان گازی با چند راکت و به صورت دقیق هدف قرار گرفته است. منابع خبری همچنین از شنیده‌شدن صدای چند انفجار از این میدان گازی خبر می‌دهند. میدان گازی کونیکو با مساحت صد هکتار، بزرگ‌ترین میدان گازی سوریه است که در ۱۳کیلومتری شرق دیرالزور واقع شده و در زمان حاضر در تصرف نیروهای آمریکایی است، این در حالی است که میادین بزرگ نفتی العمر و التنک نیز به‌ ترتیب در فاصله ۳۸ و ۶۶ کیلومتری این میدان قرار دارند. یمنی‌ها هم به تأسی از آنچه در سوریه، عراق و لبنان صورت گرفت، وارد فاز واکنش عملی شدند؛ کما‌اینکه منابع خبری از حمله راکتی به یک ناو آمریکایی در سواحل یمن خبر داده‌اند.

شبکه سی‌ان‌ان در‌این‌باره اعلام کرد که یک ناو نیروی دریایی آمریکا هدف چند راکت در سواحل یمن قرار گرفت. این شبکه به نقل از دو مقام آمریکایی مدعی شد که این ناو راکت‌های شلیک‌شده را رهگیری کرده است. این دو مقام آمریکایی همچنین مدعی شدند که این حمله از طرف جنبش انصارالله یمن انجام شده است. سی‌ان‌ان همچنین به نقل از این مقامات آمریکایی اعلام کرد که گفته می‌شود ناو یادشده ناو رزمی «یو‌اس‌اس کارنی» حامل موشک‌های هدایت‌شونده بوده است.

 بیانیه پنتاگون

پس از مجموعه این عملیات‌ها، پنتاگون در بیانیه‌ای حملات روزهای اخیر به پایگاه‌هایش در عراق، سوریه و حمله به ناو واشنگتن در سواحل یمن را تأیید کرد. به گزارش شبکه الجزیره، پنتاگون در بیانیه خود درباره حمله شب پنجشنبه به ناو واشنگتن در سواحل یمن مدعی شد که ناوشکن یو‌اس‌اس کارنی سه موشک و تعدادی پهپاد انصارالله یمن را رهگیری کرد. در این بیانیه آمده است «ما نمی‌توانیم با قطعیت هدف موشک‌ها را تعیین کنیم؛ اما به احتمال زیاد آنها به سمت اهدافی در اسرائیل هدایت شده‌اند». پنتاگون در ادامه تأکید کرد که «ما اقدامات لازم را برای حفاظت از نیروهای آمریکا انجام خواهیم داد. روز گذشته نیروهای ما با حمله سه پهپاد در پایگاه عین‌الاسد در غرب عراق مقابله کردند».

پنتاگون در ادامه آورده است که «ما در حال افزایش استقرار جنگنده‌‌های خود در منطقه برای ارائه قابلیت‌های بیشتر هستیم. ما مراقب هرگونه تهدید احتمالی دیگر خواهیم بود». وزارت دفاع آمریکا همچنین در این بیانیه افزوده که «ما همچنان در تلاش هستیم تا مشخص کنیم چه کسی مسئول حملات اخیر به نیروهای ماست». پنتاگون در ادامه عنوان کرده «ما توانایی دفاع از منافع خود در منطقه و جلوگیری از تشدید منطقه‌ای تنش یا گسترش درگیری را که از طرف حماس آغاز شده است، داریم».

در این بیانیه قید شده است «پس از حمله به سربازان آمریکایی در عراق و سوریه اقدامات لازم را برای محافظت از نیروهای خود انجام خواهیم داد. پایگاه آمریکا در سوریه هدف حمله یک پهپاد قرار گرفت که منهدم شد و تلفات جزئی در میان نیروهای ائتلاف بر جای گذاشت». پنتاگون در بخش دیگری از این بیانیه درباره کمک‌های نظامی واشنگتن به اسرائیل نیز اضافه کرد که اولین محموله‌های کمک‌های نظامی هفته گذشته به اسرائیل رسید و این روند همچنان ادامه دارد. کمک‌های نظامی آمریکا به اسرائیل شامل مهمات، بمب و دیگر تجهیزات اساسی است. ما همچنین موشک‌های مورد نیاز گنبد آهنین بیشتری ارسال می‌کنیم تا اسرائیل توانایی‌های لازم برای دفاع خود را به دست بیاورد.

