اجرای توافق آغاز شده است

دیپلماسی ایرانی: رئیس جمهور باراک اوباما این هفته قصد دارد دستوری مبنی بر اجرا شدن توافق هسته ای با ایران صادر کند. براساس جدول زمانی رئیس جمهور، گام بعدی «روز آغاز اجرای توافق» است که 15 دسامبر تعیین شده است. اما آن گونه که به نظر می رسد اوباما مشتاق ترین فرد در جهان برای امضای توافق است و مثل این که توافقی با خودش را امضا کرده است.

ایرانی ها هیچ چیزی را امضا نکرده اند و هیچ برنامه ای هم برای این کار ندارند. توافق هسته ای موسوم به برجام حتی مورد تایید هیات وزیران ایران هم قرار نگرفته است. حتی دولت تهران یک ترجمه فارسی رسمی از متن 159 صفحه ای توافق ارائه نداده است. این در حالی است که مجلس ایران قصد دارد یک متن غیررسمی که در آن به بیان دیدگاه های خودش می پردازد در زمان نامعلومی ارائه دهد، این گزارش هم اکنون در حال تهیه است و بیش از 1000 صفحه خواهد بود.

هیچ کدام از کشورهای بریتانیا، چین، آلمان، فرانسه و روسیه که در مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران شرکت داشتند، همانند اوباما به دنبال سازوکار حقوقی برای توافق نیستند. شرکای اوباما فقط به دنبال لغو تحریم ها هستند و هیچ کار دیگری انجام نمی دهند.

آنها بدون هیچ گونه مشکلی شروع به اجرای برجام کرده اند. بریتانیا تحریم 22 بانک و شرکت را که در لیست سیاه مرتبط با فعالیت های هسته ای بودند، لغو کرد. میزان مبادله تجاری آلمان با ایران 33 درصد افزایش داده و تبدیل به سومین شریک تجاری ایران پس از چین شده است.

چین توافقی اولیه با ایران بر سر ساخت پنج نیروگاه هسته ای امضا کرده است. روسیه قصد دارد موشک های ضد هوایی اس-300 را به ایران بفروشد و در حال مذاکره برای فروش هواپیماهای سوخو به تهران است.

فرانسه وزیر خارجه اش و 100 نماینده را برای مذاکره درباره روابط تجاری که شامل پروژه ای است که صادرات نفت خام ایران را دو برابر می کند، به این کشور فرستاده است. دیگر کشورها هم با استفاده از برجام به لغو تحریم ها چراغ سبز نشان داده اند. میزان روابط تجاری هند با ایران، 17 درصد افزایش یافته است و دهلی نو در حال مذاکره بر سر سرمایه گذاری در پروژه راه آهن و بندر چابهار در دریای عمان هستند. به لطف کمک های بانک های اتریشی، ترک و اماراتی، محدودیت های بانکی ایران برداشته شده است.

رئیس جمهور حسن روحانی هم در سخنانی گفته بود: «ساختار تحریم ها که در طول یک دهه ایجاد شده بود، ترک برداشته است.» در عین حال علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرده که پروژه هسته ای ایران باقی مانده و باقی خواهد ماند و «به طور کامل دست نخورده است» وی در ادامه می گوید: «ما کار بر روی گداخت هسته ای که تکنولوژی ای تعیین کننده در 50 سال آینده خواهد بود را آغاز کرده ایم.»

حتی قبل از آن که اوباما «روز اجرایی شدن توافق» را عملی کند، ایران ماهانه 400 میلیون دلار دریافت می کرد و با استفاده از این پول ها توانست مشکل نقدی کشورشان را حل کنند و حقوق نیروهایشان را 21 درصد افزایش دهند.

مقامات ایران به توافق با این چشم نگاه می کنند که اوباما با هرگونه تلاش برای محدود کردن ایران مخالفت خواهد کرد. زیباکلام در این رابطه می گوید: «اوباما اقدامی که توافق را به خطر بیاندازد انجام نخواهد داد. این توافق اگر نگوییم تنها موفقیت، بزرگترین موفقیت وی در سیاست خارجی است.»

توافق موجب بدتر شدن رفتار تهران شده است. این کشور هم اکنون با اتحاد با روسیه به دنبال حفظ بشار اسد در قدرت است. مهمتر از این ایران، حضوری 7000 نفری در سوریه دارد و یکی از بلندپایه ترین ژنرال های ایرانی روز چهارشنبه در حلب کشته شد.

تهران همچنین در حال فشار آوردن به دولت ضعیف حیدر العبادی برای دوری از واشینگتن و پیوستن به ائتلاف ایران، روسیه و سوریه هستند.

منبع: نیویورک پست/ مترجم: حسین هوشمند