دیگر دوران مخفی کردن اطلاعات گذشته است

نویسنده: اریک لین گرینبرگ و تئو میلونوپوس

دیپلماسی ایرانی: دورانی که فقط دولت ها می توانستند اطلاعات پیشرفته درباره رقبای خود جمع آوری کنند و ارتش ها می توانستند اطلاعات مربوط به دگرگونی های میدان جنگ را از دید عموم پنهان نگه دارند، به سر رسیده است. اکنون مردم می توانند از تصاویر ماهواره ای تجاری برای افشای فعالیت هایی استفاده کنند که برخی از دولت ها ترجیح می دهند پنهان بماند.

ماهواره های تجاری توانسته اند زرادخانه های هسته ای کره شمالی و موارد نقض حقوق بشر چین پیرامون جمعیت اویغورها را افشا کنند و در جنگ اوکراین نیز از تصاویر ماهواره‌ای تجاری در کنار سایر اشکال اطلاعاتیِ منبع باز برای افشا و تأیید اطلاعات در مورد مانورهای نظامی، تلفات میدان نبرد و هدف‌گیری روسیه استفاده شده است. تصاویر ماهواره ای تجاری به اوکراین کمک کرده است تا با مزیت اطلاعاتی در میدان نبرد با انبوه تجهیزات و نیروی نظامی روسیه مقابله کند.

این مزایا بدون خطر نیستند: دوستان و دشمنان ایالات متحده به طور یکسان به دنبال سوء استفاده از حجم فزاینده اطلاعات موجود برای کاربران غیردولتی هستند. ماهواره های خصوصی در حال دگرش سرشتِ جنگ های مدرن هستند. با این شیوه، ایالات متحده ممکن است هم خود را در معرض نظارت ببیند و هم بازیگران طرفدار روسیه نیز از اطلاعات ماهواره ای منبع باز برای تضعیف دفاع اوکراین استفاده کنند. دولت ها معمولا از افشای اطلاعات دشمنان خود برای جلوگیری از به خطر انداختن شیوه هایی که می خواهند در آینده به کار گیرند، بیزارند.

رهبران جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از مزایای چنین اطلاعاتی تمجید کرده اند. تصاویر در دسترس عموم از اوکراین اکنون بینش عمومی بی‌سابقه‌ای را ارائه می‌کند که تا همین اواخر فقط از طریق سازمان‌های دولتی و مقامات در دسترس بود و به یک کشور دموکراتیک کمک می کند تا برای بقای خود مبارزه کند.

در واقع، بسته کمک امنیتی 800 میلیون دلاری ایالات متحده که در آوریل 2022 اعلام شد، شامل ارائه "خدمات تصویربرداری ماهواره ای تجاری" در کنار سخت افزارهای نظامی معمولی مانند موشک های استینگر و جاولین بود.

تصاویر ماهواره های تجاری همچنین نقشی کلیدی در مبارزه با اطلاعات نادرست روسیه ایفا کرده اند. شواهد تصویری می‌تواند واقعیت های روی زمین را آشکار کند و فرار از بررسی دقیق، طفره رفتن از مسئولیت‌پذیری و ارائه روایت‌های تحریف‌شده را برای مسکو دشوارتر ‌کند. رسانه ها و اندیشکده ها نیز برای مقابله با ادعاهای نادرست روسیه بر تصاویر ماهواره ای تجاری تکیه کرده اند و اغلب از گزارش هایی استفاده می کنند که چنین تصاویری را با سایر اطلاعات منبع باز ترکیب می کند.

اولین خبرها که نشان می داد تهاجم روسیه به اوکراین در حال وقوع است نه از شلیک توپخانه یا بمباران هوایی بلکه از رصد یک ترافیک حاصل شد. تحلیلگران با مشاهده بروزرسانی های گرافیکی زنده در گوگل مپ، یک ازدحام غیر عادی را در جایی مشاهده کردند که قبلا داده های ماهواره های تجاری استقرار نفربرهای زرهی روسیه را شناسایی کرده بودند.

تصاویر ماهواره ای همچنین نه تنها جنایات روسیه در جنگ اوکراین را افشا کرده اند بلکه با روایت های غلط روسیه پیرامون کشته کشدگان روس مقابله و احساسات عمومی را در حمایت از اوکراین بسیج کرده اند. اینها همچنین برای هر اقدام حقوق بین المللی علیه روسیه در آینده مفید خواهند بود.

شرکت‌های ماهواره‌ای تجاری احتمالاً در طول بحران‌های آینده نقش بیشتری خواهند داشت. ناتو به جای اتکا به کشورهای عضو، خرید مستقیم تصاویر از شرکت های تجاری را در نظر گرفته است. خارج از استفاده دولتی، رسانه‌ها، اتاق‌های فکر و سایر تحلیلگران منبع باز به ترکیب تصاویر ماهواره‌ای تجاری با اطلاعات منابع دیگر و توزیع آن در بین مخاطبان در سراسر جهان ادامه خواهند داد و شفافیت را به روش‌هایی که می‌تواند منافع دولتی را با جلب نظر مردم ارتقا بخشد، افزایش می دهند.

افزایش شفافیت می تواند یک شمشیر دولبه باشد. کشورهایی که به دنبال مخفی نگه داشتن فعالیت های خود هستند ممکن است شرکت های ماهواره ای تجاری را با استفاده از حملات سایبری یا در موارد شدید، حملات نظامی متعارف هدف قرار دهند. روسیه قبلاً تلاش کرد سرویس ماهواره ای Starlink  را که تنها ارائه دهنده اینترنت در بخش هایی از اوکراین است، هک و مسدود کند اما شکست خورد.

اتکا به تصاویر ماهواره ای همچنین خطراتی را نیز همراه دارد. رقبا ممکن است تصاویر تجاری را دستکاری یا از هوش مصنوعی برای انتشار روایت های خود استفاده کنند. همانطور که ماهواره‌های تجاری اطلاعاتی را درباره دشمنان ایالات متحده جمع‌آوری می‌کنند، می‌توانند به همین راحتی اطلاعات مربوط به عملیات نظامی ایالات متحده را در اختیار همان دشمنان قرار دهند.

منبع: فارن افرز/ تحریریه دیپلماسی ایرانی/11