احتمال آغاز   عملیات  زمینی اسرائیل در غزه  و  سناریوهای  پیش‌رو

در کنار انجام حملاتی به اهداف آمریکایی‌ها در منطقه، برای اولین بار بنیامین نتانیاهو دیروز جمعه ۲۸ مهر با سربازان اسرائیلی مستقر در مرز غزه دیدار کرد. نخست‌وزیر اسرائیل در جمع سربازان از تداوم ضربات سخت تا رسیدن به پیروزی گفت. از این سخنان چنین برداشت می‌شود که تهاجم زمینی اسرائیل به نوار غزه که هدف آن نابودی حماس عنوان شده بود، به‌زودی آغاز خواهد شد؛ به‌ویژه آنکه یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل نیز روز پنجشنبه در یک سخنرانی در جمع سربازان در جوار مرز با نوار غزه تجمع کرده‌اند، این جمله معنادار را به کار برد که به‌زودی غزه را از داخل خواهید دید».

هم‌زمان روز پنجشنبه منابع خبری از ورود نخستین محموله خودروهای زرهی آمریکا به اسرائیل خبر دادند. تل‌آویو نیز این خبر را تأیید کرد که البته سردار سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، در تماس تلفنی دیروز خود با وزیر دفاع ترکیه صراحتا حمایت‌های گسترده آمریکا از‌ جمله تدارک تسلیحات و مهمات سنگین برای اسرائیل را به معنای مشارکت دولت آمریکا در جنایات غزه تلقی و آن را عامل پیچیده‌تر‌شدن اوضاع در این باریکه دانست و درباره عواقب آن هشدار داد.

‌با درنظرگرفتن مجموع شرایط در منطقه، می‌توان این گزاره را نزدیک به واقعیت دانست که در صورت آغاز حمله زمینی اسرائیل به غزه و تداوم حمایت‌ها و کمک‌‌های آمریکا، امکان تداوم، گسترش و نیز تشدید حملات علیه نیروها و اهداف ایالات متحده در غرب آسیا وجود دارد. اما در این بین نکته حائز اهمیت عمق و شدت عملیات زمینی اسرائیل در خاک غزه است که به تبعش می‌توان وسعت و نوع مواجهه جبهه مقاومت در خاورمیانه با آمریکایی‌ها را تعیین کند.

در نتیجه باید روی احتمال آغاز عملیات زمینی اسرائیل در غزه و سناریوهای پیش‌رو پس از انجام این حمله تمرکز کرد. پیرو آنچه گفته شد و در پی تهدیدهای روزهای اخیر اسرائیل مبنی بر احتمال آغاز یک حمله زمینی به نوار غزه، شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل از اهداف این حمله پرده برداشت و از سناریوی مدنظر تل‌آویو برای این باریکه در فردای پس از حمله زمینی گفت.

شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل فاش کرد که هدف تل‌آویو از انجام عملیاتی زمینی در غزه خارج‌کردن کنترل این باریکه از دست حماس، آسیب به توانایی‌ها و قدرت نظامی و نهاد سیاسی آن و درنهایت جایگزین‌کردن یک نیروی بین‌المللی به جای آن است. بر اساس این طرح، ارتش اسرائیل به دنبال از بین بردن حداکثر قدرت رزمی حماس، انبارهای مهمات، سلاح و موشک آن است و می‌خواهد تونل‌های امنیتی آن را کشف و تخریب کند. طبق گزارش این شبکه، اسرائیل همچنین می‌خواهد نهادهای دولتی را از کار بیندازد، مقامات سیاسی را هدف قرار دهد و تلاش کند رهبری حماس را از مردم جدا کند.

شبکه ۱۲ اسرائیل همچنین درباره سناریوی چیده‌شده توسط تل‌آویو برای دوره پس از تسلط بر نوار غزه نوشت: «طبق این سناریو اسرائیل مشکلات ساکنان غزه را به دوش نخواهد کشید و به همین دلیل بلافاصله پس از تسلط بر غزه یک نیروی بین‌المللی برای مدیریت و بازسازی آن به منطقه فراخوانده می‌شود و برای تشکیل این نیروی بین‌المللی بیشتر بر کشورهای عربی و حوزه خلیج فارس تمرکز خواهد شد».

