چند نکته درباره کاهش ارزش روبل

نویسنده: محمد طبیبیان، استاد سابق دانشگاه صنعتی اصفهان و موسسه عالی پژوهش در برنامه‌ریزی و توسعه

دیپلماسی ایرانی: بعد از حمله روسیه به اوکراین ناگهان نرخ روبل با کاهش شدید ارزش روبه رو شد که در ماه مارس ۲۰۲۲ به اوج خود رسید. لیکن در آن مقطع تصمیم بانک مرکزی روسیه در افزایش نرخ بهره به معادل بیست درصد، استفاده از ذخائر ارزی روسیه و محدود شدن انتقالات ارزی، قیمت روبل را در مقابل دلار افزایش داد که در نمودار به صورت کاهش نرخ دلار به روبل درقسمت چپ نمودار نمایان است. در این نمودار منحنی آبی نرخ دلار به روبل و منحنی قرمز رنگ میانگین متحرک ۵۰ روزه آن را نشان می دهد.

اما نرخ مبادله روبل با دلار از آن پس در حال کاهش بوده که به صورت افزایش قیمت دلار به روبل در نمودار دیده می شود. در هفته های اخیر علامت های بیشتری از احتمال کاهش قیمت روبل به دلار ظاهر شده است (همچنین روند نرخ لحظه ای را با روند میانگین متحرک ۵۰ روزه مقایسه کنید). در این داستان حد اقل چهار نتیجه موجود است؛

یکم تجار ایرانی که به روسیه صادر می کنند بهتر است در نگهداری ذخیره روبل دقت کنند، و این روند را در تعیین پورت فوی ارزی خود از نظر دور ندارند.

دوم، امید که بانک ها و بانک مرکزی در شرایطی که روسیه به کشورهای اقماری و همسایه قبول معامله با روبل را تحمیل می کند، مواظب باشند ذخائر روبل انباشته نکنند، به همان دلیل.

سوم، در پایان جنگ با اوکراین که بالاخره روزی رخ خواهد داد روسیه خواه نا خواه باید روبل را با کاهش ارزش مواجه کند. اگر روند نمودار بالا سیاست عمدی از طرف بانک مرکزی روسیه است، سیاست معقولی است. چون از یک کاهش ارزش شدید در پایان جنگ اجتناب می شود.

چهارم، تاجرها، بانک ها و بانک های مرکزی که ذخائر روبل نگهداری می کنند با کاهش ارزش آن در واقع یک بخش از هزینه جنگ اوکراین را پرداخت می کنند. امید که روزی پشت دست گزیده نشود که چه میزان ارزش ذخائر روبل کاهش یافته است.