اصرار بر یک توهم
افسانه، افسانه است؛ در بر همان پاشنه می گردد!
دیپلماسی ایرانی: دیروز یکشنبه محمد مرندی که عنوان مشاور رسانهای تیم مذاکره کننده هستهای ایران را یدک می کشد با اشاره به بحران انرژی اروپا، در توئیتر نوشت: «پیشتر به غربیها هشدار داده بودم که زمستان در راه است.»
مرندی در توئیترش با بازنشر صفحه اول نشریه اکونومیست که در شماره جدید آن مقالهای درباره بحران انرژی در اروپا همزمان با فرارسیدن فصل سرما در این قاره نوشته شده است، بهطور تلویحی گفت که غرب میتوانست از فرصت مذاکرات هستهای با ایران برای حل بحرانی که هم اکنون با آن مواجه است، استفاده کند. وی در پیام خود نوشت: «لیبرالهای ایرانی طرفدار غرب عصبانی هستند زیرا من در جریان مذاکرات هستهای در وین به غربیها هشدار دادم که زمستان در راه است. پاسخ صادقانه من به جنگ روانی آنها.» مرندی ادامه داد: «نخبگان/مذاکرهکنندگان غربی مدعی بودند که ایران به توافق نیاز دارد اما آنها میتوانند بدون توافق هم به کار خود ادامه دهند.»
پیش تر از مرندی بسیاری از رسانه های اصولگرا هم با ادبیات مشابه به منتقدان داخلی افسانه یا توهم پاییز و زمستان سرد اروپا تاختند و به شرایط کنونی در قاره سبز پرداختند. این موضع گیری های سطحی به نحوی بیان می شود که گویی منتقدان داخلی و رسانه های همسو از اساس فرا رسیدن فصل پاییز و زمستان در اروپا یا مشکلات مربوط به حوزه تامین انرژی و چالش های تورمی آن را برای اروپایی ها منکر شده بودند و یا چنین تصور می شد که در اروپا شاهد یک پرش فصلی خواهیم بود و بعد از پایان تابستان شاهد آغاز دوباره بهار هستیم.
پیش بینی اینکه پاییز و زمستان سال جاری میلادی به واسطه تداوم جنگ اوکراین برای اروپایی ها سخت و مشکل آفرین خواهد بود به هنر چندان بالایی نیاز ندارد؛ فارغ از اینکه چه جریان یا جریاناتی، چه رسانه هایی و چه افرادی این ادعا، توهم و افسانه را در قالب «پاییز و زمستان سرد» در کشور مطرح کردند، اما هسته تئوریک این ادعا بر تاثیرات فرارسیدن پاییز و زمستان سرد برای کشاندن اروپایی ها پای میز مذاکره با ایران بر سر احیای برجام، آن هم از موضع ضعف و با قبول پیش شرط ها تهران استوار بود.
حال با یک نگاه اجمالی بر فضای فعلی سیاست خارجی با تمرکز بر روابط ایران و اروپا، نه تنها قاره سبز، ولو با مشکلات حوزه انرژی خود دیگر تمایلی به مذاکره با ایران در هیچ موضوعی به خصوص مذاکرات هسته ای ندارد، بلکه با کنار گذاشتن نقش سابق خود (پلیس خوب) طی دو ماه اخیر به شکل تمام عیار و حتی بی سابقه ای فشار همه جانبه سیاسی، دیپلماتیک، حقوق بشری و حتی امنیتی را به ایران وارد کرده است.
در همین باره کوروش احمدی در گفت وگویی که با «شرق» داشت تاکید کرد: «تز پاییز و زمستان سرد از اساس اشتباه بود. چون این تصور که فصل سرما باعث تغییر بنیادین در سیاست اروپا شود کاملا نادرست است. نگاه اروپا به جنگ اوکراین و روسیه یک نگاه امنیتی بوده و هست. در این فضای امنیتی، اروپایی ها همیشه خود را برای بدترین سناریوها آمده می کنند. در همین زمینه در انگلیسی ضرب المثل وجود دارد که می گوید خود را برای بدترین ها آماده کن، هر چند که می توان امیدوار بود بهترین ها هم رخ دهد.» بنابراین به باور احمدی، اروپا در قبال جنگ اوکراین و روسیه خود را برای بدترین سناریو و یک وضعیت حاد امنیتی آماده کرده بود. پس طبیعی است که پاییز و زمستان سرد فاکتور تعیین کننده برای تغییر رفتار اروپا در قبال روسیه، جنگ اوکراین و به تبع آن ایران نمی توانست باشد، کما اینکه تا اینجای کار هم نبوده است.
این دیپلمات پیشین کشور در ادامه تحلیلش به «شرق»، این سوال را مطرح می کند که چگونه برخی افراد و رسانه ها در داخل کشور به این فاکتورها و علائم توجه نداشتند و آن ادعا (ژاییز و زمستان سرد) را مطرح می کردند؟!
احمدی به این نکته اشاره دارد که بدون تردید اروپا در راستای «همه چیز را همگان دانند» می توانستند با همفکری و همکاری با متحدان یک برنامهریزی و طرح مشترک برای عبور از فصل سرما داشته باشند؛ تحلیلگر ارشد مسال بین الملل روی نکته مهمی دست می گذارد و تصریح می کند که حتی اگر این فصل سرما به بدترین حالت ممکن برای اروپا هم شکل میگرفت باز تغییری در اولویت های امنیتی قاره سبز در قبال روسیه و ایران ایجاد نمیکرد.
لذا با در نظر گرفتن گفته های کوروش احمدی و نیز مشاهده برخی تحولات جاری باید اذغان داشت زمانی که برخی بر پایه توهم پاییز و زمستان سرد به دنبال تاخیر دو ماهه مذاکرات به امید بازگشت اروپایی ها بودند می بایست منتظر بسته شدن در دیپلماسی کشور می بودیم. نتیجه حضور چنین افرادی وضعیت کنونی سیاست خارجی دولت سیزدهم ظرف 460 روز از آغاز به کارش است که با یک بحران چندلایه و چند وجهی همراه شده است. واعظان و شارحان افسانه پاییز و زمستان سرد خود را برای نفت180 دلاری آماده کرده بودند، اما اکنون بهای نفت در کانال 80 دلار است؛ با ذکر همین نکته «تو خود بخوان حدیث مفصل از مجمل ... .»/شرق
نظر شما :