اسرائیل در روزهای گذشته خواستار خروج بیش از یک میلیون ساکن شمال نوار غزه از این منطقه در راستای فراهم‌کردن زمینه آغاز عملیات زمینی در این باریکه شده است. در تکمیل سناریوی مطرح‌شده از سوی شبکه ۱۲ اسرائیل، منابع خبری انگلیس از «حمایت ویژه» دولت بایدن از نتانیاهو برای حمله زمینی به نوار غزه خبر دادند. این را روزنامه تایمز لندن رسانه‌ای کرد و بر اساس گزارش‌های مربوط به دیدارهای غیرعلنی نخست‌وزیر اسرائیل و رئیس‌جمهور آمریکا، عنوان کرد تل‌آویو از «حمایت ویژه واشنگتن برای ادامه حمله زمینی به غزه برخوردار شد». تایمز در ادامه نوشت که «بایدن در سفرش به تل‌آویو به نخست‌وزیر اسرائیل گفت که او هنوز کاملا از نتانیاهو حمایت می‌کند». به نوشته این روزنامه انگلیسی، بایدن در یک نشست خصوصی با نتانیاهو برای تأیید طرح اسرائیل درباره «نابودی حماس» شرط تعیین کرد. بایدن خواستار نوعی خویشتن‌داری تل‌آویو در حمله واقعی به غزه شد. در عوض نتانیاهو هم به بایدن وعده داد که تل‌آویو اجازه خواهد داد کمک‌‌های بشردوستانه از مصر وارد نوار غزه شود.

از طرفی، نتانیاهو در جلسه کابینه جنگ اسرائیل در روز چهارشنبه به جو بایدن گفته است که حمله زمینی به غزه قطعی و ناگزیر است. پیش‌تر محافل رسانه‌ای و کارشناسی و برخی منابع خبری عنوان کرده بودند که هرگونه اقدام عملی برای آغاز حمله زمینی اسرائیل به نوار غزه به بعد از سفر جو بایدن به اسرائیل موکول خواهد شد. در نتیجه با بازگشت رئیس‌جمهور آمریکا از این سفر هر لحظه باید منتظر این عملیات زمینی بود که می‌تواند دایره تنش را به فراتر از مرزهای فلسطین و اسرائیل و کل منطقه خاورمیانه تسری دهد.

البته رویترز بر خلاف شبکه ۱۲ اسرائیل محتمل‌ترین سناریو را این می‌داند که نظامیان اسرائیل تا جایی که بتوانند اعضای حماس را بکشند یا گروگان بگیرند، تونل‌ها و کارگاه‌های ساخت راکت را منفجر کنند و پس از بالارفتن تلفات اسرائیلی‌ها، به دنبال راهی برای «اعلام پیروزی» و خروج بگردند. دو کارشناس نظامی منطقه‌ای هم به رویترز گفته‌اند که گردان‌های عزالدین القسام، شاخه نظامی حماس برای یک حمله زمینی آماده شده‌اند و مین‌های ضدتانک و تله‌های انفجاری برای غافلگیرکردن نظامیان کار گذاشته است. اما در این گزارش ادعا شده که حمله آتی زمینی اسرائیل قرار است بسیار بزرگ‌تر از عملیات‌های پیشین در غزه باشد که تل‌آویو، پیش‌تر از آن به عنوان «هرس‌کردن» یا «چمن‌زدن» یاد کرده بودند که با وجود کاهش سطح توانمندی‌های نظامی حماس، منجر به حذف آن نشد.

عملیات پیشین از سوی اسرائیل به سلسه اقدامات نظامی اسرائیل گفته می‌شود که در پی وقوع عملیات‌‌های بزرگ حماس برای تضعیف قدرت این گروه در جهت انجام حملات بعدی صورت گرفته بود. تل‌آویو اسم این استراتژی را «چمن‌زنی» یا «هرس‌کردن» گذاشته‌اند که البته به باور تحلیلگران حوزه نظامی این راهی برای کاهش مشکلی است که نتوانسته مسائل اساسی را حل کند.

بنابراین بر خلاف نگاه تل‌آویو، واشنگتن سناریوی تقویت دوباره تشکیلات خودگران فلسطین را برای مدیریت تحولات غزه در سر دارد که در سال ۲۰۰۷ کنترل آن باریکه را به حماس واگذار کرد؛ اگرچه، تردیدهای زیادی هم وجود دارد که تشکیلات خودگردان یا هر تشکیلات دیگری بتواند حتی با وجود بیرون‌شدن حماس، این منطقه را اداره کند. بنابراین کسانی مانند متیو میلر، یکی از مذاکره‌کنندگان پیشین آمریکا در خاورمیانه و سخنگوی فعلی وزارت امور خارجه درباره ایجاد دولتی پساحماس برای حکمرانی بر غزه، عمیقا، تردید دارد.

