ترامپ به سفرای اوباما هم رحم نکرد

دیپلماسی ایرانی: سفرا نماینده کشور متبوع خود در کشور دیگری هستند و وظیفه شان تحصیل منافع کشور خودشان، کسب اطلاع از کشور مقصد و مدیریت روابط فیمابین است. روسای جمهور وظیفه انتخاب سفرا را بر عهده دارند. هم اینک دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری جدید آمریکا باید سفرای دولت خودش را انتخاب کند. اما ترامپ همانند دیگر اقدامات دولتش دست به سنت شکنی زده است. تیم ترامپ اعلام کرده سفرای اوباما باید تا قبل از روز تحلیف از سمتشان استعفا دهند.

روند انتخاب سفرا

سنتی که در آمریکا وجود دارد به این گونه است که به غیر از کارشناسان و مقامات وزارت امور خارجه، اعضای حزب و حامیان مالی هم به عنوان سفیر انتخاب می شوند. این دسته از سفرا به عنوان «سفرای سیاسی» شناخته می شوند. انتصاب به عنوان سفیر به معنای قدردانی از آن حامی مالی یا سیاستمداری است که از رئیس جمهور و حزب متبوعش حمایت کرده است.

آسگیر سیگفوسون، مدیر روابط عمومی انجمن سفرای آمریکا می گوید در دولت های قبلی حدوداً 70 درصد از سفرا، کارشناسان و کارمندان وزارت امور خارجه هستند و حدود 30 درصد افراد سیاسی هستند. آمریکا هم اکنون 188 سفیر در سراسر جهان دارد. جنجالی که اکنون رخ داده بر سر همین 30 درصد سفرای سیاسی است. ترامپ اعلام کرده که تمام سفرای سیاسی باید تا قبل از روز تحلیف و آغاز به کار دولتش از سمت خود استعفا دهند.

جنجال آغاز می شود

تغییر سفرایی که سیاسی هستند و بر اساس تخصصشان به این سمت نرسیدند، توسط دولت بعدی، امر غیر معمولی نیست، اما آن چه جنجال برانگیز شده برکناری بدون هیچ گونه توجه به شرایط آنها است. در دولت های قبلی، خواه دموکرات یا جمهوری خواه، روسای جمهور به سفرای سیاسی فرصتی چند هفته ای یا چند ماهه می دادند تا به زندگی شان در آن کشور سامان دهند و پس از تمام شدن کارهایشان، پست سفارت را تحویل دهند. مهمترین مسئله ای که در این امر دخیل است مدرسه رفتن فرزندان سفرا است. سفرایی که فرزندانشان در آن کشور حضور دارند در مدارس مشغول به تحصیل هستند و نمی توانند در وسط سال تحصیلی مدرسه آن کشور را ترک کنند و به کشور خودشان برگردند، به همین دلیل نیاز دارند که حداقل تا پایان سال تحصیلی در آن کشور بمانند چون مدارس آمریکا در وسط سال تحصیلی از پذیرش دانش آموز خودداری می کنند. این سنتی است که در دولت های اوباما، بوش و کلینتون هم رعایت شده است. یعنی سفرای سیاسی که هیچ گونه سنخیتی با رویکرد دولت جدید نداشتند به خاطر وضعیت تحصیل فرزندانشان، به طور موقت در پستشان باقی مانده اند.

این داستان منجر به بروز مشکلات زیادی برای سفرای آمریکا شده است. استافورد فیتزجرالد هانی، سفیر آمریکا در کاستاریکا به دنبال پیدا کردن خانه یا آپارتمانی است تا خانواده اش که شامل چهار فرزند مدرسه ای و همسر مبتلا به سرطان سینه است را مستقر کند. فیتزجرالد هانی مجبور است تا 5 ماه دیگر که سال تحصیلی تمام می شود در کاستاریکا بماند. اندرو شاپیرو، سفیر در جمهوری چک هم به دنبال خانه و لابی کردن با مدرسه ای در شیکاگو است تا قوانین را نادیده بگیرد و فرزندانش را در وسط سال تحصیلی قبول کند. دنیس بائر، سفیر در بلژیک و پاملا هاماماتو، سفیر در دفتر اروپایی سازمان ملل در ژنو هم دچار مشکلات مشابهی درباره دخترانشان هستند که در ماه های پایانی مقطع دبیرستان هستند. اندرو گروسمن، دیپلمات کهنه کار و از مقامات ارشد وزارت خارجه در دوران کالین پاول می گوید: «پاول هنگامی که با درخواست سفرا مبنی بر این که "می توانم چند هفته دیگر، چند ماه دیگر در اینجا باقی بمانم تا فرزندانم مدرسه شان را تمام کنند؟" روبه رو می شد بسیار منعطف بود و در این زمینه استثنا قائل می شد. من فکر می کنم پاول به دنبال این بود تا این پیام را بدهد که خانواده مهم است.»

