مصر، بازوی توازن منطقه در برابر ایران

دیپلماسی ایرانی: تحلیلگران امریکایی بر این اعتقادند که بازگشت مصر به همان قدرت طبیعی سابقش با حمایت های امریکا می تواند توانایی های محور سنی در منطقه را تقویت کند و از نگرانی هایی که این روزها به راه افتاده و می گویند که ایالات متحده به دنبال حمایت از ایران است، بکاهد.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، به اعتقاد تحلیلگران امریکایی حمایت از رئیس جمهوری مصر می تواند موازنه سنی – شیعی را در منطقه ترمیم کند، موازنه ای که ثبات منطقه بر آن استوار است. به ویژه در مرحله بعد از توافق نهایی هسته ای با تهران که پیش بینی می شود موازنه های منطقه ای کاملا به سود ایران تغییر کند.

دیوید ایگناتیوس، تحلیلگر مشهور امریکایی در مقاله ای که در روزنامه واشنگتن پست منتشر کرده است در این باره می گوید: «مصر بیش از هر زمانی به ایالات متحده نیاز دارد و می تواند به طور متقابل برای امریکا نیز بسیار مهم باشد. در زمانی که خاورمیانه از دو زلزله مهم و اصلی منطقه یعنی ایران و داعش متحول شده است، رابطه با مصر می تواند موازنه مطلوب را به خاورمیانه باز گرداند.»

وی در عین حال تاکید می کند که باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا باید تلاش های خود را بیشتر کند تا عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر به جماعت اخوان المسلمین بیش از پیش نزدیک شود چرا که سیسی می رود تا مشروعیت خود را در افکار عمومی مصر از دست بدهد.

این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران نظری مغایر با ایگناتیوس دارند و می گویند که واشنگتن باید دولت مصر را وادار کند که به جای نزدیکی به اخوانی ها گفت وگوها را با فعالان چپ گرا که در شعله ور ساختن انقلاب علیه حسنی مبارک، رئیس جمهوری اسبق مصر در سال 2012 دست داشتند، آغاز کند.

استفان هادلی، مشاور سابق امنیت ملی امریکا در دوران ریاست جمهوری جورج بوش پسر در این باره می گوید: «حکومت السیسی کشور را به سمت آشوب می کشاند اگر نخواهد به طور گسترده ای به طرف های سیاسی قدرتمند در انقلاب روی خوش نشان دهد و جوانانی که نسبت به سیاست های اخیر او معترض هستند را در فعالیت های سیاسی کشور وارد کند و از میزان اعتراض ها به خود نکاهد.»

در همین رابطه یکی از مسئولان وزارت امور خارجه امریکا می گوید که کاخ سفید به ریاست باراک اوباما تصمیم گرفته است که پرونده رابطه با مصر را تحت بندی به عنوان "سیاست پراگماتیک" قرار دهد و چشم انداز ایده آل در برخورد با مسائل مشترک را رها کند.  

کسانی که از رفتارهای السیسی و حکومت او انتقاد می کنند می گویند، تعریف جدیدی که واشنگتن در رابطه با قاهره پیش گرفته بسیار صحیح است و کاخ سفید سیاست کاملا درستی را در این زمینه در پیش گرفته است. برای این که شیوه قلع و قمعی که حکومت السیسی علیه جماعت اخوان المسلمین در پیش گرفته گسترده شده و شامل فعالان سکولار نیز شده است.

این طور که به نظر می رسد اجماعی میان اعضای کنگره امریکا نسبت به سیاست های اوباما در قبال منطقه به ویژه مصر وجود دارد. آنها می گویند اگر مصر می خواهد کشوری قدرتمند باشد باید راه صحیح را در پیش بگیرد و از سیاست های یک جانبه گرایانه پرهیز کند.

تا کنون کاخ سفید نتوانسته مصری ها را راضی کند که راه و روش فعلی خود را تغییر دهند. انتقادهایی که به وضعیت حقوق بشر مصر می شود به مذاق آنها خوش نمی آید و مصری ها می گویند که این انتقادها کمکی به بهبود روابط دو کشور نمی کند.

استفان هادلی ماه گذشته به قاهره سفر کرده بود و با رئیس جمهوری مصر دیدار کرده بود. وی در این دیدار از السیسی خواسته بود که در سیاست های سرکوبگرانه خود تجدید نظر کند.

ایگناتیوس به نقل از هادلی که جریان دیدارش با السیسی را با او در میان گذاشته است، می گوید: «مصر امروز بیش از هر زمانی برای ما اهمیت استراتژیک پیدا کرده برای این که در فرایند ثبات در خاورمیانه که برای ما در اولویت است، می تواند نقش اساسی داشته باشد، مصر از جمله کشورهایی است که می توانیم به عنوان یک شریک توانا بر کمک هایش حساب کنیم.»

منابع نزدیک به کاخ سفید می گویند که جان کری، وزیر امور خارجه امریکا از جمله مدافعان بهبود روابط با قاهره است. او اخیرا نماینده ویژه خود، دیوید ثورن را به قاهره فرستاده بود تا شخصا ضمن دیدار با السیسی اوضاع مصر را بررسی کند. به گفته این منابع کری ترجیح می دهد که حمایت ها از قاهره بر حمایت های اقتصادی متمرکز باشد. از این رو وی در نظر دارد در نشست اقتصادی شرم الشیخ که قرار است ماه آینده برگزار شود، حضور یابد و سرمایه گذاران امریکایی را ترغیب کند که در اقتصاد مصر که دروازه های آن به روی جامعه جهانی باز است، سرمایه گذاری کنند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: دوشنبه 11 اسفند 1393 / انتشار مجدد: سه شنبه 19 اسفند 1393