خط و نشان ۵۰ سویی ایران

نویسنده: هادی محمدی، دکترای روابط بین الملل و روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: رئیس جمهوری در نشست خبری اخیر خود با رسانه های داخلی و خارجی از یک اقدام بسیار مهم در چارچوب گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران پرده برداشت و گفت به زودی از دو سانتریفیوژ پیشرفته ایرانی موسوم به IR-9  و IR-7 رونمایی خواهد شد. حالا یک منبع آگاه در سازمان انرژی اتمی کشورمان جزئیات بیشتری از این دو ماشین مهم ایرانی در اختیار خراسان گذاشته است و می گوید IR-9 ایرانی حدود 50 سو ظرفیت غنی سازی خواهد داشت یعنی 50 برابر دستگاه های فعلی IR1 که در نطنز استفاده می شود . براساس اطلاعاتی که خراسان کسب کرده توان غنی سازی این سانتریفیوژ فوق پیشرفته ایرانی، دو برابر جدیدترین نسل سانتریفیوژهای ساخت کشورمان یعنی IR-8 است.

افزایش 50 درصدی توان غنی سازی ایران

از 18 اردیبهشت امسال که کشورمان اعلام کرد در پی انجام نشدن تعهدات برجامی توسط اروپا ، ما نیز تعهدات هسته ای خود را کاهش خواهیم داد، تاکنون بیش از پنج ماه گذشته و جمهوری اسلامی سه گام مهم در این زمینه برداشته است. در گام اول با عبور از مرز 300 تن ذخیره اورانیوم و پایبندنبودن به سقف ذخایر 130 تن آب سنگین آغاز شد و با عبور از درصد غنی سازی 3.67 درصد در گام دوم ادامه یافت و هم اکنون با اجرای گام سوم، ایران هیچ گونه تعهدی در حوزه تحقیق و توسعه در چارچوب برجام ندارد. گام سوم که به گفته رئیس جمهور مهم ترین اقدام ایران به شمار می رود تاکنون دستاوردهای مهمی داشته که روزنامه خراسان در گزارش های فنی گذشته خود به جزئیات آن ها اشاره کرده بود از جمله این که با اجرای این گام که هم اکنون در نیمه دوم فرصت 60روزه آن به اروپایی ها هستیم، سانتریفیوژهای پیشرفته ایرانی همچون IR-2M، IR-4، IR-5و  IR-6در زنجیره های تحقیقاتی خود نه تنها فعال شده اند بلکه بر اساس گام سوم می توانیم توسط این ماشین ها اورانیوم و مواد غنی شده خود را نیز  ذخیره کنیم. برآورد ما این است که با این اقدام بیش از 2500 سو که تقریبا 50 درصد ظرفیت غنی سازی کشورمان پیش از آغاز گام های کاهش تعهدات برجامی است بر غنی سازی ایران افزوده می شود ضمن این که با این کار تست های بیشتر و حساس تر ماشین های پیشرفته ایرانی به راحتی انجام خواهد شد، اما  در گزارش روز یک شنبه گذشته خود نیز ضمن بیان جزئیاتی جدید از سه اقدام در شرف انجام در حوزه صنعت هسته ای که دکتر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان به تازگی اعلام کرده شامل «رونمایی از زنجیره 30 تایی سانتریفیوژ IR-6، راه اندازی قسمت ثانویه راکتور اراک و نصب ماشین جا به جایی سوخت راکتور اراک»، اعلام کرده بودیم  که  براساس شنیده های موثق، جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد در کمتر از یک ماه آینده و قبل از پایان مهلت سوم 60 روزه، موجی از اقدامات هسته ای را رونمایی کند یا به بهره برداری برساند. در همین زمینه روز دوشنبه  رئیس جمهور در نشست خبری خود با رسانه ها اولین سلسله از این خبرها را اعلام کرد و از رونمایی دو سانتریفیوژ پیشرفته ایرانی به  نام های IR-9 و IR-7  در آینده نزدیک خبرداد.

ماشین های جدید ایران 50 و 20 سو ظرفیت غنی سازی دارند

در این زمینه یک منبع آگاه در سازمان انرژی اتمی در گفت و گو با خراسان در خصوص خبر مهم رئیس جمهور مبنی بر رونمایی از دو سانتریفیوژ جدید ایرانی با بیان این که امروز ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته برای متخصصان ایرانی کار سخت و پیچیده ای نیست از ساخت اولین نمونه یا پروتوتایپ (prototype) سانتریفیوژ فوق پیشرفته ایرانی به نام IR-9 خبر داد و اظهار کرد: ظرفیت این ماشین بر اساس برآوردهای ما بین 40 تا 50 سو خواهد بود که عملا دو برابر ماشین IR-8 ظرفیت غنی سازی خواهد داشت.این منبع آگاه که مایل بود نامش ذکر نشود، همچنین ضمن مهم دانستن ماشین IR-7 که بر اساس روشی متفاوت از دیگر نسل های ماشین های ایرانی ساخته و به کار گیری خواهد شد ، ظرفیت این سانتریفیوژ جدید را نیز بین 18 تا 20سو دانست و افزود: با این حساب پس از ماشین های IR-9 و IR-8 ، سانتریفیوژ IR-7 بالاترین ظرفیت غنی سازی را در میان ماشین های ایرانی شامل (IR-1، IR-2M،
 IR-4، IR-5، IR-6، IR-7، IR-8 و IR-9) خواهد داشت. وی تصریح کرد: این سانتریفیوژها تا چهار هفته آینده رونمایی می شوند اما برای رسیدن به تولید انبوه قطعا چندین سال زمان نیاز است و هم اکنون بهترین ماشین های ما برای تولید انبوه IR-2M و IR-4 و با فاصله نه چندان زیادی IR-6 هستند.

این منبع آگاه در پایان تاکید کرد: فرق امروز ما با گذشته این است که دیگر از مرحله مهندسی معکوس برای ساخت سانتریفیوژ گذشته ایم و  متخصصان ایرانی قادر هستند انواع طراحی های اولیه و مفهومی و ساخت پروتوتایپ یک سانتریفیوژ را انجام دهند.

کمالوندی: شاهد نشانه هایی از امید درخصوص مدرن سازی راکتور اراک هستیم

همچنین روز دوشنبه در تحولی جدید مربوط به بازطراحی راکتور اراک ، نشست هماهنگی ایران و روسای مشترک کارگروه «مدرن سازی راکتور تحقیقاتی خنداب» با حضور هیئتی از سازمان انرژی اتمی ایران به ریاست «بهروز کمالوندی» معاون بین الملل سازمان و هیئت هایی از چین به ریاست «کینگ مینگ» از بخش همکاری‌های بین‌المللی کمیسیون انرژی اتمی چین (CAEA)و انگلیس با مسئولیت «راب مک ایر» سفیر انگلیس در تهران برگزار شد. در این نشست کمالوندی تاکید کرد: درخصوص پروژه مدرن سازی اراک اگرچه به تازگی شاهد نشانه‌هایی از امید با هدف تسهیل در روند همکاری‌ها هستیم اما امیدواریم شاهد گام‌های مثبت بیشتری در این زمینه باشیم. وی همچنین در گفت وگو با ایسنا از برگزاری مراسم رسمی بتن‌ریزی واحد ۲ نیروگاه اتمی بوشهر در اوایل آبان خبر داد.