ترامپ سفرا را چگونه انتخاب می کند؟

ترامپ تاکنون سه تن از سفرایش را انتخاب کرده است. نیکی هیلی، فرماندار کارولاینای جنوبی به عنوان سفیر در سازمان ملل. دیوید فریدمن، سفیر در اسرائیل و تری برنستاد، فرماندار آیووا به عنوان سفیر در چین. فریدمن و برنستاد از حامیان مالی نیستند و جزء حامیان ترامپ محسوب می شوند. هیلی از مقامات حزب است که از مخالفان ترامپ محسوب می شود. برنستاد، شی جینپینگ، رئیس جمهور چین را «دوستی قدیمی» نامیده است اما هیلی و فریدمن هیچ گونه سابقه دیپلماتیک ندارند.

ترامپ سفرایش را از میان حامیان خودش، افراد نزدیک به فرزندانش و مشاورانش انتخاب خواهد کرد. اگر ترامپ وودی جانسون، مالک شرکت جت های نیویورک را که از حامیان مالی باسابقه حزب جمهوری خواه و دوست خودش است یا پیتر کالیکوف، یکی دیگر از حامیانش را انتخاب کند، روند انتخاب دوستان و آشنایان را دنبال کرده است.

ترامپ اگر جان هانتسمن را به عنوان سفیر در ژاپن انتخاب کند، روند انتخاب افراد جناح اصلی حزب جمهوری خواه که با منطقه مورد نظر آشنا هستند را دنبال کرده است. هانتسمن پیش از این در چین و سنگاپور سفیر بوده است.

ترامپ اگر رابرت پنس را انتخاب کند به توصیه و سفارش مایک پنس، معاونش (این دو نسبت خانوادگی با یکدیگر ندارند) عمل کرده است. با انتخاب پنس در کنار هیلی، اعضای غیر از جناح اصلی حزب هم به سفارت دست پیدا می کنند.

مشاوران و اطرافیان ترامپ، لیستی از افراد را برای توصیه به منظور انتخاب به عنوان سفیر، انتخاب کرده اند. ایوانکا ترامپ و شوهرش و جرد کوشنر، رونالد گیدویتز که از جب بوش در انتخابات مقدماتی حمایت می کرد را برای سفارت معرفی کرده اند. موریس گلدفارب هم از سوی ایوانکا معرفی شده است.

جیم گیلمور، فرماندار سابق ویرجینیا هم از سوی ژنرال کیث کلاگ، مشاور ترامپ توصیه شده است. ایوانا ترامپ، همسر اول ترامپ هم به نیویورک پست گفته که قرار است به عنوان سفیر در جمهوری چک انتخاب شود. لوئیس آیزنبرگ، مدیر مالی کمیته ملی حزب جمهوری خواه، سفیر احتمالی در ایتالیا است و وودی جانسون هم برای سفارت بریتانیا انتخاب شده است. جوزف فورجیونه که از سوی رودی جولیانی معرفی شده و یکی از گزینه های تصدی وزارت مسکن بود، سفیر احتمالی در واتیکان خواهد بود.

آن چه در جریان مسئله سفرا همانند دیگر جنجال هایی که ترامپ به راه انداخته، موجب انتقاد شده، نادیده گرفتن منافع ملی است. برکنار کردن سفرای سیاسی موجب می شود تا زمان انتخاب سفرای جدید و تایید آنها توسط سنا، این سفارت خانه ها بدون سفیر باقی بماند و توسط کاردار اداره شود. فرآیند تایید این تعداد از سفرا در سنا می تواند چندین ماه طول بکشد.

ترامپ به راحتی می توانست همانند روسای جمهور سابق تا زمان تایید صلاحیت سفیر جدید توسط سنا و حل شدن مشکل تحصیل فرزندان سفرا، سفیر قبلی را در سمتش حفظ کند. با این اقدام سفارت خانه هم بدون سفیر نمی ماند و منافع کشور بهتر دنبال می شد. با برکناری سفرای سیاسی، سفارت خانه های آمریکا در کشورهایی چون آلمان، بریتانیا، کانادا، ژاپن و عربستان سعودی برای چندین ماه بدون سفیر باقی خواهند ماند.