بحران سوریه فقط راه حل سیاسی دارد

دیپلماسی ایرانی: رسیدن صدها هزار نفر مرد، زن و کودک آواره جنگی به اتحادیه اروپا دو واقعیت را نشان می دهد. اول، کشورهای عضو به تمام تعهداتشان نسبت به یکدیگر و حقوق بین الملل پایبند نبوده اند. دوم، مواضع در قبال جنگ داخلی سوریه سازنده نیست. به وضوح باید گفت: عدم موفقیت در رسیدن به صلح در سوریه یک اشتباه است که فقط منجر به آزار و اذیت آوارگان شده است.

نقض قانون پناهندگی در اروپا و تفاوت بین کشورهای عضو در این زمینه، در برخی اوقات خودش را نشان داده است. اما در هشت ماه ابتدایی امسال 350 هزار آواره از مرزهای اروپا عبور کرده اند و بیش از 2600 نفر در این راه غرق شده اند. شرایط غیرانسانی این آوارگان غیرقابل قبول است.

هم اکنون، اصطلاح موسوم به «شمال-جنوب» که بر اثر بحران اقتصادی به وجود آمده، خروج احتمالی بریتانیا از اتحادیه اروپا و اوضاع حیاتی یونان و ایجاد شعبه جدیدی از شرق و غرب، در اروپا به وجود آمده است. اتحادیه اروپا بیش از این تحمل شکاف را ندارد. بنابراین باید از تمام امکانات برای وادار کردن اعضا به پایبندی به تعهدات حقوقی اروپایی و بین المللی استفاده کرد.

ضرورت دیگری که وجود دارد، اعمال صلح در سوریه است. این آوارگان محصول جنگ داخلی طولانی، بی رحمانه و چند طرفه این کشور هستند. جدی بودن اوضاع در سوریه اغراق آمیز نیست. از زمانی که این منازعه در سال 2011 آغاز شده است، بیش از 4 میلیون نفر آواره شده اند و تقریباً هشت میلیون نفر بی خانمان شده اند. بیش از 200 هزار نفر از مردم کشته شده اند. بیش از نیمی از جمعیت 22 میلیونی مردم سوریه که در سال 2011 در این کشور زندگی می کردند، یا کشته شده اند یا بی خانمان شده اند.

کنترل قلمروی سوریه در حال حاضر بین دولت رئیس جمهور بشار اسد و گروه های مختلف مسلح، کردها و داعش، تقسیم شده است. جنگ داخلی موجب شده است تا داعش بتواند مناطقی که دولت سوریه در آنها حضور ندارد را از آن خود کند و به دنبال استفاده از خلاء به وجود آمده برای به کنترل درآوردن کل کشور است.

با این حال، ادعای روسیه مبنی بر مواجه بودن سوریه با انتخاب بین اسد یا داعش، اشتباه است. سوءظن نسبت به مقاصد روسیه در حالی اخیراً افزایش یافته که این کشور کمک هایش به حکومت اسد، متحد دیرینه اش را افزایش داده و با صدای بلند خواستار همکاری با این دولت در مبارزه با داعش شده است.

در حالی که روسیه به خاطر منافع خودش در خاورمیانه بر حفظ اسد در قدرت تاکید می کند، اما درباره یک چیز درست می گوید: داعش باید متوقف شود. و این یک اشتباه بزرگ است اگر فکر کنیم که این هدف بدون راه حل سیاسی در منازعه سوریه به دست می آید. تنها اگر قدرت های خارجی به چیزی فراتر از عملیات نظامی و اجرای راه حل سیاسی برای این بحران بیندیشند، می توان بر داعش غلبه کرد.

برای رسیدن به راه حل سیاسی در ابتدا باید از اشتباهات گذشته درس گرفت و آنها را دیگر تکرار نکرد. همانند عراق، خلاء قدرت به وجود آمده توسط شبه نظامیان سنی و در نهایت داعش پر می شود. برای سوریه این مسئله به معنای حضور همه طرفین باید باشد که شامل طایفه علوی اسد در کنار مخالفان و کردها می شود. بدون چنین ائتلاف گسترده ای دولت سوریه نمی تواند امیدی به شکست نیروهای تروریست و پیش بردن کشور به سوی آینده با ثبات داشته باشد.

سوریه زمان ندارد. مردم مدت ها است که توسط وحشی گری و جراحت محاصره شده اند. مجمع عمومی نمی تواند هفتادمین جلسه اش را بدون برداشتن گامی موثر در زمینه مذاکرات و راه حلی موثر به پایان برساند. جهان به همراه اتحادیه اروپا باید همین حالا درباره آوردن صلح به سوریه کاری کند و دولتی قدرتمند تشکیل دهد که بتواند صلح در آینده را تضمین کند.

منبع: پراجکت سیندیکیت/ مترجم: حسین هوشمند

انتشار اولیه: دوشنبه 13 مهر 1394 / انتشار مجدد: سه شنبه 28 مهر 1394