درگیری های دمشق و معادلات جدید منطقه ای

نویسنده: احمد عیاش

دیپلماسی ایرانی: هیچ کس توقع نداشت که قلب دمشق عرصه رویارویی نظامی میان حکومت سوریه و متحدانش از یک سو با مخالفان مسلح سوری از سوی دیگر باشد، آن هم در حالی که مذاکرات صلح در ژنو در جریان است. وقتی که صحبت از جنگ می کنیم دیگر بحث از حوادث امنیتی و انفجارهای بمب گذاری شده و عملیات انتحاری فراتر می رود. وقتی که افراد مسلح در پایتخت سوریه با نیروهای حکومت و متحدان آن درگیر می شوند این نشان می دهد که موضوع امنیت پایتخت دیگر جزء قرارومدارها نیست. کسانی که از دمشق قبل از رویارویی ها دیدن کرده اند، می گویند که خود را بارها در برابر پست های ایست بازرسی امنیتی متعدد دیده اند آن هم در حالی که شب ها صدها متر آن طرف تر از مناطق اطراف دمشق برپا بوده اند. پس همه این تدابیر امنیتی در روزهای اخیر کجا رفتند؟ چطور شد همه چیز بخار شد؟

در دو پیامی که وزارت امور خارجه سوریه به سازمان ملل و شورای امنیت ارسال کرده آمده است که "ثابت شده سازمان امنیت ترکیه و عربستان سعودی و قطر در درگیری های دمشق دست دارند." این برای نخستین بار است که هیچ اشاره ای به اسرائیل نمی شود. البته در روزهای گذشته تحلیل ها و مواضع بسیاری درباره حملات هوایی اسرائیل که 9 روز پیش به منطقه ای نزدیک به تدمر انجام شد، صورت گرفته است. اطلاعات اولیه حاکی از آن است که حمله به تدمر از سوی اسرائیل ارسال پیامی روشن به روسیه بوده که به آن یادآور شود باید جلوی نفوذ ایران و متحد مهمش، حزب الله در سوریه گرفته شود. بعد از آن که روسیه تحت فشار قرار گرفت و مجبور شد که سفیر اسرائیل در مسکو را احضار کند، این موضوع به حاشیه رفت و دیگر به آن توجهی نشد تا این که اخباری به بیرون درز کرد که حکایت از نزدیکی دیدگاه روسیه و امریکا در پرونده سوریه داشت.

به موازات آن، اطلاعات رسانه ای حاکی از آن است که طرحی امنیتی در ضاحیه جنوب بیروت و بقاع آغاز شده تا در برابر هر گونه رویارویی احتمالی ایستادگی شود. این نخستین بار نیست که در این دو منطقه صحبت از طرح امنیتی می شود. اما با توجه به اتفاقات اخیر می توان گفت که وضعیت جدیدی پیش آمده است که به دنبال اجرای طرح های امنیتی رفته اند. برخی منابع آگاه می گویند که حزب الله همچنان پیگیر سرنوشت سرمایه دار و تاجر، قاسم تاج الدین است که در مغرب دستگیر شده و گفته می شود ریه مالی حزب محسوب می شود که بالغ بر میلیاردها دلار پول زیر نظر اوست. در نتیجه انتظار می رود بازتاب این تحولات تاثیرات متعددی بر لبنان و خارج از آن بگذارد. بازداشت تاج الدین با ورود اسرائیل به موضوع مصطفی بدرالدین، که سال گذشته در سوریه کشته شد، هم زمان شده است.

آیا تحرکاتی که این روزها از دمشق تا ضاحیه شاهدیم به معنای پایان کار داعش نیست؟ به خصوص که الآن نگاه ها متوجه رقه شده است.

منبع: النهار / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11