ایران عواقب تشدید تنش را سنجیده است

نویسنده: عائشة المری

دیپلماسی ایرانی: سطح تنش در منطقه پس از اعلام آغاز غنی سازی بیست درصدی اورانیوم از سوی دولت ایران در تاسیسات هسته ای فردو و افزایش نگرانی های بین المللی و منطقه ای درباره ورود ایران به باشگاه هسته ای فراتر از 20 درصدی ها، تشدید شده است. بر اساس گزارش سالیانه اداره اطلاعات نظامی اسرائیل در سال 2020، ایران به بیش از 6 ماه برای رسیدن به آستانه لازم برای ساخت بمب هسته ای و به حدود دو سال برای توسعه موشک هایی نیاز دارد که قادر به حمل بمب اتمی باشند. این گزارش به این نکته اشاره کرد که ایران عجله ای برای ساخت بمب اتمی ندارد، زیرا در حال حاضر خواهان جنگ نیست، با وجودی که احتمال بروز تنش نظامی همچنان وجود دارد. تشدید اقدامات ایران سئوالاتی را درباره وسایل و ابزار واقعی تعامل با نزدیک شدن ایران به کسب سلاح هسته ای و ماهیت و حجم گزینه های در دسترس و پیامدهای آن برای منطقه مطرح می کند.

از طریق بررسی و تجزیه و تحلیل این رفتار ایرانی، می توان این نکته را مورد تاکید قرار داد که رفتار تنش آمیز تهران، نمایش قدرتی است که عواقب آن را در نظر گرفته، چرا که این اقدامات تنش زا با بازگشت دموکرات ها به قدرت در ایالات متحده و افزایش درخواست های آمریکایی برای بازگشت به توافق هسته ای در چارچوب شروط مشخص فنی و سیاسی مرتبط به دخالت ایران در منطقه عربی و نیز پرونده موشک های بالستیک همزمان شده است.

معادله ایران، افزایش سطح تهدید و افزایش تنش پیش از رسیدن بایدن به قدرت است تا برای تهران دستیابی به بهترین وضعیت در میز مذاکرات فراهم شود، زیرا تهران بر این باور است هرگاه تخلفات و تهدیدها افزایش یافته، ایالات متحده و کشورهای اروپایی شرکت کننده در همان توافق، خود را در برابر مسائل و پرونده های تو در تو و پیچیده یافته اند که مجبور به کاهش تنش و پذیرفتن آنچه قبلا درباره آن توافق شده بود، خواهند شد، و این هدف ایران است، یعنی باقی نگه داشتن توافق 2015 به همان ساختار و چارچوبی که دارد بدون اینکه وارد پرونده‌هایی شود که تهران از آن اجتناب می کند مثل دخالتش در منطقه و پرونده موشک های بالستیک، زیرا آنها را مسائل حاکمیتی و غیر قابل مذاکره قلمداد می‌کند به امید اینکه نتیجه آن، لغو تحریم ها و بازگشت به توافق باشد و این نکته ای است که ایران از طریق اعلام آن، آمادگی خود را برای عقب نشینی از آن اقدامات در صورت پایبندی ایالات متحده و کشورهای غربی به تعهدات خود بر اساس توافق هسته ای اعلام کرده است. بدیهی است که پیام ایران به جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب آمریکا و پایتخت های اروپایی این است: نزاع هسته ای باید حل شود، در غیر این صورت ...

ایران از تاثیرات فزاینده تحریم های آمریکا و تاثیرات اقتصادی فاجعه‌بار ایپیدمی کرونا رنج می برد، در حالی که انتخابات ریاست جمهوری این کشور در ماه آوریل برگزار می‌شود. شاید علت اصلی که ایران را به تسریع در پروژه هسته‌ای خود سوق داده، این است که ثبات داخلی نظام و ادامه نفوذ منطقه‌ای آن مبتنی بر این برداشت است که ایران همچنان قدرتمند است و امکان دارد به قدرت هسته‌ای تبدیل شود. ولی بدیهی است که اولویت‌های نظام ایران در حال حاضر، لغو تحریم‌های اقتصادی و تحقق شکوفایی اقتصادی و ثبات داخلی است، در حالی که ورود به باشگاه هسته‌ای گزینه‌ای است که به تعویق افتاده، ولی در صورت تغییر شرایط بین‌المللی یا بروز تحولاتی که بر بقای نظام ایران تاثیر بگذارد و ممکن است مستلزم تحرک فوری شود برای اعلام اینکه ایران قدرت هسته‌ای شود چنین گزینه‌ای پابرجاست .

منبع: الاتحاد / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11