تقابل یا تفاهم؟!

دیپلماسی ایرانی: این روزها که موضوع ارسال پهپادهای ایران به روسیه و به کارگیری آنها در جنگ اوکراین به سرفصل تازه‌ای در منازعات تهران وغرزب بدل شده است، حسین امیر عبداللهیان از راهکا تهران برای حل وفوصل این مسئله خبر دارد. در انی راستا حسین امیرعبداللهیان دیروز چهارشنبه در نشست خبری مشترک با وزیر خارجه بلاروس عنوان داشت: «اتهامات بی اساس برخی از کشورها در مورد استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین را نیز قویا رد می‌کنیم و مقامات اوکراین را دعوت می‌کنیم که در یک نشست دو جانبه در سطح متخصصی فنی ایران و اوکراین حضور پیدا کنند و هر سندی را که در این خصوص در اختیار دارند، ارائه کنند. موضع ما همانطور که پیش از این گفته‌ایم عدم تسلیح طرفین در این جنگ است و ما مخالف جنگ هستیم.» اگر چه به نظر می‌رسد کی یف به واسطه تجربه ساقط شدن هواپیمای اوکراینی در سال 98 و نیز مسائل پس از آن وقعی به این پیشنهاد تهران ننهد، اما حتی اگر اوکراین در این مسیر هم گام بردارد و خواهان نشست مشترک با ایران باشد، به دلیل فشار واشنگتن عملا پیشنهاد رئیس دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر زمین خواهد ماند.

اما امیرعبداللهیان در نشست دیروز خود علاوه بر لحن دیپلماتیک و همکاری جویانه نوعی هشدار را هم به قاره سبز داشت. وزیر امور خارجه با اشاره به اقدام ایران در اعمال تحریم علیه چند نهاد و شخص در اتحادیه اروپا اظهار کرد: «در پاسخ به اقدام غیر سازنده اتحادیه اروپا در اعمال تحریم علیه ایران، امروز (چهارنشبه) لیست جدیدی از تحریم‌های وزارت خارجه علیه هشت نهاد و ۱۲ شخص در چارچوب اتحادیه اروپا را منتشر کردیم. این هشت نهاد و ۱۲ شخص در وقایع اخیری که در ایران رخ داد اقدام به حمایت و تشویق ترور، افراطی گری و خشونت کرده بودند و از نظر ما جزو مصادیق تعریف تروریست محسوب می‌شوند و در همان چارچوب با آنها برخورد می‌شود.»

این دیپلمات عالی رتبه کشورمان ادامه داد: «در همین جا به اتحادیه اروپا هشدار و آنها را به این موضوع توجه می‌دهیم که مسیر غیر سازنده، تکراری و شکست خورده سال‌های قبل را ادامه ندهند. برای ما کاملا روشن است که رهبران چند کشور محدود در اتحادیه اروپا نگاه‌های افراطی و شتابزده نسبت به تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی دارند و بخش بزرگی از اتحادیه اروپا در مسیر عقلانیت حرکت می‌کند.»

پیرو این تهدید و هشدار سکان دار سیاست خارجی ایران، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیروز چهارشنبه در خصوص اعمال تحریم علیه برخی اشخاص و نهادها در حوزه اتحادیه اروپا بیانیه‌ای منتشر کرد.

در این بیانیه عنوان شد: «وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران وفق مصوبات مراجع ذیربط و در چارچوب قواعد مرتبط و سازوکارهای تحریمی مربوطه و به عنوان عمل متقابل، نهادها و اشخاص زیر در حوزه اتحادیه اروپا را به دلیل اقدامات عامدانه آنان در حمایت از تروریسم و گروه های تروریستی، ترویج و تحریک به تروریسم و خشونت و نفرت پراکنی که موجب اغتشاش، خشونت، اقدامات تروریستی و نقض حقوق بشر علیه ملت ایران گردیده، تحت تحریم قرار می‌دهد.»

