آمریکا همه را در قضیه اوکراین فریب داد

نویسنده: توفیق رباحی

دیپلماسی ایرانی: دیر یا زود جنگ روسیه علیه اوکراین تمام می‌شود و صحبت درباره برندگان و بازندگان آغاز خواهد شد. جزئیات هرچه باشد تا به این لحظه تنها یک برنده وجود دارد و آن هم آمریکاست. دیگران تقریبا به غیر از چین به نوعی بازنده هستند.

زمانی که جنگ تمام شود عرصه اینگونه خواهد بود: اوکراین به ویژه شرق این کشور با خاک یکسان شده است. روسیه بساط خود را جمع می‌کند و به سمت شرق می‌رود. اروپا به فکر چاره‌‌ای برای خود می‌گردد و آمریکا در اوج خوشبختی است؛ زیرا بزرگترین برنده است.

هدف آمریکا از میان بردن روسیه است بیش از آن که به دنبال حمایت از اوکراین باشد. این مسئله را مشاور امنیت ملی این کشور در مصاحبه مطبوعاتی خود در روز یکشنبه هفته گذشته اعلام کرد. از این رو عجیب نیست که واشنگتن از روز اول به سمت تنش‌زایی در جنگ و تشدید رویارویی اقتصادی با روسیه پیش برود.

واشنگتن در این جنگ فرصت نادری یافت تا کارت‌های خود را در اروپا و جهان به گونه‌ای تنظیم کند که سیطره‌اش را برای دهه‌های طولانی تضمین کند.

هدف نقشه آمریکا در این جنگ در بلند مدت محقق ساختن اهداف زیر است: به زانو درآوردن روسیه، تثبیت وابستگی اروپا به خودش و درس دادن به چین در صورتی که فکر الحاق تایوان به سرش خطور کند باید از سرنوشت روسیه در اوکراین درس بگیرد. شور و اشتیاق آمریکا برای ارسال تسلیحات جنگی و فراهم کردن کمک‌های امنیتی و اطلاعاتی برای اوکراین با هدف رساندن بیشترین زیان به روسیه و غرق کردن این کشور در باتلاق اوکراین است.

موضع آمریکا که با سرمستی نسبت به پیامدهای جنگ بر روسیه همراه است، با نگرانی کشورهیا اروپایی و ترس آنها از آینده روبه رو است.اروپا می‌داند فروپاشی روسیه به نفع این قاره نیست؛ زیرا این کشور بخشی از جغرافیای سیاسی، اقتصادی و انسانی اروپا است. حتی اگر این فروپاشی رخ دهد، اروپا با زیان راهبردی، سیاسی و اقتصادی بزرگی روبه رو خواهد شد. از این رو اروپا بسیار تلاش می‌کند، تلاشی که تاکنون بی‌فایده بوده است که جلوی نقشه آمریکا را بگیرد. رهبران اروپایی همچنین تلاش می‌کنند دشمنی‌شان با روسیه به سطح مورد نظر واشنگتن نرسد. آلمان بر واردات گاز روسیه و اکتفای اروپا به ارسال نوع خاصی از تسلیحات به اوکراین بخشی از این منطق است. امتناع امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه از توصیف حوادث اوکراین به نسل کشی نیز در همین چارچوب قرار می‌گیرد. 

در پاسخ به این پرسش که آیا واشنگتن می‌تواند هدف خود مبنی بر به زانو درآوردن روسیه را محقق کند، باید گفت احتمالا برای مدتی موفق می‌شود؛ زیرا تحریم‌های غربی مطمئنا تاثیر شدیدی بر اقتصاد روسیه خواهد گذاشت؛ اما تصمیم‌گیران در واشنگتن باید این مسئله را مد نظر قرار دهند که روسیه تنها نیست.

چین و نیز هند و بسیاری از کشورهای جهان در کنار روسیه قرار دارند. همچنین افکارعمومی غیر غربی در کشورهای آسیا، آفریقا، خاورمیانه و آمریکای لاتین نیز با روسیه هستند. مسکو ابزارها و منابعی برای وسوسه کردن این کشورها برای ایستادن در کنارش یا حداقل برای بی‌طرف ماندن دارد.

از جمله مواردی که آمریکا برای به زانو درآوردن روسیه دارد به دست آوردن افکارعمومی در جهان خارج از فضای غرب است. با دشواری که مسئولان آمریکایی تاکنون برای متقاعد کردن هند و کشورهای خلیح فارس و برخی کشورهای آفریقایی و آسیایی برای پیوستن به اردوگاه مخالف روسیه با آن مواجه شده‌اند، جایز است که بپرسیم آمریکا برای جذب جهان غیرغربی و افکار عمومی آن به چه مقدار زمان و تلاش نیاز دارد؟  در دوره سیطره شبکه‌های اجتماعی و شایع شدن نظریه‌های توطئه در سطحی غیرقابل کنترل به نظر می‌رسد که این ماموریت آمریکا تقریبا غیرممکن است.

منبع: القدس العربی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11