پرونده روسیه، شمشیری روی گردن ترامپ است

دیپلماسی ایرانی: امسال برای هفتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا نوزدهمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:

کسانی که از نزدیک تحرکات محور مقاومت را دنبال می کنند، می گویند از دیگر دلایل عدم احساس راحتی «محور ممانعت» (محور مقاومت) امروزه از وضعیت سوریه این است که فکر می کنند این کشور به نقاط تلاقی منافع متعددی تبدیل شده است. به اعتقاد آنها دولت سوریه هنوز نمی تواند به تنهایی از پس گروه های جنایتکاری مثل داعش و گروه های تروریستی مشابه فعال دیگر در منطقه برآید. مساله دیگر این است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری جدید امریکا نمی تواند همانند رئیس جمهوری سابق نسبت به کارهای بشار اسد بی تفاوت باشد. چرا که در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری اش باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق را به سخره می گرفت که در تعامل با پرونده سوریه از جمله به سر استفاده از سلاح شیمیایی که ادعا می شود حکومت بشار اسد از آن استفاده کرده، ناکام مانده است. او اوباما را متهم می کرد که با همین اهمال کاری ها از هیبت امریکا و قدرت و نقش آفرینی اش نه تنها در خاورمیانه بلکه در جهان کاسته است. او با همین حرف ها وارد کاخ سفید شد و حمایت کشورهای سنی عربی و اسلامی را پشت سر خود آورد. این کشورها هم روی همین حرف های او حساب کرده اند.

به اعتقاد این افراد، دلیل دیگر، تمایل ترامپ به ایجاد وجهه رئیس جمهوری قوی از خود است که می تواند به وعده هایی که می دهد عمل کند، در همین راستا بود که وی «اوباما کر» را لغو کرد و 20 میلیون فرد امریکایی که از تضمین های بهداشتی بهره می بردند را از زیر چتر بیمه خارج کرد. او توانست نمایندگان حزب جمهوریخواه و دموکرات را راضی کند که خود طرح بهداشتی جایگزینی دارد. البته وجهه او بعد از این که دستور تحریم ورود مسلمانان هفت کشور به امریکا را به دلایل مختلف صادر کرد و بعد از آن قضات علیه او رای دادند و دیوان عالی کشور نیز علیه او در این رابطه رای داد متزلزل شده است و اکنون در وضعیت بسیار سختی به سر می برد.

مساله چهارم به اعتقاد این کارشناسان به تداوم تهمت به روسیه به دلیل دخالت در انتخابات ریاست جمهوری امریکا به سود ترامپ باز می گردد که می گویند این کشور از طریق هک کردن و دیپلمات های «جاسوس» در تغییر نتایج انتخابات دست داشته است. آن چه در این زمینه اهمیت دارد این است که این اتهام چندان هم بی اساس نیست. ژنرال بازنشسته مایک فلن که او را به عنوان مشاور امنیت ملی منصوب کرد، «استعفا» داد یا برکنار شد دقیقا بلافاصله بعد از این که کشف شد او تماس هایی با روس ها داشته است، آن هم زمانی که مایک پنس، معاون رئیس جمهوری امریکا اتهامات در این زمینه را تکذیب کرد. او مدتی پیش توسط وکیلش خبر داد که آماده بازجویی در کمیته تحقق در مجلس نمایندگان و سنا هست به شرطی که به او مصونیت از پیگرد داده شود. چنین شرطی خیلی ها را می ترساند و بسیاری از کسانی که علیه ترامپ فعالیت می کنند و با او دشمنی دارند را خوشحال می کند و آنها را به انواع رویاها و توهمات وارد می کند به خصوص اگر اطلاعات صحیح از کار در آید. «قضیه» روسیه مثل سرطانی روی سینه ترامپ یا تیغی مثل شمشیر روی گردن او قرار دارد و این مساله بیش از پیش او را در اجرای مواضعش که در دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری اتخاذ کرده بود و می گفت در سوریه و در مبارزه با آن چه او «تروریسم اسلامی» می نامد با روسیه همکاری خواهد کرد، به عقب می راند. او همچنان از تروریسم اسلامی صحبت می کند و ایران را نیز در آن می گنجاند و چه بسا منظورش دیگر کشورهای جهان نیز باشد. او بر اساس همین دیدگاه دستور به شلیک 59 موشک به فرودگاهی سوری داد و گفت آماده است بشار اسد را تنبیه کند، حالا هم وزارت دفاع و سازمان امنیت او در حال بررسی وضعیتی هستند تا بتوانند مواضع سخت تر و شدیدتری را در قضیه اوکراین اتخاذ کنند. آن چه او روایت می کند، می گوید که قبل از حمله به سوریه با رئیس جمهور پوتین تماس گرفته و او را در جریان این حمله قرار داده است، شاید به «نظامیانش» گفته باشد که به «نظامیان» پوتین درباره این حمله خبر دهند و بگویند که ممکن است عده ای از آنها در پی این حمله کشته و زخمی شوند، بر این اساس به نظر می رسد روابط واشنگتن – مسکو به اعتقاد قیصر کرملین و چه بسا کلا روسیه این باشد که خیلی خوب است و هر چه طرف خارجی ضعیف تر باشد و اوضاع بیشتر به هم بخورد قبل از این که بهبود یابد، اگر بهبود یابد، خوب است. کسی نمی داند روابط دو طرف بهتر خواهد شد یا خیر مگر بعد از پایان تحقیقات گوناگون امریکا بر سر دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری این کشور. البته نهادهای امریکایی امروزه روسیه را دشمن خود می دانند.

از دلایل پنجم این ناخرسندی به اعتقاد این افراد آگاه از تحرکات محور ممانعت این است که روسیه توانسته با موفقیت طی دو سال اخیر طرح هایش را در سوریه عملی کند، عملا هم در غیاب امریکا شروع کرده است طرح های خود را با قدرت در سوریه و عراق و بحث مبارزه با تروریسم اجرایی می کند، در صورت نیاز هم این طرح ها را به روزرسانی می کند. روسیه می گوید که اوضاع عراق آرام نخواهد شد اگر خودش در این کشور دخالت نکند و رسما به بحث مبارزه با تروریسم وارد نشود. رقه هم آزاد نخواهد شد مگر زمانی که امریکا و روسیه برای آزادی آن توافق کنند. در سوریه غیرمفید نیز نفوذ و وجود و متحد خواهد داشت اما شاید وجود مستقیمش کم رنگ و غیرکافی باشد. همه اینها برآوردهای اولیه است. بنابراین هیچ چیز مانع از آن نخواهد شد که مسکو به اهداف جدیدش نرسد و طرحی جدید برای اجرای آنها ارائه ندهد. البته ناگفته نماند همه اینها به حساب منطقه «محور ممانعت» و «غیرممانعت» نوشته خواهد شد.

ادامه دارد...