امریکا مجبور است بی سروصدا عراق را از تحریم‌های ایران معاف کند

دیپلماسی ایرانی: عراق مشکل برق دارد. خاموشی و قطعی برق در روزهای داغ تابستان در این کشور اتفاقی متداول به شمار می رود. نیروگاه ها و سیستم های برق رسانی قدیمی و ناکارآمد هستند و از جنگ داعش حدود 7 میلیارد دلار خسارت دیده اند. اما حتی پیش از پیشروی داعش تا موصل در سال 2014 هم بخش برق عراق به سختی پاسخگوی نیاز داخلی این کشور بود. عراق برای تکمیل تولیدات خود، از ایران برق و گاز طبیعی وارد می کند، اما اکنون این احتمال وجود دارد که استفاده از این راه حل برای عراق دیگر وجود نداشته باشد.

ایالات متحده در ادامه کمپین اعمال فشار علیه ایران از عراق خواسته که به وابستگی به انرژی ایران پایان دهد و این مساله عادل عبدالمهدی نخست وزیر جدید را با چالش بزرگی مواجه ساخته است. میزان تقاضای سالانه برای برق در عراق در سال 2018 به 24 هزار مگاوات رسیده و سالانه حدود 7 درصد افزایش می یابد. ظرفیت تولید برق عراق حدود 16 هزار مگاوات است که حتی پاسخگوی نیاز کنونی این کشور هم نیست. بغداد برای غلبه بر این مشکل قراردادی برای واردات 1200 مگاوات برق با تهران بسته است.

این در حالی است که کمبود برق برای دولت عراق و شهروندان این کشور به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. کمبود برق، آب و فرصت شغلی با ناآرامی های گسترده در بصره، قطب اقتصادی عراق در جنوب این کشور، و دیگر نقاط همراه بوده است. دولت عراق برای حل این مشکلات و افزایش توانایی های خود در تولید برق با یک سری موانع فنی، اقتصادی و سیاسی مواجه است که غلبه بر آنها کار ساده ای نخواهد بود.

ایران، ساده ترین پاسخ برای عراق

در پنج سال گذشته، عراق به واردات برق و گاز طبیعی از ایران به چشم ساده ترین و نسبتا کم هزینه ترین روش برای حل مشکلات و احیای وجهه خود نگریسته است. و تهران که همیشه مشتاق افزایش نفوذ خود و افزایش ارتباط با دولت شیعه در بغداد است، از کمک خودداری نمی کند. عراق در سال 2013 یک قرارداد برای واردات 25 میلیون متر مکعب گاز مایع برای تامین نیاز سه نیروگاه برق بغداد امضا کرد که در مجموع 5 هزار مگاوات ظرفیت تولید برق دارند. واردات مستقیم برق از ایران هم به این معناست که بغداد برای تامین حدود یک سوم از نیاز برق به تهران وابسته است.

جایگزینی این میزان برق کار ساده ای نخواهد بود. از لحاظ فنی، خرید گاز و برق ایران می تواند نقض تحریم های ایالات متحده باشد چراکه عراق برای پرداخت هزینه واردات از ایران مجبور است با نهادهای تحریم شده در این کشور کار کند. عراق پیشنهاد استفاده از یک سیستم داد و ستدی را مطرح کرده است به این ترتیب که هزینه صادرات به صورت اعتبار برای ایران حفظ شود و در مقابل، ایران با استفاده از آن اعتبار کالاهای عراقی خریداری کند. اما رابطه تجاری دو کشور بیشتر بر مبنای وابستگی عراق به صادرات ایران است و کالاهای چندانی، جدای از چند مورد صادرات کشاورزی وجود ندارد که ایران بخواهد از عراق خریداری کند.

تاکنون، مقامات عراقی گفته اند که برنامه ای 18 ماهه برای کاهش واردات از ایران به اجرا خواهند گذاشت. آنها امیدوارند که با این اقدام ایالات متحده را خشنود کنند و از معافیت های بیشتری از تحریم ها بهرمند شوند.

در کل، عراق در موقعیت بسیار دشواری قرار گرفته است. ایالات متحده به دنبال یک برنامه درازمدت برای کاهش واردات انرژی عراق از ایران است، اما از آنجایی که واشنگتن برای مبارزه با داعش به بغداد نیاز دارد، نمی تواند به معافیت آن از تحریم های تهران پایان دهد. فروپاشی اقتصادی عراق در نتیجه مشکلات مربوطه هم برای آمریکا خوشایند نخواهد بود. از این رو، ایالات متحده احتمالا بی سر و صدا به معافیت عراق از تحریم های انرژی ایران ادامه خواهد داد.

منبع: استرتفور / مترجم: طلا تسلیمی