دولت ترامپ به فشار بیشتر به ایران فکر می‌کند

نویسنده: تریسی ویلکینسون – نوآه بیرمن

دیپلماسی ایرانی: تنها دو روز پس از هشدار آمریکا به ایران در خصوص آزمایش موشکی این کشور، دولت ترامپ روز جمعه تحریم های اقتصادی نسبتاً خفیفی را به عنوان مجازات آزمایش موشک های بالستیک و حمایت از گروه های شبه نظامی در درگیری های منطقه علیه ایران اعمال کرد. این تحریم ها که 25 شرکت و فرد ایرانی را هدف قرار داده، قرار است بدون به خطر انداختن توافق هسته ای یا ایجاد یک بحران بین المللی جدید، فشارها را بر ایران افزایش دهد.

«مایکل فلین»، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ در بیانیه ای اعلام کرد: «دولت ترامپ از این پس تحرکات و اقدامات ایران که منافع ما را تهدید کند، تحمل نخواهد کرد». این تحریم ها عمدتاٌ نمادین است زیرا گروه هایی را هدف قرار داده که بعید به نظر می رسد با ایالات متحده وارد معامله و تجارت شده یا دارایی هایی در این کشور داشته باشند. این تحریم ها یک روز پس از آن تصویب شد که دولت ترامپ خویشتنداری خود را در دو جبهه خارجی دیگر نشان داد؛ جبهه هایی که تا پیش از این رئیس جمهوری جدید آمریکا اعلام کرده بود تغییرات شدیدی را در آنها به وجود خواهد آورد.

روز پنج شنبه گذشته کاخ سفید علناً از اسرائیل خواست تا گسترش و ساخت و ساز شهرک های یهودی نشین در کرانه غربی و شرق بیت المقدس را متوقف کند چرا که انجام این کار برای دستیابی به صلح چندان مفید نخواهد بود. در مقایسه با گفته ها و اظهارات سابق ترامپ، این رویکرد جدید وی در مورد مناقشه اسرائیل و فلسطین به مراتب از افراط کمتری برخوردار است و مجموعه ای از محدودیت های روشن و مشخصی را برای سفر برنامه ریزی شده «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل به کاخ سفید در تاریخ 15 فوریه فراهم می کند.

«نیکی هالی»، سفیر جدید ایالات متحده آمریکا در طول اولین سخنرانی خود در سازمان ملل متحد در روز پنج شنبه گذشته نظر آمریکا را درباره تصرف کریمه در سال 2014 توسط روسیه و مداخله نظامی این کشور در اوکراین ارائه داد. اگرچه تا پیش از این ترامپ حاضر به محکوم کردن مداخله روسیه نشده بود و حتی پیشنهاد داده بود تا تحریم های ایالات متحده در قبال مسکو تسهیل شود، اما هیلی اعلام کرد تا زمانی که مسکو دست از بی ثبات کردن اوکراین بر نداشته و از کریمه عقب نشینی نکند، آمریکا تحریم های اعمال شده علیه روسیه را لغو نخواهد کرد.

سیاست های غیرمتعارف ترامپ همچنان به رنجاندن متحدان و دشمنان منجر می شود. ترامپ هفته گذشته از یک سو مشاجره ای تلفنی با رهبران مکزیک و استرالیا داشت و از سوی دیگر طرح ضد مهاجرتی وی مبنی بر ممنوعیت ورود شهروندان و اتباع هفت کشور عمدتاٌ مسلمان به خاک آمریکا موجب بروز نگرانی های بسیاری شده است. به نظر می رسد ترکیبی از لفاظی های تهاجمی و اقدامات کمتر تهاجمی ترامپ بخشی از جدال و ستیز میان هیاهو و عمل گرایی در دولت جدید و نوپای آمریکا است.

«ریچارد نفیو»، کارشناس امور تحریم ها و یکی از اعضای تیم دولت اوباما در مذاکرات سال 2015 که به توافق بین المللی هسته ای ایران انجامید، در این باره گفت: «تحریم های ایران مفید و ارزشمند است چرا که دستیابی این کشور به مواد و مصالح موشکی را دشوارتر می کند». نفیو عنوان کرد که این تحریم ها 13 شخص و 12 شرکت را در ایران، لبنان و امارات متحده عربی را هدف قرار داده و از لحاظ شدت و اندازه با تحریم های دولت اوباما چه قبل و چه بعد از امضای توافق هسته ای یکسان و برابر هستند.

اسامی این لیست نمی توانند به سیستم مالی ایالات متحده دسترسی پیدا کرده یا با شرکت های آمریکایی وارد معامله شوند و در عین حال مشمول تحریم های ثانویه نیز خواهند شد؛ موضوع تحریم های ثانویه به این معنی است که شرکت های خارجی و افرادی که با آنها وارد معامله می شوند نیز در لیست سیاه آمریکا قرار خواهند گرفت. دولت جدید به آزمایش های اخیر ایران در زمینه موشک های بالستیک میان برد و حملات مبارزان حوثی تحت الحمایه ایران به ناوچه عربستان سعودی در سواحل یمن اشاره کرده و این موضوعات را توجیهی برای آخرین اعمال جدیدترین دور از تحریم های خود می داند.

