ترامپ مستخدم عربستان سعودی شده است

داگ بندو

دیپلماسی ایرانی: دونالد ترامپ، در زمان کمپین انتخاباتی اش، به اندازه ی متحدان اروپایی و آسیایی آمریکا، از عربستان سعودی انتقاد می کرد. به گونه ای که به نظر می رسید قرار است روابط دوجانبه بین این دو کشور عوض شود.

اما پرزیدنت ترامپ اکنون در حال همکاری نزدیک با پادشاهی عربستان است. مبادا روزی بیاید که دولت ترامپ عربستان را مسلط بر خاورمیانه قرار دهد. این اتفاق به نفع هیچ کسی به غیر از ریاض نیست.

عربستان لیاقت تمسخرهای ترامپ در زمان کاندیداتوری را داشت. عربستان یک حکومت دیکتاتوری فاسد است که مدت ها است بودجه ی گروه های تروریستی را تامین می کند و با سربازان آمریکایی مانند محافظان شخصی پادشاهی رفتار می کند. رابرت گیتس، وزیر دفاع پیشین، به دیدارش با پادشاه عبدالله اشاره کرد و گفت: "او به دنبال یک حمله ی تمام عیار، نه تنها به سایت های هسته ای، بلکه به تمام اهداف نظامی ایران بود. عربستان از آمریکا می خواست که پسران و دخترانش را به جنگ با ایران بفرستد تا از موضع عربستان در خلیج [فارس] و منطقه حفاظت کنند، انگار که ما مزدور او هستیم." قطعا از دیدگاه ریاض، آمریکایی ها دقیقا همین هستند.

با این حال، ترامپ هنوز مدعی است که با پادشاهی روابط دوستانه دارد. با این حال این نفت و گاز است، و نه ارزش ها و منافع مشترک، که دو کشور را در کنار هم قرار داده است.

وقتی ترامپ انتخاب شد، به نظر می رسید که تاخت و تاز عربستان هم به پایان رسیده باشد. اما با این حال، اولین سفر ترامپ به ریاض بود و در جشن شان رقص شمشیر کرد و سپس همراه با پادشاه عربستان دستانش را بر گوی درخشان، نماد عجیب مرکز ضد رادیکالیسم پادشاهی عربستان، گذاشت و انگار پرزیدنت ترامپ مسحور ریاض شده بود.

اگرچه به نظر می رسد دولت ترامپ پادشاهی را گماشته ی خود قرار داده است. این روابط یادآور روزهای بد شاه ایران است. آمریکا کمک کرد تا او به تاج و نخت برسد – مردم ایران هنوز کودنای سال 1953 علیه دموکراسی را به خاطر دارند – و انبار های نظامی اش را با سلاح پر کرد. شاه برنامه ی هسته ای ایران را آغاز کرد و به دنیال افزایش نفوذ و ارتقاء منافع کشورش و نه آمریکا بود. اما حکومت متکبر و جنایتکار او باعث سرنگونی اش و ایجاد جمهوری اسلامی شد.

هیچ نیازی نیست که واشنگتن، بین ایران و عربستان، طرف یکی را بگیرد. در واقع، همانطور که هنری کیسینجر، در زمان جنگ عراق و ایران در بیش از سه دهه ی گذشته، گفت: حیف شد که نمی شود هر دو طرف مغلوب شوند. حالا که این اتفاق نمی افتد، بهتر است که خودشان با هم کنار بیایند.

با این حال، سخنرانی مایک پومپئو، وزیر امور خارجه، در مورد ایران اساسا خواستار سرسپردگی ایران بود: ایران برتری عربستان را بپذیرد، در حالی که ارتش عربستان تا دندان مسلح است، سلاح هایش را کنار بگذارد، دست از اندک متحد منطقه ای اش بکشد و به دنبال لطف و بخشش واشنگتن و ریاض باشد. پومپئو توافقی را پیشنهاد داد که تهران نمی تواند بپذیرد. مفاد این توافق باب میل عربستان نوشته شده بود و نه آمریکا. چرا اینقدر علاقه نسبت به دیکتاتوری عربستان وجود دارد؟

آمریکا ادعا کرده است که از برتری ایران در منطقه هراس دارد، اما ایران تا کنون تهدیدی برای آمریکا – این ابر قدرت – نبوده است و احتمالا نخواهد بود. جمهوری اسلامی درگیر مشکلات سیاسی و اقتصادی داخلی است. این امپراتوری هم که ادعا می کنند ایران ساخته بقایای یک سری دستاوردهای بی ارزش ژئوپولتیک است که کسی هم چشم به آنها ندارد: نقشی اندک در یمن جنگ زده، مقداری نفوذ در سوریه ی ویران شده، مقداری قدرت در لبنان سرکوب شده و سهمی از کشور همسایه و شیعه عراق که هنوز بر سر آن جدال است. در تمام این موارد این دشمنان ایران بودند که فرصت پیشروی را برایش فراهم کردند: آمریکا حاکم سنی عراق، صدام حسین را سرنگون کرد؛ آمریکا، عربستان و سایر کشور ها سعی کردند تا اسد را سرنگون کنند که اسد هم از ایران کمک گرفت؛ ریاض با حمایت آمریکا به یمن حمله کرد و نیروهای حوثی هم مجبور شدند از ایران کمک بگیرند؛ و اسرائیل و آمریکا در لبنان مداخله کردند و باعث به وجود آمدن جنبش حزب الله شدند.

ترامپ در زمان کاندیداتوری اش به نظر می رسید که درک درستی از عربستان داشت. اما اکنون پادشاهی عربستان، مستخدمی بهتر از ترامپ ندارد و فقط به جای اینکه در ریاض خدمت کند در واشنگتن خدمت می کند. دولت ترامپ به جای اینکه برای سپردن خاورمیانه به عربستان، کمپین راه بیاندازد، باید به دنبال منافع آمریکا باشد.

منبع: نشنال اینترست / ترجمه دیپلماسی ایرانی / 33