آژانس بین المللی انرژی اتمی نگران ضربه کشنده است

نویسنده: اشتفان لوون اشتاین

دیپلماسی ایرانی: اختلاف بر سر برنامه هسته ای ایران بیشتر شده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه هشدار داد که جدیدترین اقدامات ایران، مبنی بر قطع دوربین های نظارتی آژانس در تاسیسات هسته ای خود، می‌تواند به "ضربه ای مهلک" به تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای 2015 منجر شود. تهران این اقدام را واکنشی به قطعنامه «عجولانه» و «نامتوازن» انتقادی علیه ایران که توسط شورای حکام آژانس در شامگاه چهارشنبه تصویب شد، خوانده است. علاوه بر این، مشخص شد که ایران روز به روز از آبشارهای غنی‌سازی مدرن تر و قدرتمندتر در تأسیسات زیرزمینی خود استفاده می‌کند.

این قطعنامه از ایران می خواهد «فورا» همکاری بهتری ارائه دهد و به طور خاص، به تعهدات قراردادی خود برای پاسخگویی معتبر به سؤالات آژانس در مورد فعالیت های هسته ای غیرقابل توضیح در گذشته عمل کند. این متن «نگرانی عمیق» را ابراز می‌کند که دلیل آثار هسته‌ای در سه مکان اعلام‌نشده توسط ایران، بدون توضیح باقی مانده است. این مصوبه به تصویب 30 نفر از 35 عضو شورای حکام رسید: تنها روسیه و چین به این تصمیم رای منفی داده و سه کشور دیگر (پاکستان، لیبی، اندونزی) نیز رای ممتنع دادند. 

در یک بیانیه مشترک، مبتکران این قطعنامه قول دادند که اگر ایران به تعهدات قراردادی خود عمل کند، این موضوع برای آنها پایان خواهد یافت. اما ایران روز پنجشنبه 27 دوربین نظارتی آژانس بین المللی انرژی اتمی را در چندین تاسیسات هسته ای حذف کرد. گروسی گفت که حدود 40 دوربین همچنان فعال هستند، اما برچیدن آنها "یک چالش جدی برای کار ما" است. اگر تداوم نظارت برای بیش از چهار هفته قطع شود، این یک "پسرفت مهلک" برای تلاش ها جهت احیای توافق هسته ای 2015 خواهد بود.

رافائل گروسی، رئیس سازمان انرژی اتمی قبل از نشست شورای حکام، گزارش دیگری درباره ایران به کمیته ارسال کرده بود. در این بیانیه آمده که ایران نصب سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 را برخلاف تعهدات برجامی خود، در تاسیسات غنی سازی نطنز آغاز کرده است. مقامات هسته ای ایران نیز از نصب آبشارهای بیشتری از این دستگاه ها خبر داده اند. 

ایران اکنون غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از محدودیت‌های برجام پیش برده و به گفته گروسی، «بسیار نزدیک» به داشتن مواد کافی برای بمب هسته‌ای است. تلاش‌های دیپلماتیک برای بازگرداندن برجام از طریق مذاکرات در وین ماه‌هاست که متوقف شده است.

منبع: فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ (آلمان) / تحریریه دیپلماسی ایرانی