چین تغییر نکرده است

نویسنده: سامر خیر أحمد

دیپلماسی ایرانی: سال 2013 هم زمان با روی کار آمدن رئیس جمهوری کنونی چین یعنی شی جین پینگ، نقطه تحول مهمی در تاریخ معاصر این کشور رقم خورد. این نقطه تحول  فی نفسه به قدرت رسیدن او نیست بلکه تغییر بلندپروزای‌های این کشور و تبدیل آن از توسعه اقتصادی صرف به استفاده از موفقیت‌های اقتصادی در راه نفوذ سیاسی در جهان است.

چین امروز تغییر نکرده بلکه ده سال است که عوض شده و از مرحله تمرکز روی خود به مرحله تمرکز روی جهان منتقل شده است. برای محقق شدن این مسئله دولت شی جین پینگ روی توسعه ارتش چین فعالیت کرد و به نیروی هوایی در مقایسه با نیروی زمینی اهمیت بیشتری داد. صنایع نظامی به برکت توسعه تکنولوژی صنعتی توسعه یافت. در صنایع نیز تمرکز از کمیت به سمت کیفیت رفت و این امر در توسعه صنایع حمل و نقل بروز پیدا کرد. اما مسئله مهم‌تر اتخاذ گفتمان جدیدی است که از مشارکت در توسعه و آینده مشترک بشری و راه اندازی ابتکار عمل کمربند و جاده صحبت می‌کند.

در پکن چیزی تغییر نکرده است و این کشور به سمت طرح‌های راهبردی خود حرکت می‌کند. اما این دشمنان این کشور هستند که تغییر کرده‌اند. ایالات متحده آمریکا امروز مقابله جدی با راهبرد توسعه طلبانه چین را در عرصه سیاست بین المللی آغاز کرده است، بعد از آن که در گذشته برای کنترل آن تلاش می‌کرد. این مسئله به این معناست که توجیهی برای گفتن این مسئله که این روزها چین جدیدی ظهور کرده است وجود ندارد. چین جدید عملا در سال 2013 ظهور کرده است؛ اما آمریکا و متحدانش در آن زمان این مسئله را جدی نگرفتند. طبق این دیدگاه می‌توان رفتار چین در جهان و پیرامون خود را متوجه شد.

به عنوان مثال نزدیکی چین به کشورهای منطقه خلیج فارس اجرایی کردن ابتکار عمل یک کمربند و یک جاده است که از طریق آن چین تلاش می‌کند در مناطق دریایی حساس حضور یابد و طرح‌های مشترکی را راه اندازی کند که به نفع انتقال کالاهایش به سراسر جهان است و در مقابل این کار سرمایه گذاری و تکنولوژی مدرن ارائه می‌دهد تا به کشورهای دیگر در راه اهداف توسعه‌ای کمک کند. به عبارت دیگر این نزدیکی برنامه ریزی شده بوده و به رفتار آمریکا در شرق آسیا و غرب اقیانوس آرام مرتبط نیست و یا پاسخی به آن نیست.

چین تغییر نکرده است بلکه این دشمنانش هستند که تغییر کرده‌اند. این مسئله به این معناست که پیش روی جهان چین جدیدی قرار ندارد بلکه رویکرد جدیدی از سوی آمریکا برای تعامل با آن وجود دارد.

منبع: العربی الجدید / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11