رشد برنامه هسته‌ای ایران در سایه جنجال آفرینی آمریکا و وقت کشی اروپا

دیپلماسی ایرانی: فرانسه و آلمان نگرانند انگلیس با آنان به مخالفت برخیزد و به «فشار حداکثری» آمریکا علیه ایران بپیوندد و تلاش ها برای نجات برجام که واشنگتن عملا برای نابودی آن تلاش می کند، به شکست بینجامد.

در چنین شرایطی برنامه هسته ای ایران هر روز توسعه بیشتری پیدا می کند و ذخایر اورانیوم غنی شده تهران افزایش می یابد. در تعطیلات پایان هفته گذشته ذخایر اورانیوم غنی شده ایران از مرز 1200 کیلوگرم گذشت. این مقدار اورانیوم برای ساخت یک کلاهک هسته ای – در صورتی که ایران اراده کند – کافی است.

به رغم کاهش احتمال جنگ تمام عیار بین ایران و آمریکا پس از ترور فرمانده ایرانی، ژنرال قاسم سلیمانی و حملات انتقام جویانه ایران به پایگاه هوایی نیروهای آمریکایی عین الاسد در عراق، کارشناسان و دیپلمات ها معتقدند بحران بین واشنگتن و تهران در آینده نزدیک به پایان نخواهد رسید.

یک مسئول اروپایی معتقد است اگر اوضاع وخیم تر شود، خروج از پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای یکی از گزینه های ایران خواهد بود و ممکن است ایرانی ها راه کره شمالی را در پیش بگیرند.

در یادداشت این هفته سازمان «سوفان» که یک موسسه مشورتی اطلاعاتی متخصص در مدیریت ریسک است آمده، دوره «فرار هسته ای» یعنی مدتی که ایران به ذخیره میزان کافی مواد شکافت پذیر برای ساخت سلاح هسته ای نیاز دارد، به کمتر از یک سال کاهش یافته است در حالی که در برجام تلاش شده بود فرار هسته ای کمتر از یک سال نباشد.

پس از شکست تلاش های امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه برای حل اختلافات بین ایالات متحده امریکا و جمهوری اسلامی ایران، اکنون امید اندکی وجود دارد که بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس بتواند چنین ماموریتی را انجام دهد. اما منطقی ترین راه برای حل اختلافات هسته ای بین دوکشور این است که ترامپ در انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا شکست بخورد و رئیس جمهوری دموکرات امریکا را به برجام بازگرداند.

الی گرانمایه، کارشناس امور ایران در شورای روابط خارجی اروپا معتقد است: «ما اکنون به بن بست رسیده ایم و تلاش های دیپلماتیک به جای آن که بر گشایش سیاسی متمرکز باشد بر جلوگیری از وخیم تر شدن اوضاع و حفظ آرامش تا بیشترین زمان ممکن متمرکز است.»

ناظران امور ایران و کارشناسان امنیت در خلیج (فارس) معتقدند رویارویی نظامی جدیدی بین ایران و آمریکا روی خواهد داد. آمریکا نیروهای نظامی خود را در منطقه افزایش داده است و ایران هم هیچ کاری برای کاستن از شدت تنش انجام نمی دهد بلکه هر اقدام تحریک آمیز آمریکا را با اقدامی مشابه پاسخ می دهد.

جفری لوئیس، کارشناس منع تسلیحات هسته ای و مسئول سابق در وزارت دفاع آمریکا معتقد است که دولت ترامپ نمی داند چه می کند. او می گوید: «راهبرد مقامات دولت آمریکا در برابر ایران ساخته و پرداخته تندروهای واشنگتن است و هدفش به راه انداختن جنگی است که احتمالا به تغییر نظام ایران منجر می شود، ولی مسئله این است که رئیس جمهوری آمریکا خواستار جنگ با ایران نیست.»

آنچه اوضاع را پیچیده تر کرده، اختلاف بین حامیان برجام است چرا که مسکو و پکن از موضع ایران حمایت می کنند که معتقد است ساز و کار حل اختلاف در برجام به جای پرداختن به مسئله کاهش پایبندی ایران به تعهدات هسته ایش، ابتدا باید به از سرگیری تحریم های آمریکا علیه ایران رسیدگی کند.

منبع: ایندیپندنت / تحریریه دیپلماسی ایرانی