خبرگزاری رویترز در گزارش خود با استناد به اظهارات منابع مطلع منطقه‌ای و غربی این را نیز مطرح کرد که اسرائیل عملیات پایانی و راهبرد خروجی برای دوران پساجنگ برای خود تعریف نکرده است. بنابراین اگرچه وعده از میان برداشتن حماس پس از آغاز حمله زمینی بارها عنوان شده اما اسرائیل حتی با فرض پیروزی در میدان جنگ، برنامه مشخصی برای چگونگی اداره این منطقه ویران‌شده فلسطینی ندارد. بنابراین واقعا تل‌آویو تصور مشخصی از چگونگی آینده پساجنگ ندارد. به دنبال همین نکته یک منبع مطلع در واشنگتن به رویترز گفته است که برخی دستیاران جو بایدن نگران‌اند حتی اگر اسرائیل برنامه کارآمدی را برای وارد آوردن ضربه کاری به حماس تنظیم کرده باشد، نتواند یک راهبرد خروج تعیین کند. این منابع مطلع همچنین گفتند که سفر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا و لوید آستین، وزیر دفاع این کشور در هفته گذشته نیز بر ضرورت تمرکز بر تدوین برنامه پساجنگ برای غزه تأکید داشت.

به موازات گمانه‌زنی‌‌های رویترز، روزنامه وال‌استریت‌ژورنال هم در گزارشی اعلام کرد که فعلا برای اسرائیلی‌ها و شخص نتانیاهو مجازات عاملان حمله به شهرک‌های غلاف غزه که به کشته‌شدن حدود هزارو۴۰۰ اسرائیلی منجر شده است، از دانستن اینکه برای نوار غزه بعد از حماس چه اتفاقی خواهد افتاد، مهم‌تر است. از این رو این نشریه آمریکایی معتقد است که اسرائیل برای حمله زمینی به نوار غزه و در جهت تحقق یک هدف واضح یعنی نابودی قدرت حماس در غزه آماده می‌شود اما نمی‌داند که بعد از آن چه اتفاقی می‌افتد. سناریوهای خوبی برای بعد از عملیات زمینی در غزه وجود ندارد. بنابراین وال‌استریت ژورنال به پنج سناریوی احتمالی پس از عملیات زمینی اسرائیل در غزه اشاره می‌کند. در یک سناریو چنین مطرح شده که اکنون اسرائیل آماده بزرگ‌ترین حمله نظامی به غزه است که هدف آن پایان‌دادن به حکومت حماس است.

بنابراین اگر در نهایت تل‌آویو، حماس را از بین ببرد یکی از گزینه‌ها این است که اسرائیل نیروهای خود را برای اشغال مجدد غزه به این منطقه بفرستد، همان‌طورکه در سال ۲۰۰۵ این کار را کرد. چون اسرائیل برای چندین دهه کنترل غزه را در دست داشت و در دهه‌ ۹۰ کنترل سیاسی نوار غزه را به فلسطینی‌ها واگذار کرد و تمام نیروهای نظامی خود و هزاران شهرک‌نشین را در سال ۲۰۰۵ از این منطقه خارج کرد. البته روزنامه وال‌استریت‌ژورنال هم متصور است که اسرائیل توان و تمایلی به اعزام نیروهای نظامی برای سلطه دائم بر نوار غزه ندارد. این روزنامه آمریکایی در سناریوی بعدی به برنامه اسرائیل برای از میان برداشتن حماس، خروج از غزه و سپردن امور به فلسطینی‌ها و حامیان آن اشاره دارد که البته به زعم روزنامه وال‌استریت‌ژورنال این گزینه چالش‌های زیادی به همراه دارد که راه را برای گروه‌های سرسخت‌تر برای پرکردن خلأ قدرت هموار می‌کند. 

احتمال سومی که این نشریه طرح کرده این است که اسرائیل راه را برای بازگشت تشکیلات خودگردان فلسطین که مورد حمایت آمریکاست و در کرانه باختری حکمرانی می‌کند به غزه هموار کند. وال‌استریت‌ژورنال نوشت احتمال دیگر این است که نیروهای حافظ صلح بین‌المللی کنترل غزه را به صورت موقت در دست بگیرند اما مشخص نیست که از چه کشورهایی باشند. سناریوی پنجمی نیز وجود دارد. در این سناریو وضعیت انسانی در غزه بسیار وخیم می‌شود و باعث می‌شود غیرنظامیان به مصر فرار کنند. تمام این موارد در صورتی به وقوع خواهد پیوست که رژیم صهیونیستی بتواند در عملیات زمینی موفق باشد؛ اما روی دیگر سکه افتادن در باتلاقی است که برای اسرائیل کابوس دیگری به همراه خواهد داشت./شرق