جلسه خصوصی شاهزادگان سعودی برای تغییر کادر رهبری

نویسنده: هیو مایلز

دیپلماسی ایرانی: یک شاهزاده ارشد سعودی به خاطر چالش های به وجود آمده در یک سال اخیر از جمله جنگ، کاهش قیمت نفت و انتقادات به مدیریت تراژدی رخ داده در مکه، خواستار تغییر در کادر رهبری کشور شد. این شاهزاده که یکی از نوادگان عبدالعزیر بن آل سعود، بنیانگذار حکومت است، به گاردین می گوید زمانی که ملک سلمان در ماه ژانویه به سلطنت رسید میان خانواده سلطنتی –و افکار عمومی- ناآرامی رخ داد.

این شاهزاده که به خاطر مسائل امنیتی نامش افشا نشده، اوایل این ماه هم دو نامه نوشته و در آنها خواستار برکناری پادشاه شده بود. این شاهزاده می گوید: «پادشاه شرایط باثباتی ندارد و پسرش (محمد بن سلمان) کشور را اداره می کند. از این رو چهار یا پنج نفر از عموهای من به زودی در این باره دیدار خواهند کرد. آنها و تعداد زیادی از پسر عموهایم برنامه های زیادی دارند و به زودی درها را باز خواهند کرد. بسیاری از نسل دومی ها بسیار عصبانی هستند. افکار عمومی، همه اقشار مردم و روسای قبایل هم این مسئله را به شدت دنبال می کنند. آنها می گویند یا شما این کار را انجام دهید یا این که این مصیبت در کشور ادامه پیدا خواهد کرد.»

عوامل مختلفی منجر به بروز انتقاد از ملک سلمان، ولیعهدش محمد بن نایف و نایب ولیعهد، محمد بن سلمان شده است. دو تراژدی در مکه اتفاق افتاده است -واژگونی یک جرثقیل که منجر به کشته شدن 100 نفر شد و فاجعه منا که 700 نفر در آن کشته شدند- و به طور معمول مقامات عربستان سعودی از پذیرفتن مسئولیت سر باز می زنند.

اما مردم محلی در رسانه های اجتماعی نشان داده اند که چنین ادعاهایی را باور نمی کنند. یک فعال اجتماعی که در مکه زندگی می کند و از ترس شناسایی شدن، نامش را افشا نکرده در این رابطه می گوید: «مردم داخل پادشاهی می دانند چه خبر است اما نمی توانند حرفی بزنند. مشکل، فساد موجود در کشور است. متاسفانه دولت انگشت اتهام را به سوی رده های پایین دراز می کند به طور مثال می گوید: آمبولانس ها کجا هستند؟ پرستاران کجا هستند؟ آنها در چنین مصیبت هایی از دلیل اصلی فرار می کنند.»

درباره نفت باید گفت که قیمت آن در سال گذشته بیش از 50 درصد کاهش یافت. روز دوشنبه فایننشال تایمز در گزارشی اعلام کرد که عربستان به خاطر رودررو شدن با کاهش قیمت نفت، مجبور به استفاده از صندوق های سرمایه گذاری در خارج از کشور شده است.

براساس یک گزارش، عربستان بودجه امسال را بر روی بشکه 90 دلار بسته بود اما به خاطر چندین اتفاق از جمله بذل و بخشش سلطنتی پس از جانشینی ملک سلمان، جنگ یمن، امنیت داخلی پس از تهدید داعش، در موقعیتی قرار گرفته است که تنها با نفت 110 دلاری درآمدها و هزینه ها با هم برابری خواهند کرد.

خیرالله خیرالله، مدیر مسئول سابق روزنامه سعودی الحیات، در این باره می گوید: «آنها از ذخایر کافی برای ادامه این وضعیت به مدت حداقل یکسال هستند، اما این برایشان هزینه بسیاری در بردارد.» صندوق بین المللی پول در حال حاضر پیش بینی کرده است که عربستان امسال با کسری بودجه 107 میلیارد دلاری روبه رو است. با این حال بودجه ای که برای سال آینده اعلام شده، افزایش یافته است.

خیرالله در ادامه می گوید: «پادشاه و پسرش سلمان سیاست های نفتی را تعیین می کنند. محمد بن سلمان مسئول شرکت آرامکو نیز هست. ولیعهد محمد بن نایف هم به طور کلی بر مسائل امنیتی تمرکز کرده است. این ها بازیگران اصلی در عربستان هستند و مسئولیت را بین خودشان تقسیم کرده اند.»

بسیاری محمد بن سلمان 35 ساله را مسئول بسیاری از مشکلات عربستان و در رأس آنها جنگ یمن می دانند. بسیاری از سعودی ها منتقد حمله ثروتمندترین کشور عربی به فقیرترین کشور عربی هستند. عمده انتقادات در این زمینه متوجه محمد بن سلمان است که بدون داشتن استراتژی جنگی مشخص و برنامه خروج دست به جنگ زده است.

سرگرد دخیل بن ناصر القحطانی، فرمانده سابق پایگاه هوایی ملک عبدالعزیز در ظهران که سال گذشته از نیروهای مسلح خارج شد در این رابطه می گوید: «این جنگی علیه ملت یمن و کشور مستقل یمن است و هیچ گونه مشروعیت و بنیان سیاسی در پی ندارد، حتی مردم هم موافق آن نیستند. 90 درصد مردم عربستان خواستار وقوع این جنگ نبودند و این دقیقاً برخلاف آن چیزی است که رسانه ها نشان می دهند.»

منبع: گاردین/ مترجم: حسین هوشمند