«جان اسمیت»، مدیر دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا در این خصوص گفت: «ادامه حمایت ایران از تروریسم و توسعه برنامه موشک های بالستیک تهدیدی برای منطقه و شرکای ما در سراسر جهان است.» ایران نیز به این اقدام آمریکا با عصبانیت واکنش نشان داد و اعلام کرد که این کشور نیز «محدودیت های قانونی» خود را علیه تمامی افراد و اشخاص آمریکایی که به گروه های تروریستی منطقه کمک کرده و منابع مالی مورد نیاز این گروها را تأمین می کنند، اعمال خواهد کرد. وزرات امور خارجه ایران اعلام کرد که لیست این افراد بعدا ارائه خواهد شد.

ایران نیز اصرار دارد که این موشک ها در هوا منفجر شده و تنها آزمایشی دفاعی بوده که هیچ کدام از قطعنامه های سازمان ملل یا توافق کنترل تسلیحاتی را نقض نمی کند. «محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران در توییتی عنوان کرد: «ما هیچ گاه جنگی را آغاز نخواهیم کرد اما می توانیم به توانایی ها و ابزار دفاعی خاص خود تکیه کنیم». مقامات دولتی آمریکا اظهار داشتند که در هفته های آینده اقدامات بیشتری را علیه ایران انجام خواهند داد. یک مقام ارشد دولتی که نخواست نامش فاش شود، روز جمعه گذشته به خبرنگاران گفت: «من تاکید می کنم که این فقط گام های اولیه در پاسخ به اقدامات و رفتارهای تحریک آمیز ایرانیان است».

این مقام رسمی ادامه داد: «ایران باید دست به انتخاب بزند. ما آن قدر به رفتارهای خود در قبال ایران ادامه خواهیم داد تا فشار لازم برای تغییر رفتار آنها اعمال شود.» مقامات تاکید کردند که این تصمیم از طریق یک فرایند «عادی» و «مشورتی» گرفته شده و ترامپ هر بار آنها را امضا کرده است. ترامپ به نوبه خود توییت کرد: «ایران با آتش بازی می کند. آنها قدردان رفتار مهربان اوباما نبودند. اما من این طور نیستم!»

به نظر می رسد که رویکرد غیرمتعارف ترامپ در عرصه سیاست خارجی در تقابل کامل با تمامی هنجارهای تعیین شده از سوی دولت های جمهوریخواه و دموکرات از زمان جنگ جهانی دوم قرار دارد. جدیدیترین اقدامات و حرکات دولت جدید آمریکا نشان می دهند که رویکرد مقابله جویانه ترامپ حتی در برابر متحدان قدیمی، حداقل در حال حاضر با برخی محدودیت ها روبه رو است.

درحالی که ترامپ از محکوم کردن روسیه خودداری کرده است، هلی در سازمان ملل روسیه را به خاطر افزایش جنگ و درگیری ها در شرق اوکراین و حمایت دولت مسکو از جدایی طلبان کیف، سرزنش کرد. این خشونت ها موجب کشته شدن بسیاری از غیرنظامیان شده و همچنین ده ها هزار نفر را بدون آب، برق و گرما در سرمای شدید زمستان قرار داده است.

همچنین کاخ سفید موضوع گسترش شهرک سازی های اسرائیل را تا حدی محکوم کرد. اگرچه دولت آمریکا معتقد نیست که شهرک سازی های اسرئیل مانعی بر سر راه صلح باشد، اما با فاصله گرفتن از موضع اوباما در این زمینه اضافه می کند که گسترش شهرک سازی ها در حال حاضر به پیگیری روند صلح هیچ کمکی نمی کند. اقدام آمریکا مبنی بر محکوم کردن شهرک سازی های اسرائیل درست زمانی انجام شد که وزارت امور خارجه آمریکا به کاخ سفید هشدار داد که نتانیاهو ایجاد هزاران خانه جدید در شهرک های خود را تایید کرده است و اعلام کرد که هیچ حمایتی از این سیاست ها انجام نمی شود.

همچنین برای اولین بار، کاخ سفید حمایت خود از راه حل دو کشوری (راه حلی بین المللی که پیش بینی می کند دولت های اسرائیل و فلسطین در کنار یکدیگر با صلح زندگی می کنند) اظهار داشت. «شان اسپایسر»، سخنگوی کاخ سفید در اظهاراتی گفت: «ما باور نمی کنیم که وجود شهرک های فعلی مانعی برای صلح باشد، اما من معتقدم که ساخت و ساز یا گسترش شهرک های موجود در خارج از مرزهای فعلی نمی تواند حرکت رو به جلوی مفیدی باشد».        

  منبع: لوس آنجلس تایمز / مترجم: زهره شهریاری