چرا قاهره به فکر اتحاد با تهران نیست؟

نویسنده: دکتر عمرو عبدالسمیع

دیپلماسی ایرانی: من طرفدار این فکر که ضرورتا باید سوریه یکپارچه بماند و از نظام حاکم بر آن برای حمله به شبکه های تروریستی و تندرو (داعش+جبهه النصره+احرار الشام+جیش الاسلام+جیش الفتح) حمایت شود، هستم اما بی شک از نقش ایران در منطقه نیز حمایت قاطع می کنم. ما می توانیم با تهران توافق کنیم که اهداف ما در موضوعاتی مشخص مشترک است اگر چه در هزار موضوع با یکدیگر اختلاف داشته باشیم.

با وجود اختلاف ها، من همچنان تحرکات ایران را دنبال می کنم و به ویژه فعالیت های آن را در حوادث مصر زیر نظر دارم، تا کنون دیده نشده است که ایران به همراه این تحرکات طرح سیاسی ترغیب کننده ای که بتواند اساس کار نزدیکی روابط ایران با مصر باشد، پیشنهاد داده باشد. حتی دیداری که آقای سامح شکری، وزیر امور خارجه مصر با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در حاشیه هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل انجام داد، بیشتر شکل «روتینی» یا حتی «دریافت اطلاعات» داشت و هیچ چیز خاصی از آن قابل برداشت نبود و می توان آن را در چارچوب پروتکل های ساده و همیشگی بین المللی دانست.

در این جا می خواهم به نوآوری جدید ایران در عرصه رسانه اشاره کنم. ایران می خواهد طرحی نو در اندازد و وارد فضای فرهنگی و رسانه ای شود و بسیاری از چارچوب های رایج در نهادهای دینی و مجموعه های بازرگانی را به هم بزند. ایران ترتیب ملاقات با بعضی از ریش سفیدان الازهر را نیز داده است که این کار در چارچوب فعالیت های دینی – فرهنگی اش می گنجد. در عین حال ترتیب برنامه سفر همسران بازرگانان بزرگ مصری به ایران را تنظیم کرده که در نوع خود اقدامی قابل توجه و تحسین برانگیز است.

امروز.. ایران تلاش می کند روزنامه خود به اسم «الوفاق» را منتشر کند، فعالیت هایش را که رصد کردم و سایت ایننرنتی آن را که دیدم متوجه شدم دست کم نیم میلیارد لیره مصری صرف آن شده است. این روزنامه در نظر دارد نسخه عربی ویژه ای منتشر کند که در آن دو صفحه را به امور مصر اختصاص داده است. قراردادهایی را نیز با روزنامه نگاران و نویسندگان مصری منعقد کرده است تا برایش مقاله بنویسند. علاوه بر آن ایران تلاش می کند در جشنواره سینمایی قاهره نیز حضور به هم رساند، در همین رابطه موسسه فارابی از تعداد بزرگی از بازیگران زن و مرد مصری دعوت به عمل آورده است تا از ایران دیدن کنند که می تواند آغازگر نوعی از رابطه سینمایی میان دو کشور باشد.  

این اقدامات همگی ستودنی و قابل قبول است. اگر ایران سیاست خصمانه با مصر نداشته باشد و نخواهد اراده خود را بر آن تحمیل کند و به دنبال رابطه ای دو جانبه بر اساس اصول احترام متقابل و حفظ مصالح و دوستی و مودت و اخوت باشد چرا نباید از آن استقبال کنیم؟ ایران همانند مصر توانایی های بالای انسانی و فرهنگی بسیار غنی دارد و این پتانسیل بالقوه می تواند به کمک هر دو کشور آید. علاوه بر آن می توان ارتباطات گران قیمتی میان الازهر مصر با نهاد دینی ایران بنا کرد که می تواند در نزدیکی روابط دو کشور و حل بسیاری از سوء تفاهم ها موثر باشد و بسیاری از مشکلات فعلی که خیلی از آنها طایفه ای هستند را حل کند.

ایران کشور قدرتمند و صاحب فکری است. می تواند در کل منطقه ایفای نقش کند و نقشی اثرگذار در آینده خاورمیانه و حل بحران های آن داشته باشد. چرا ما در مصر از آن استقبال نکنیم در حالی که خوب می دانیم ایران و مصر می توانند دو منجی بزرگ خاورمیانه از بحران هایشان باشند و اتحاد آنها می تواند بسیاری از معادلات مضر و مخرب خاورمیانه را دگرگون کند. این فرصت را غنیمت شماریم و از توانایی های ایران برای رسیدن به ثبات و آینده ای بهتر و روشن تر استفاده کنیم.

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11