نگرانی مخالفان سوری از استقبال گرم اردوغان از پوتین

دیپلماسی ایرانی: استقبال رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از ولادیمیر پوتین، هم تای روسی اش در کاخ سفید جنجالی مایه نگرانی مخالفان سوری شده است. به اعتقاد آنها نتایج این سفر به سود آنها تمام نخواهد شد. مخالفان سوری از این نگرانند که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از تعهدات سابق خود در حمایت از مخالفان سوری مقابل قراردادهایی که با روسیه بسته است، شانه خالی کند.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، مخالفان از این نگرانند که پوتین توانسته باشد اردوغان را قانع کند که از طرح روسیه برای حل بحران سوریه که در آن بقای اسد در قدرت تضمین می شود و بر سر دیگر مسائل سیاسی سوریه از قبیل برقراری آتش بس و پایان دادن به جنگ داخلی و بازگرداندن پناهندگان به خانه و کاشانه شان به دنبال راه حل های سیاسی خواهد رفت، حمایت کند.

محمد صبرا، رئیس حزب جمهوری سوریه و یکی از اعضای هیئت مخالفان سوری طرف مذاکره کننده در گفت وگوهای ژنو 2 در این باره به العرب می گوید: «روابط ترکیه و روسیه تا اندازه بسیاری رو به گرم شدن است در حالی که تنور این گرمی روابط را عوامل متناقض دینی و اقتصادی تشکیل می دهند.»

صبرا همچنین می گوید: «نقطه درگیری ها میان دو کشور در حال حاضر بر سر پرونده ایران و روابط روسیه با ایران، رقیب منطقه ای استراتژیک ترک ها است. همچنین موضوع ثروت های نهفته در دریای سیاه و دریای خزر و راه های ارتباطی انرژی که به دریای مدیترانه ختم می شوند نیز از جمله دیگر مسائل اختلافی میان دو کشور است.»

وی تاکید می کند، پوتین تلاش دارد ترک ها را قانع کند که از آرامش در حلب حمایت کنند و شاید پیام هایی را از سوی حکومت سوریه برای ترک ها برده باشد که بر کاهش لحن تند دولت ترکیه علیه حکومت اسد تاثیر بگذارد.

او بعید نمی داند که مصالح روسیه و ترکیه به این نقطه رسیده باشد که هر دو به دلایل مختلف از آتش بس و آرامش در حلب حمایت کنند.

اردوغان از پوتین در برابر دروازه های کاخ جنجالی اش که به دلیل هزینه های هنگفت انتقادهای گسترده ای را علیه آنکارا برانگیخته است، استقبال کرد. پوتین دومین شخصیت جهانی بعد از پاپ فرانسیس است که اردوغان از او در این کاخ استقبال می کند. اردوغان از پاپ فرانسیس جمعه گذشته در این کاخ استقبال کرده بود.

ناظران امور ترکیه می گویند که هدف اردوغان از استقبال گرم از هم تای ترکش گرفتن امتیازهای اقتصادی از طرف روسی از جمله در کاهش نرخ گاز وارداتی از روسیه است. ترکیه همچنین می خواهد قبل از آغاز زمستان حجم بزرگی گاز از روسیه وارد کند.

به موازات آن پوتین نیز از ترکیه می خواهد در قبال گرفتن امتیازهای اقتصادی از طرح آن برای حل بحران سوریه حمایت کند، به ویژه که ترکیه تا کنون شدیدترین مواضع را در قبال حکومت بشار اسد اتخاذ کرده است.

مطابق با این طرح روسیه تلاش دارد نشستی را در مسکو میان نمایندگان حکومت سوریه با مخالفان آن میزبانی کند که در آن دو طرف راضی خواهند شد امتیازهایی را به استثنای بررسی سرنوشت اسد، بدهند. مسکو می خواهد این نشست جایگزین دیدار ژنو باشد.

بسام الملک، عضو ائتلاف مخافان سوری که مقیم قاهره است در این باره می گوید: «ائتلاف مخالفان سوری اطلاعاتی در اختیار دارد که نشان می دهد رئیس جمهوری روسیه با همتای ترکش، رجب طیب اردوغان چگونگی مشارکت ترکیه در برگزاری این نشست و موفقیت آن در صورت برگزاری آن را به واسطه روابط خوبی که او با مخالفان سوری دارد، مطرح کرده است.»

ناظران بعید نمی دانند که رئیس جمهوری ترکیه با هدف حفظ مصالح خود ناگهان مواضع خود را در قبال سوریه تغییر دهد کما این که در گذشته نیز سابقه داشته به طور ناگهانی تغییر موضع داده و جانب داری شدیدی را از یک جریان خاص کرده است.

ناظران بر این اعتقادند که تغییرات دراماتیک مواضع ترکیه در قبال کردهای عراق آن هم بعد از خصومت تاریخی موجود میان آنها به دلیل ترس از تحریک کردهای ترکیه به جدایی همانند کردهای عراق دلیلی بر مواضع متغیر ترکیه و غیر قابل اعتماد بودن آن است. در این مورد اردوغان دولت کردستان را ترغیب می کرد که بدون مراجعه به دولت مرکزی به کشورش نفت بفروشند، اما بعدا خود علیه کردها وارد عمل شد.

کارشناسان بر این باورند که حمایت اردوغان از مخالفان سوری نیز هدفی جز تقویت شبکه اخوان با این هدف که در راس نهادهای وابسته به ائتلاف مخالفان قرار بگیرند، نیست. اردوغان به این ترتیب می خواهد از برگه اخوانی ها نزد مخالفان سوری برای دریافت امتیاز در مذاکرات منطقه ای و بین المللی استفاده کند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11