بررسی آینده مذاکرات هسته ای در بروکسل

دیپلماسی ایرانی: سخنگوی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مذاکره کننده ارشد هسته ای گروه 1+5 تایید کرد که دوشنبه اول سپتامبر(نهم شهریور) محمد جواد ظریف و کاترین اشتون در چارچوب مذاکرات هسته ای در بروکسل با یکدیگر دیدار و گفتگو خواهند کرد. موضوع این گفتگو هماهنگی دو طرف برای دور هفتم مذاکرات جامع اتمی میان ایران و گروه ۱+۵ است. این دور از مذاکرات قرار است شهریور ماه در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار شود. این دیدار در حالی صورت می گیرد که ایران و گروه ۱+۵ مهلت شش ماهه توافق مقدماتی ژنو را با هدف دستیابی به یک توافق جامع و حل فصل نهایی پرونده اتمی ایران از جمله رفع تحریم ها علیه این کشور، تا سوم آذر (۲۴ نوامبر) تمدید کرده اند. بر اساس اظهارات کارشناسان این دیدار به طرفین به خصوص طرف ایرانی فرصت می دهد که بر مبنای آن به پاسخ این پرسش دست یابند که آیا برای ادامه مذاکرات در گروه 1+5 اجماعی وجود دارد و آنها توانسته اند اختلافات گذشته را رفع کنند یا همچنان در این گروه اختلاف دیدگاه وجود دارد. علی خرم مشاور وزیر امورخارجه بر این عقیده است که دیدار مذاکره کنندگان ارشد هسته ای ایران و گروه 1+5 در بروکسل دیداری مهم و تسهیل کننده به منظور دستیابی به توافق است:

وزیر امور خارجه قرار است این هفته با کاترین اشتون در بروکسل مذاکراتی داشته باشد. با توجه به نزدیک شدن به نشست های مجمع عمومی سازمان ملل این دیدار از چه جنبه هایی دارای اهمیت است؟

این دیدار در راستای تلاش های دیپلماتیک دو طرف در وین 5 است که در نهایت به وین 6 منتهی شد. در حال حاضر این تلاش های و دیدارها انجام می شود تا به دور هفتم مذاکرات برسد. کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده گروه 1+5 با وزیر امور خارجه ایران برای بررسی برنامه های پیش رو با یکدیگر مذاکره می کنند تا ایرادها، تنگناها و اختلاف نظر ها شناسایی شود و بر اساس آن مشخص شود چه مذاکراتی ایران باید به صورت دو جانبه با برخی کشورها قبل از دور هفتم مذاکرات انجام دهد.  همچنین طی این دیدار خانم اشتون دیدگاه ها و نظرهای طرف ایرانی را طی مدت وین 6 مورد صحبت و تحلیل قرار گرفته است را جمع آوری کرده تا دوره هفتم مذاکرات بر اساس یک واقع گرایی برگزار شود. بنابراین جلسه بروکسل برای هماهنگی نشست بعدی خواهد بود.

با توجه به اینکه قرار است در آینده مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تغییر پیدا کند، آیا ممکن است تغییری در نحوه مذاکرات ایران با مسئول سیاست خارجی اروپا صورت بگیرد؟

در کشورهای توسعه یافته، سیاست ها با تغییر افراد عوض نمی شود و همان روند گذشته حفظ می شود. فرد بعدی از یک نقطه ای کار را بر عهده می گیرد و با همان سیاست ها، کار را ادامه می دهد. البته افراد به صورت عاطفی یا دیدگاه های شخصی هم موثر هستند، ولی در کل دیدگاه های سازمانی است که مورد پیگیری قرار می گیرد. از این رو با تغییر مسئول سیاست خارجی، همچنان دیدگاه های اتحادیه اروپا و گروه 1+5 پیش می رود. اگر دیدگاه های اتحادیه و 1+5 مثبت باشد، آن شخص نیز مثبت برخورد می کند، یا بالعکس. رویکرد خانم اشتون نیز مانند سولانا مثبت بود. نفر بعدی نیز مثبت خواهد بود.

آیا این دیدار کمکی به برطرف کردن نقاط چالشی میان ایران و آمریکا خواهد کرد؟

به طور مستقیم خیر. این دیدار ربطی به طرف کردن نقاط چالشی ایران و آمریکا ندارد. زیرا اختلافات ایران و آمریکا باید بین تهران و واشنگتن بررسی و حل شود. خانم اشتون تنها نقش هماهنگ کننده دارد، نه نقش سیاستگذار. از این رو مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تنها به بررسی این موضوع می پردازد که کدام موضوع مربوط به آمریکاست و کدام موضوع به فرانسه، انگلستان یا کشور دیگر که ایران نیز بر اساس آن دیدارهای دو جانبه ای داشته باشد و موضوع را حل کند.

آیا این امکان وجود داشت که در کنار خانم اشتون در دیدار با آقای ظریف که به منظور جمع بندی نظرات اروپایی صورت می گیرد، نماینده آمریکا حضور می داشت که طی آن جمع بندی نظرات آمریکایی به منظور دست یابی به راه حل انجام می شد؟

جلسه بروکسل تنها یک جلسه هماهنگی است، در حالی که موضوعی که باید با آمریکا نشست و برخاست شود، موضوع محتوایی است. بنابراین از دو جنس متفاوت است. در جلسه بروکسل تنها مواردی که ایران و آمریکا باید بر سر آن بحث کنند تا به راه حل دست یابند، شناسایی می شود. اما چگونگی بحث و دست یابی به نتیجه، بین ایران و آمریکا  جلسه ای جداگانه  می طلبد.

انتشار اولیه: شنبه 8 شهریور 1393 / باز انتشار : پنجشنبه 13 شهریور 1393