انگلستان حلقه وصل اتحادیه اروپا یا چسبنده ای نا چسب

زهرا نژادبهرام، کارشناس سیاسی

دیپلماسی ایرانی: آیا امکان بازگشت مجدد انگلستان به اتحادیه اروپا وجود دارد؟ به طور حتم امکان بازگشت وجود دارد در صورتی که راهکارهای لازم در نظام حقوقی انگلستان به کار  گرفته شود. در حال حاضر افزون بر 4 میلیون نفر در تجمعی در یکی از میادین انگلستان با امضای طومار خواهان برگزاری دوباره رفراندوم شده اند.

تلاش برای انتخاب خانم ترزامی که وزیر کشور دولت کامرون بوده، بیش از پیش است و به نظر می رسد بیشترین امکان جانشینی را در حزب وی داراست. فردی از جناح ماندن در اتحادیه اروپا به نخست وزیری از سویی حزب محافظه کار نیز دلیلی دیگر برای تسهیل این مهم است. به نظر می رسد با توجه به شهرت خانم ترزا می به تاچر دوم، ظاهرا دوره وی عصر پر انرژی و اثرگذار برای انگلستان خواهد بود. دوره ای که در بستر تعامل با اتحادیه از جنسی دیگر را طراحی کرده است.

بر اساس رویه قانونی، اگر شمار امضاهای یک طومار از 10 هزار نفر بیشتر شود دولت انگلیس باید به آن پاسخ گوید و اگر از 100 هزار نفر بیش تر شود، درخواست مطرح شده در نشست مجلس عوام به بحث گذاشته خواهد شد .نکته مهم در این خصوص این است که امکان بازگشت انگلستان به اتحادیه اروپا اکنون به چالش جدی میان احزاب سیاسی و گروه های راست افراطی تبدیل شده است.

حزب لیبرال که وعده بارگشت به اتحادیه را در صورت پیروزی می دهد و حزب کارگر که با مشارکت در جشن های اعتراضی به رهبری کوربن خواهان بازگشت به اتحادیه است.

از سوی دیگر استعفای کامرون و خواست حزب محافظه کار به ایجاد وزنه های بقا در اتحادیه اروپا با گزینش افرادی از جنس "ماندن " جملگی دغدغه های سیاسی احزاب را تصویر می کند. نکته قابل تامل در این میان میل به بازگشت همدلی و همراهی احزاب با مردمی از جنس امید به آینده و نه مانده در گذشته است. احزاب سیاسی انگلستان با وجود قدمت زیاد دریک برهه حساس از تاریخ در کنار افرادی از جنس تفکر مدرن قرار گرفته اند و تصویر آینده انگلستان را با آنها طراحی می کنند؛ نکته جالبتر همدلی احزاب مدرن و رو به جلو با احزاب سنتی دراین معنا یعنی بقا در اتحادیه است .

در این میان نخست وزیر اسکاتلند نیز با طرح عدم پذیرش جدایی از اتحادیه نسبت به این تصمیم واکنش نشان داده است. آنها نیز با اتکا به تعداد اعضای خود در پارلمان تلاش برای بقا در اتحادیه را جدی دانسته اند. ۵۲ درصد مردم کشور انگلیسی که به خروج انگلیس از اتحادیه اروپا رای دادند، قریب به اتفاق مردم مسن و سنتی انگلیس بودند. انگلیسی های سنتی و مسن که رای به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا دادند، براین عقیده هستند که انگلیس برای حیات خود باید به سنت های گذشته خود بازگردد؛ زیرا سیاست های اتحادیه اروپا عامل فروپاشی اقتصاد است. ۵۲ درصد از مردم انگلیسی که رای به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا دادند اتحادیه را عامل ضرر کشور بریتانیا می دانند. به عبارت دیگر، در حالی که در همه پرسی اخیر خروج انگلیس از اتحادیه اروپا حدود ٥٢ درصد از رای دهندگان در سراسر این کشور به خروج از اتحادیه اروپا رای دادند، 62 درصد از اسکاتلندی ها با رای خود از ماندن در اتحادیه اروپا حمایت کردند. همین مساله برگزاری رفراندوم دوباره درباره استقلال طلبی اسکاتلند از انگلیس را بسیار محتمل کرده است.

پس از اعلام نتایج رفراندوم، نیکولا استورجن، وزیر اول اسکاتلند تاکید کرد که رعایت دموکراسی حکم می کند که به رای اکثریت مردم اسکاتلند احترام گذاشته شود. او احتمال برگزاری همه پرسی برای استقلال از بریتانیا و تشکیل کشور مستقل اسکاتلند را مطرح کرد تا کشور جدید بتواند عضو اتحادیه اروپا باقی بماند. به همین دلیل اتحادیه اروپا و انگلستان درس های تازه ای را تجربه می کنند. درس هایی که می تواند به تمامی اختلافاتی که تاکنون اتحادیه را در معرض خطر قرار داده بود، خط بطلان بکشد و انگلستان را به عنوان گروه رهبری در اتحادیه اروپا برجا نگه دارد.

از این رو اگر بخواهیم به بازگشت انگلستان به اتحادیه اروپا نگاهی دوباره بیندازیم با وجود مقاوت رهبران سر سخت اروپایی همچون مرکل، اولاند و رهبر بلژیک، سیاستمدارانی از جنسی دیگر مانند معاون خانم مرکل یا رهبر حزب راستگرای لهستان نیز وجود دارند که راه را برای حضور مجدد انگلستان نبسته اند. آنها در پیوند با رهبرانی که در سکوت قرار گرفته اند، می توانند فضای مناسبی برای بازگشت احتمالی بریتانیا فراهم کنند.

از سوی دیگر در انگلستان نیز که خطر استقلال طلبی اسکاتلند همیشه نگرانی های درون جزیزه ای را برای آنها داشته است، امکان نادیده گرفتن آنها که 62 درصد خواهان ماندن در اتحادیه هستند، غیر ممکن است. اما راه های قانونی در انگلستان به دشواری راه های قانونی در دیگر کشورها نیست. رویکردcommon law  در انگلستان فضای رویه را هم گشوده و می توان در سوابق حقوقی این کشور ریشه هایی کمک کننده را جستجو کرد. ظاهرا مردم بریتانیا باور نمی کردند که محدودیت حضورشان گوی سبقت را به آنها که درس های زندگی را از جنسی دیگر داشته اند، بدهد و سرنوشت سیاسی این کشور را  نامطمئن کند.