غزه محل اختلافات دوحه با کشورهای عربی

دیپلماسی ایرانی: در حالی که همه انتظار دارند نتایج سفرهای سریع امیر مقرن بن عبدالعزیز، نائب ولیعهد عربستان و نماینده ویژه او به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را دریابند، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر نیز سفرهای سریع و کوتاهی را به کشورهای مختلف منطقه از جمله عربستان سعودی انجام داده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایلاف، نزدیک به جریان های لیبرال مخالف حکومت عربستان که مقر آن در لندن است، امیر مقرن و نماینده ویژه او سفرهای کوتاه و پشت سر همی را به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس انجام داده اند. وی بعد از سفری کوتاه به کویت به عمان رفت در حالی که قبل از آن سفر کوتاه از پیش اعلام نشده ای را به منامه و ابوظبی انجام داده بود.

در حالی که همه منتظر اظهار نظرها و نتایج رسمی این سفرها هستند و رسانه های عربستانی را برای بررسی دلایل این سفرهای متعدد می کاوند، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر نیز در سفری ناگهانی و از پیش اعلام نشده به عربستان سعودی سفر کرد و با ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه این کشور دیدار کرد.

بر اساس آن چه خبرگزاری رسمی قطر درباره سفر امیر تمیم نوشته است، در دیدار او با پادشاه عربستان درباره مسائل مختلف منطقه ای و بین المللی از جمله اوضاع جاری در منطقه در سایه حوادثی که در آن می گذرد در راس آنها تحولات اوضاع فلسطین به ویژه غزه مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. خبرگزاری رسمی عربستان نیز تقریبا مشابه همین عبارات را برای این دیدار گزارش داده است به استثنای این که گزارش داده است که مراسم استقبال و تودیع امیر تمیم توسط امیر محمد بن نایف، وزیر کشور عربستان انجام شده و دیگر مقام های ارشد حکومت عربستان در این دیدار حضور نداشته اند.

روابط کشورهای عربی حوزه خلیج فارس با قطر روزهای چندان خوبی را نمی گذراند به ویژه بعد از آن که ریاض و ابوظبی و منامه از چهار ماه پیش سفرای خود را از دوحه فرا خواندند. برای همین بسیاری بر این اعتقادند که تحرکات اخیر امیر قطر به بحث میانجی گری کویت در آشتی میان این پایتخت ها با یکدیگر باز می گردد و بر خلاف آن چه عده ای می گویند مسقط هیچ نقشی در این رابطه ندارد.

برخی گزارش ها نیز حاکی از آن است که قطر تلاش دارد مواضع خود را به عربستان نزدیک کند با وجود این که هیچ تلاشی برای نزدیک شدن به منامه و ابوظبی صرف نمی کند. گفته می شود در سفر شیخ تمیم به عربستان به او توصیه شده است که به امارات متحده عربی و بحرین نیز سفر کند و سفر خود را فقط محدود به ریاض، کویت و مسقط نکند.

این تحرکات در حالی صورت می گیرد که برخوردهای تازه ای در مواضع این کشورها با یکدیگر به ویژه بر سر پرونده غزه صورت گرفته است. آن هم بعد از آن که حماس به صراحت طرح مصر را رد کرد و این مساله سبب شد تا کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تدابیر تازه ای را برای برخورد با حملات اسرائیل و افزایش بحران در غزه در سطح بین المللی و چگونگی حمایت از ملت فلسطین از راه های مختلف در پیش بگیرند.

در حالی که روزنامه ها و دیگر رسانه های عربستانی به ویژه رسانه های نزدیک به دولت طی روزهای گذشته انتقادهای صریحی را از مواضع قطر در قبال مسائل فلسطین داشته اند، نشانه هایی از بروز اختلاف های تازه میان قطر با امارات مشاهده می شود. مثلا شبکه الجزیره قطر در اقدامی که باعث خشم مقام های اماراتی شده است، تصاویری از دیدار شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر امور خارجه امارات متحده عربی با آویگدور لیبرمن، وزیر امور خارجه اسرائیل پخش کرد و تلاش کرد آن را حرکتی خلاف تحرکات حماس در غزه جلوه دهد. مساله ای که سبب شد شیخ عبدالله بن زاید در حساب توئیتر خود واکنشش را این گونه نشان دهد که "حرکت شبکه الجزیره مستحق پاسخ گفتن نیست." فوزی برهوم، سخنگوی جنبش حماس نیز در صفحه فیسبوک خود صحبت هایی که نسبت به حمایت امارات متحده عربی از عملیات نظامی اسرائیل به غزه با هدف پایان دادن به حکومت حماس بر این منطقه منتشر شده است را رد کرد و آن را دروغ خواند و هدف از اشاعه آن را تشدید اختلاف ها در میان جامعه عربی دانست و نوشت تنها اسرائیل است که از این تفرقه ها و فضاسازی ها سود می برد.

در حالی که هنوز تب اختلافات بر سر حمایت قطر از اخوان المسلمین فروکش نکرده است به نظر می رسد پرونده غزه و حمایت های دوحه از حماس برای پیشبرد اهدافی مغایر با مواضع کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بر تنش روابط میان دوحه با پایتخت های عربی حوزه خلیج فارس بیش از پیش بیفزاید. به ویژه که دوحه متهم است که این بار تلاش دارد تلاش های قاهره برای اعمال آتش بس در غزه را به شکست بینجامد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11