فعلا امریکایی ها روی کردهای سوریه حساب کرده اند

دیپلماسی ایرانی: در حالی که ایران و روسیه دایره حضورشان در سوریه مشخص است، دایره حضور امریکا و متحدان عربش در این کشور گم شده است. بعد از شکست مخالفان سوری در حلب و رسیدن نیروهای ارتش سوریه و متحدانش به مرز عراق و سوریه به نظر می رسد دیگر جایی برای مقاومت برای مخالفان سوری مسلح باقی نمانده است. برای همین این روزها اخبار جنگ سوریه چندان در رسانه ها مطرح نیست. البته این بدان معنا نیست که کار مخالفان سوری تمام شده و بشار اسد بر کل سوریه مستولی شده است، خیر، اما واقعیت این است که در حال حاضر در سوریه نیروهای وفادار به بشار اسد دست برتر را دارند و بیش از همه امیدوار به پایان دادن به جنگ و کسب پیروزی های بیشتر هستند. با آمدن ترکیه به جمع ایران و روسیه اگر چه نمی توان گفت این کشور متحد ایران و روسیه در سوریه شده است اما می توان گفت که جبهه مخالفان از یک سو تعضیف شده است و از سوی دیگر ترکیه که تا دو سال پیش در صف مخالفان قاطع بشار اسد در صحنه بین المللی بود الآن دیگر این عنوان را در عرصه بین المللی یدک نمی کشد. اگرچه هیچ گونه رابطه رسمی با حکومت سوریه ندارد.

در این میان شاید بتوان گفت که شکست نیروهای مخالف سوری در میدان نبرد با نیروهای وفادار به بشار اسد بیش از همه برای حامیان اصلی آنها یعنی کشورهای عربی در راس آنها عربستان سعودی و ایالات متحده امریکا گران تمام شده است. می توان گفت در حال حاضر شکست پیاپی مخالفان سوری ترمز برنامه های استراتژیک امریکا در منطقه را کشیده است. در این وضعیت تنها گروهی که جای پای امریکا در سوریه محسوب می شود، در حال حاضر گروه مدافعان خلق کُرد سوریه است که ایالات متحده به آنها سلاح می رساند و در مبارزه با داعش به آنها کمک می کند. مساله ای که اختلاف شدید ترکیه با ایالات متحده را موجب شده و سبب شده است تا آنکارا انگیزه بیشتری برای ماندن در کنار روسیه (نه ایران) در سوریه داشته باشد، با وجود این که گروه های مورد حمایتش در سوریه ضعیف شده اند.

آن چه مسلم است، کردها تنها گروهی هستند که می توانند مهره امریکا در سوریه باشند که اگر نباشند دیگر هیچ جایی برای بازی امریکا در سوریه باقی نمی ماند. کما این که شاهدیم در نشست های برگزار شده فعلی درباره سوریه، در نشست های آستانه که مثرثمرتر از نشست های ژنو برگزار می شود، حضور ایالات متحده کم رنگ است که حکایت از ثقل پایین امریکا در مذاکرات سیاسی از یک سو و حضور میدانی از سوی دیگر دارد.

اما نباید گمان کرد این پایان امریکا در پرونده سوریه است. چرا که هر آن ممکن است استراتژی امریکایی ها در سوریه بنا بر منافعشان تغییر کند. به این معنا که ایالات متحده منافع خود را در این ببیند که نیروی نظامی مستقیم در سوریه پیاده کند و منطقه نفوذی برای خود تعریف کند. حدود سه ماه پیش برخی منابع خبری گفتند که امریکا قصد دارد در حدود 20 هزار نیروی نظامی در سوریه مستقر کند. چنین اتفاقی هنوز نیفتاده است یا لااقل در خبرها نشنیده ایم که 20 هزار نیروی نظامی امریکایی در سوریه مسقر شده باشند. آن چه تا کنون گزارش شده حضور چندصد نفری سربازان امریکایی در مناطق کردی در سوریه است. امریکایی ها مدعی هستند که این تعداد نیرو کار آموزش نیروهای کرد سوری را بر عهده دارند. اما در مقابل حضور نیروهای امریکایی در عراق افزایش یافته است. حتی شنیده شده که نیروهای امریکایی به سمت مرزهای سوریه و عراق و اردن رهسپار شده اند و نیروهای داوطلب مردمی عراق و نیروهای ارتش سوریه را از این منطقه عقب رانده اند.

تنها عاملی که باعث می شود امریکایی ها از ورود تمام عیار به پرونده سوریه خودداری کنند، افزایش هزینه های حضور آنها در سوریه است، در صورتی که ببینند منافعشان از این کار بیش از زیان احتمالی خواهد بود، قطعا در استراتژی خود تغییر خواهند داد.

در حال حاضر آن چه امریکایی ها به عنوان هدف برای خود تعریف کرده اند، اجازه ندادن به رسیدن نیروهای شبه نظامی متمایل به ایران به مرزهای عراق و سوریه است. اگر چه هنوز معلوم نیست آیا این مساله را هدفی استراتژیک برای خود می دانند یا تنها ترجیح می دهند که کنترل این مرزها در دست این نیروها نباشد. همچنین، جلوگیری از ورود نیروهای نزدیک به ایران و روسیه و ارتش سوریه به شهر رقه از دیگر اهداف آنهاست. نیروهای امریکایی ترجیح می دهند که شهر رقه که الآن تحت کنترل داعش است را متحدان کردی شان اداره کنند، حتی تمایل ندارند که نیروهای ترکیه ای وارد این شهر مهم سنی نشین در شرق سوریه شوند.

بنابراین می توان گفت فعلا امریکایی ها در برابر بحران سوریه شکست را پذیرفته اند، اما قبول شکست می تواند به معنای خودداری از پذیرفتن هزینه های بیشتر و موقتی باشد.