عرب ها چقدر زود فراموش کردند

توماس دبلیو لیپمن

دیپلماسی ایرانی: فرض کنیم که صحبت خالد بترفی صحیح است: پرزیدنت ترامپ، در مورد توافق هسته ای ایران، تصمیم درستی گرفته است. بترفی، روزنامه نگار و تحلیل گر برجسته عربستان سعودی، یکی از طرفداران خروج ایالات متحده از توافق ایران است.

وزیران امور خارجه و دیپلمات های دیگر در منطقه نیز همین ارزیابی را ارائه می دهند. اما آنها نگفته اند که بعد چه اتفاقی خواهد افتاد، چون هیچ نقشه ی دومی ندارند. آنها فقط امیدوار هستند که ایران به نوعی تسلیم حرکت ترامپ شود و یا اینکه آمریکا با اقدام نظامی، ایران را مجبور به تبعیت کند.

همانطور که توماس پیکرینگ، یکی از برجسته ترین دیپلمات های آمریکا، گفته است: "آنها می خواهند ما بجنگیم و خودشان بیرون گود تماشا کنند." او به تصمیم ترامپ "پیش دستی در تسلیم شدن" می گوید چون بر اساس توافق، برنامه هسته ای ایران برای ده سال آینده متوقف شده بود، ایران به تعهدات خود پایبند بود و هیچ نیازی به برهم زدن توافق نبود. به گفته ی وی، هیچ کشوری از خلیج فارس، جایگزینی واقع بینانه ای، ارائه نکرده است.

بترفی گفته است:

معایب توافق هسته ای، واضح و آشکار شده اند زیرا برنامه موشکی بالستیک ایران پیشرفت کرده و علیه عربستان سعودی مورد استفاده قرار گرفته است. تجهیزات تحقیقاتی آنها در پایگاه های نظامی پنهان شده است. استراتژی گسترش ایران به دریای مدیترانه، دریای عرب (بحر مکران ) و سواحل دریای سرخ می رسد. نیروهای نظامی ایران، متحدان ما را در عراق، اسرائیل و خلیج عرب احاطه کرده اند. از همه مهمتر، از دیدگاه جهان متمدن، ابعاد حمایت ایران از تروریسم افزایش یافته است. حتی اگر همه چیز در مورد توافق هسته ای به خوبی پیش برود، چند سال دیگر آنها آزاد و مجاز خواهند بود تا کار نیمه تمامشان، ساخت بمب اتمی، را به پایان برسانند.

او ترامپ و مشاورانش را عاقل تر از دولت قبل خوانده و گفته است که آنها گول منظق جلب رضایت اوباما را نخوردند و به این حقیقت ترسناک در مورد ایران پی بردند.

به همین ترتیب، انور قرقاش وزیر امارات متحده عربی در امور بین المللی می گوید: "سخنان و اقدامات خشونت آمیز منطقه ای ایران مبنای یک توافق ناقص است. آنچه در ظاهر تبعیت تهران دیده می شود، با سیاست های جنایتکارانه اش در تضاد است. تصمیم رئیس جمهور ترامپ درست است. "

عربستان سعودی، در همان روز اعلام خروج از توافق، حمایت خود را از این تصمیم اعلام کرد. در سایت سفارت عربستان در واشنگتن، بیانیه ای منتشر شد: "پادشاهی عربستان سعودی از اعلامیه ی پرزیدنت دونالد ترامپ در مورد خروج آمریکا از توافق هسته ای ایران، و همچنین اعمال دوباره ی تحریم ها بر رژیم ایران، حمایت می کند" در این بیانیه آمده است که "ایران از مزایای اقتصادی ناشی از لغو تحریم ها سوء استفاده کرده و از آنها برای ادامه فعالیت های بی ثبات کننده خود در منطقه به ویژه توسعه موشک های بالستیک خود و حمایت از سازمان های تروریستی در منطقه از جمله حزب الله و شبه نظامیان حوثی استفاده کرده است. "

ظاهرا مردم عربستان سعودی، امارات و سایر شیخ نشین های خلیج فارس، حافظه ی کوتاه مدتی دارند. در حالی که چاپلوسی ترامپ را می کنند، از یاد برده اند که در زمان ریاست جمهوری اوباما، کشورهایشان توافق ایران را امضاء کرده است. پس از نشست سران اوباما با رهبران شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس، در ریاض سال 2016، آنها با انتشار بیانیه ای مشترک، حمایت خود را از برنامه جامع اقدام مشترک اعلام و خاطرنشان کردند که اجرای موفقیت آمیز برجام تا کنون توانسته مانع ایران از ساخت سلاح اتمی شود و امنیت و ثبات منطقه را افزایش داده است.

آن موقع کسی فکر نمی کرد دونالد ترامپ رئیس جمهور شود اما حالا که ترامپ از توافق خارج شده و ممکن است ایران برنامه هسته ای اش را از سر بگیرد، عربستان سعودی در این فکر است که اگر ایران به سلاح اتمی دست پیدا کرد، آنها نیز سلاح اتمی بسازند.

این گونه صحبت ها موجب شده است که انجمن کنترل تسلیحات، اعلام کند که تصمیم نابخردانه ی ترامپ در لغو برجام، که مانع از دستیابی ایران به سلاح اتمی شده و نظارت های شدیدی را بر ایران اجرایی کرده بود، نه تنها راه را برای دست یابی ایران به سلاح اتمی باز کرده بلکه خطر رقابت بر سر تسلیحات هسته ای را در خاورمیانه به وجود آورده است.

منبع: لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33