نهادهای زیر تحت تحریم قرار می‌گیرند:
- گروه به اصطلاح "دوستان ایران آزاد" (Friends of Free Iran) و اعضای آن در پارلمان اروپا؛
- کمیته بین‌المللی جست‌وجوی عدالت (The International Committee in Search of Justice, ISJ) و اعضا؛
- سازمان Stop the Bomb؛
- شبکه دویچه وله فارسی آلمان (Deutsche Welle Persian)؛
- شبکه ار اف ای فارسی فرانسه (RFI Persian)؛
- لیگ بین‌المللی ضد نژادپرستی و یهود ستیزی فرانسه (LICRA)؛
- شرکت کارل کولب (Karl Kolb Co.) آلمان، تحویل دهنده سلاح شیمیایی به رژیم صدام حسین؛
- شرکت راین بایرن فاهرزگبائو (Rhein Bayern Fahrzeugbau Co.) آلمان، تحویل دهنده گازهای شیمیایی به رژیم صدام حسین.
اشخاص زیر تحت تحریم قرار می‌گیرند:
- آلخو ویدال کوادراس (Aljo Vidal Quadras)، رئیس کمیته بین‌المللی جست‌وجوی عدالت؛
- خاویر زارزالخوس (Javier Zarazlejos)، رئیس مشترک گروه به اصطلاح دوستان ایران آزاد در پارلمان اروپا؛
- میلان آزور (Milan Azver)، رئیس مشترک گروه به اصطلاح دوستان ایران آزاد در پارلمان اروپا؛
- شارلیه وایمرز (Charlier Weimers)، نماینده پارلمان اروپا؛
- یان زهرادیل (Jan Zahradil)، نماینده پارلمان اروپا؛
- هلموت گئوکینگ (Helmot Geuking) نماینده پارلمان اروپا؛
- هرمان ترتچ (Hermann Tertsch) نماینده پارلمان اروپا؛
- مایر حبیب (Meyer Habib)، نماینده مجلس ملی فرانسه؛
- مارتین والتون (Matine Valleton)، شهردار ویلپنت فرانسه؛
- ژان فرانسوا لگارت (Jean Francois Legaret)، شهردار سابق منطقه یک پاریس؛
- یوهاند بویی (Johanned Boie)، مدیر مسئول روزنامه بیلد آلمان؛
- الکساندرا وورزباخ (Alexandra Wurzbach)، مدیر مسئول روزنامه بیلد آلمان؛
در ادامه بیانیه قید شده است که تحریم های یاد شده شامل ممنوعیت صدور روادید و عدم امکان ورود اشخاص فوق به جمهوری اسلامی ایران و توقیف اموال و دارایی آنان در قلمرو تحت صلاحیت جمهوری اسلامی ایران است. کلیه نهادهای جمهوری اسلامی ایران طبق مصوبات مراجع مربوطه، اقدامات لازم را جهت اجرای این تحریم‌ها معمول خواهند داشت. جمهوری اسلامی ایران با یادآوری تعهدات اتحادیه اروپا و دولت های متبوع اشخاص و نهادهای فوق، حمایت، تسهیل و نیز قصور از مقابله با اقدامات این اشخاص و نهادها را نقض تعهدات بین‌المللی اتحادیه اروپا و دولت‌های عضو دانسته و آنان را مسئول و پاسخ‌گو می‌داند. بدیهی است این اقدام تحریمی، نافی پیگیری کیفری افراد به سبب دست داشتن در اقدامات مجرمانه در محاکم قانونی دارای صلاحیت نخواهد بود. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، مجددا، اقدام شورای اتحادیه اروپا مورخ ۱۷ اکتبر ۲۰۲۲ در اِعمال تدابیر غیرقانونی محدود کننده علیه اشخاص و نهادهای ایرانی، مبتنی بر اتهامات بی اساس که مصداق بارز دخالت در امور داخلی جمهوری اسلامی ایران است را قویا رد و محکوم می‌کند.
با این تفاسیر اکنون پیش روی اروپا دو مسیر «تقابل» یا «تفاهم» با ایران وجود دارد؛ حال باید دید که قاره سبز کماکان در مسیر تشدید تنش با تهران گام بر می‌دارد و یا کی یف با پذیرش همکاری با تهران می‌تواند در تعدیدل این شکاف نقش مثبتی ایفا کند؟ هر چند که برخی تحلیلگران عکس این گزاره را نزدیک به واقعیت می‌دانند و عنوان می‌کنند این تهران است که باید بین «تقابل» و «تفاهم» با قاره سبز یکی را برگزیند، چرا که ایران از توان لازم برای تحکم بر اروپا برخودار نیست./شرق