اوباما افکار عمومی را درباره برجام فریب داد؟

دیپلماسی ایرانی: توصیفات «بن رودز» یکی از مشاوران نزدیک رئیس جمهور آمریکا در امور سیاست خارجی و مدیریت رسانه بار دیگر بحث هایی مهم در واشنگتن در مورد توافق هسته ای با ایران به پا کرده است.

اظهارات بن رودز در مصاحبه با نیویورک تایمز از ابعاد مختلف حائز مهم است و اهمیت آن به صرف گفته های وی در مورد انتقاد از اندیشکده ها و رسانه هایی که سیاست خارجی را پوشش می دهند، محدود نمی شود. سخنان بن رودز به معنای بی اهمیت دانستن و تحقیر همه کسانی است که در خارج از کاخ سفید قرار دارند و وی طی هفت سال حضور خود در کاخ سفید در همکاری با آنها بوده است.

آنچه اهمیت سخنان رودز را بالا می برد، اظهارات وی در مورد نقش تسهیل کننده خود در حمایت از توافق هسته ای ایران است. به موجب این توافق، ایران قبول کرد محدودیت هایی را بر برنامه هسته ای خود اعمال کند و در مقابل تحریم های اقتصادی و مالی وضع شده علیه ایران لغو یا تعلیق گردند. در بخشی از گزارش نیویورک تایمز در مورد مصاحبه با معاون مشاور امنیت ملی رئیس جمهور در امور ارتباطات استراتژیک آمده است: «در بهار سال گذشته جمعی از کارشناسان کنترل تسلیحات، با حضور در اندیشکده ها و رسانه های اجتماعی تبدیل به منبع مورد استناد گزارشگران بی اطلاع شدند. بن رودز در پاسخ به سوال در مورد کارشناسانی که توافق را تحسین می کردند گفت: ما خود زمینه انعکاس صدای آن ها را فراهم آوردیم. آنها چیزهایی را می گفتند که ما از آنها خواسته بودیم.»

جمهوری خواهان در واکنش به این سخنان بن رودز مدعی شدند که دولت، رسانه ها و حتی مردم را برای پذیرش توافق هسته ای فریب داده است. این توافق به توانایی ایران در غنی سازی اورانیوم رسمیت داد.

این ادعا به سرعت از سوی افرادی که حامی دستیابی به راه حلی دیپلماتیک برای پایان دادن به پرونده 12 ساله برنامه هسته ای ایران بودند رد شد. آنها به خصومت نویسنده مقاله، دیوید ساموئلز با توافق هسته ای و حمایت وی از استفاده از گزینه نظامی در صورت نیاز اشاره کردند.

ساموئلز سابقه ای طولانی در حمایت از حملات هوایی دارد. در سال 2009 وی مقاله ای در اسلیت با عنوان «استدلال منطقی حمله اسرائیل به ایران» چاپ کرد. در آوریل 2015 نیز با شرکت در نشست سیاست خارجی در موسسه هدسون مجددا از کارآمدی گزینه نظامی سخن به میان آورد.

سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا نیویورک تایمز به راستی در گزارش خود که بر پایه مصاحبه با شخصی دیگر تنظیم شده، دیدگاه های مجادله انگیز نویسنده را نیز گنجانده است؟

افزون بر این، نکات بسیاری در این مقاله وجود دارد که یا اشتباه است و یا ایجاد سوءتفاهم می کند. به طور مثال در جایی از مقاله آورده شده که تعدادی کارشناس کنترل تسلیحات تازه کار ناگهان وارد بحث (پیرامون موضوع هسته ای) شدند. تفسیر این کلام این است که این افراد تحت نفوذ کاخ سفید بوده و از سوی آن آماده شده بودند. اما حامیان پیشرو دیپلماسی، فعالانی کهنه کار مانند مارک فیتزپاتریک بودند که نمی توان آن ها را تازه کار خطاب کرد. آنها با لابی گری مداوم تلاش کردند فضای لازم برای پذیرش مصالحه را درون دولت اوباما به وجود بیاورند.

ساموئلز در مقاله خود مدعی شده است که کاخ سفید تنها پس از 2013 و به روی کار آمدن حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران وارد مذاکره جدی با ایران شده است. این در حالی است که اوباما پیش از این به مقامات ایران پیام داده و بارها اعلام کرده بود که آمریکا حاضر است دست خود را به سوی ایران دراز کند، اگر ایران حاضر باشد مشت گره کرده خود را باز کند. تنها چیزی که در 2013 عوض شد، به روی کار آمدن طرف جدی تر در تهران بود.

با همه این ها، این مقاله و نقل قول هایی که در آن از بن رودز آمده به راحتی فراموش نخواهد شد. تحقیر کارشناسان و خبرنگاران و ناچیز خواندن آنها نادرست بود و نشان دهنده اختلاف روی موضوع توافق هسته ای با ایران و سایر مسائل در واشنگتن بود.

منبع: گاردین / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 25