امریکا به دنبال تجزیه عراق است

دیپلماسی ایرانی: به رغم این که گفته می شد ترکیه از استقلال کردستان از عراق حمایت می کند و خود نیز درصدد است تا نوعی از فدرالیسم را به کردهای ترکیه بدهد، مقام های ترکیه در تازه ترین موضع گیری خود بعد از اظهارات مسعود بارزانی در پارلمان کردستان خواستار حفظ وحدت عراق شدند و گفتند که جدایی اقلیم کردستان از عراق را کاملا رد می کنند. کردستان عراق روابط بسیار نزدیکی با ترکیه دارد و روابط تجاری و سیاسی آن با آنکارا بسیار بالا است.

با این حال مقام های ترکیه تاکید کرده اند اگر عراق در حفظ یکپارچگی خود ناکام بماند از استقلال کردستان حمایت می کنند. اظهاراتی که از نگاه بسیاری هم بوی حمایت از تجزیه در عراق را می دهد و هم از سوی دیگر نگرانی از عواقب چنین تقسیمی در منطقه را در خود نهفته دارد. در عین حال نشان می دهد که مقام های ترکیه حاضر به همکاری با جدایی طلبان کرد در صورت تشدید اوضاع در عراق هستند.

هفته گذشته مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق با رفتن به پارلمان این کشور از نمایندگان کرد خواست که برای اعلام استقلال کردستان همه پرسی برگزار کنند.

به گزارش وبسایت شبکه خبری الجزیره، دولت ترکیه دوشنبه هفته گذشته مخالفت شدید خود را با جدایی اقلیم کردستان از عراق اعلام کرده بود.

این در حالی است که عراق در آستانه یک جنگ داخلی تمام عیار قرار گرفته است و حملات داعش که بخش های مهمی از عراق را به کنترل خود در آورده، این کشور را در آستانه تجزیه قرار داده است.

جاهد توز، مشاور معاون رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه می گوید که کشورش برای حفظ وحدت عراق تلاش می کند اما در سایه سناریوهای تجزیه ای که سرزمین عراق شاهد آن است، بعید به نظر می رسد که چنین هدفی محقق شود.

وی در این باره به شبکه خبری الجزیره می گوید: «در صورتی که عراق نتواند وحدت خود را حفظ کند ما از جدایی کردستان با هدف حفظ ثبات در منطقه حمایت می کنیم. وضعیت فعلی به گونه ای است که عراق نمی تواند در صورت تجزیه به همین وضع ادامه دهد.»

این مقام ترک در ادامه به شواهد بسیاری که نشان از جدایی کردستان از عراق دارد اشاره می کند و می گوید: «قبل از هر چیز سفر جان کری، وزیر امور خارجه امریکا به منطقه بود، او در این سفر با مقام های کرد دیدار کرد و درباره بحث تجزیه عراق با آنها صحبت کرد. رسانه های غربی نیز نقشه هایی را منتشر کردند که نشان می دهد که طرف های بین المللی از سقوط استان های عراقی با هدف تجزیه عراق حمایت می کنند.»

حسین جلیک، معاون رئیس حزب عدالت و توسعه، حزبی که رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه ریاست آن را بر عهده دارد در بیانیه ای که در همین رابطه صادر کرده، یادآور شده است که آنکارا از وحدت و یکپارچگی عراق حمایت کرده و همه تلاش خود را برای تضمین آن می کند.

وی در ادامه بیانیه خود می افزاید: «از شانس بد آن چه از عراق برداشت می کنیم و در ظاهر می بینیم تقسیم عراق به سه بخش است، اتفاقی که عملا رخ داده این است که کردها در شمال عراق خود حق تصمیم برای آینده سیاسی خود را دارند، در چنین حالتی ما ترجیح می دهیم به دنبال راه حلی باشیم که تضمین کننده سلامت و تحقق رفاه همه ملت عراق باشد.»

توز در این باره می گوید: «ترکیه در ایجاد روابط بسیار نزدیک و دوستانه با اقلیم کردستان موفق بوده است، ما بدون این که از مواضع خود نسبت به وحدت عراق کوتاه بیاییم می بینیم که عراق تقریبا در وضعیت شبه تجزیه ای به سر می برد.»

در همین رابطه وحید الدین انجه، پژوهشگر و نویسنده درباره مواضع ترکیه می گوید: «ما در برهه های اخیر شاهد تغییرات متعددی در مواضع ترکیه در قبال پرونده اقلیم کردستان بوده ایم. در دوره حزب عدالت و توسعه ما دیدیم که آنکارا به سمت استقبال از جدایی از اقلیم یا عدم ممانعت از انجام چنین کاری از سوی مقام های کردستان متمایل شده است.»

انجه در گفت وگو با شبکه الجزیره همچنین می گوید: «جدایی اقلیم کردستان از عراق خواسته ای امریکایی است در حالی که چنین چیزی به سود مردم کرد در شمال عراق نیست. باید این مساله را دریافت که بسیاری از قدرت های بزرگ تلاش می کنند آینده ملت ها و سرنوشت آنها را به گونه ای تعریف کنند که به سود آنها و به دور از تمایلات فرزندان منطقه و خواسته های آنها باشد.»

وی درباره تغییر مواضع ترکیه در قبال جدایی اقلیم کردستان از عراق نیز می گوید: «این مساله نشان می دهد که ترکیه در مواضع و مبادی خود تغییراتی ایجاد کرده و مواضع اخیرش در راستای تلاش های آنکارا برای پیوستن به اتحادیه اروپا که از آن خواسته برای پیوستن به این اتحادیه برخی مواضع خود را تغییر دهد، قابل ارزیابی است.»

انجه همچنین تاکید می کند، ترکیه روابط بسیار گسترده و تاریخی با گروه های مختلف عراقی دارد و انتخاب گزینه حمایت از جدایی کردستان از عراق زمانی حاصل شده که اطمینان یافته است که بعد از کنترل شبکه دولت اسلامی در عراق و شام بر بخش های مهمی از عراق نمی تواند جلوی تقسیم این کشور را بگیرد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11