با آمدن بایدن دوران روابط واتساپی امریکا و عربستان تمام شد

نویسنده: آر.دیوید هاردن (R.David Harden)

دیپلماسی ایرانی: در دوران 4 ساله ریاست جمهوری دونالد ترامپ، شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی رابطه ای سوداگرانه و تهی از ارزش های راهبردی بلندمدت با آمریکا برقرار کرده بود. برای نمونه دولت ترامپ بسیاری از مسائل از جمله قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار ناراضی و منتقد عربستانی، بحران انسانی جنگ یمن و حقوق زنان را تا حدودی نادیده می گرفت تا هر چه بیشتر به عربستان جنگ افزار بفروشد و این کشور را به سدی در برابر ایران تبدیل کند.

انتظار می رود که دولت جو بایدن رابطه بین دو کشور را به گونه ای بنیادین بر پایه حقوق بشر، زمامداری شایسته، بازارهای باز و نگرانی های مشترک درباره ثبات خاورمیانه بازنشانی کند. دولت سعودی باید روابط خود را با روسیه و چین متعادل کند و چنانچه خاندان سلطنتی می خواهد آرمان های جمعیت جوان و رو به افزایش این کشور را برآورده سازد، باید آینده سیاسی خود را به آمریکا پیوند دهد و باید روابط خود را با ایالات متحده آمریکا بازتعریف کند.

سه فرصت برای بازنگری و بهبود روابط امریکا و عربستان وجود دارد. نخست، عربستان سعودی باید با پیروی از تصمیم امارات متحده، بحرین و سودان روابط را با اسرائیل عادی کند و با این کار موقعیت اقتصادی و سیاسی هر دو طرف تقویت خواهد شد و فصل تازه ای در روابط اعراب و اسرائیل به وجود خواهد آمد و راه حل های تازه ای برای بن بست های پیشین ایجاد می شود.

عادی سازی روابط میان عربستان و اسرائیل در مراحل اولیه دولت بایدن تا از میان رفتن اختلافات حزبی در کنگره میان سیاستگذاران امنیت ملی که گرایش های دموکراتیک دارند، به زمانی طولانی نیاز دارد.

دوم، دولت بایدن به عربستان سعودی برای خروج از جنگ زیانبار، پر هزینه و بی پایان یمن فرصت خواهد داد. البته عربستان در یمن منافع مشروع امنیتی در امتداد مرزهای جنوبی خود و کشتیرانی امن در باب المندب دارد. با گذشت چندین سال از آغاز جنگ یمن، عربستان نتوانسته به اهداف راهبردی خود دست یابد و شبه نظامیان حوثی 80 درصد جمعیت یمن از جمله صنعا را زیر کنترل خود دارند و از توانمندی لازم برای هدف قرار دادن عمق راهبردی عربستان برخوردارند.

در صورت تصمیم عربستان سعودی برای پایان دادن به جنگ یمن، جامعه بین المللی و دولت بایدن می توانند انواع کمک های لازم را در اختیار ریاض قرار دهند تا با کنار گذاشتن مناقشات و ارائه کمک های اقتصادی به همسایه جنوبی خود از تهدیدات ناشی از جنگ رهایی یابد. با مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، فرصتی مغتنم برای خارج شدن عربستان از جنگی که در آن شکست خورده، فراهم آمده است.

و سرانجام، درحالی که دولت ترامپ نقض حقوق بشر در عربستان را نادیده انگاشت، بایدن رئیس جمهور منتخب ایالات متحده استانداردهای بالاتری را در زمینه رعایت حقوق بشر از سوی دولت سعودی مطالبه خواهد کرد. 

دولت بایدن در روابط خارجی خود به دنبال ارزش های اخلاقی بیشتری است و چندین دهه است که عربستان سعودی برای ایالات متحده یک متحد مهم به حساب می آید اما روابط سیاسی که در دوران رئیس جمهوری ترامپ شکل گرفته و به سطح مکالمات واتساپی بین جراد کوشنر و محمد بن سلمان کاهش یافته لازم است که به روابط راهبردی میان دو طرف دگرش یابد.

دولت بایدن باید دولت سعودی را به دستیابی به توافق با اسرائیل، پایان دادن به جنگ یمن و شتاب بخشیدن به اصلاحات داخلی تشویق کند تا هم خود سعودی ها و هم آمریکایی ها و هم جهان از این تحولات سود ببرند.

منبع: هیل / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11