ماموریت ممکن آقای برنز

دیپلماسی ایرانی: مقامات ایرانی، آمریکایی و اروپایی از امروز نشست دو روزه ای را به منظور رایزنی در خصوص پرونده هسته ای ایران آغاز می کنند تا مذاکرات گسترده تر را از خطر مواجهه با شکست برهانند. مقامات تهران می گویند این گفت و گوها برای مذاکرات هسته ای اهمیت زیادی دارد.

چهارمین دور از مذاکرات ایران و گروه 1+5 که ماه گذشته در وین برگزار شد، نتیجه ملموسی به همراه نداشت. هر طرف درخواست های غیر واقع بینانه ای در این مذاکرات داشت که شامل درخواست غرب برای محدودیت های جدی در برنامه های هسته ای ایران و درخواست تهران برای لغو تمامی تحریم ها بود. به این ترتیب تردید ها در مورد اینکه مذاکرات تا پایان فرجه شش ماهه (29 تیر) به نتیجه می رسد، افزایش یافت.

مقامات غربی می گویند که ایران می خواهد ظرفیت غنی سازی خود را در سطح وسیعی حفظ کند. ایران می گوید که می خواهد از وابستگی به منابع سوخت خارجی برای تامین نیاز راکتورها بی نیاز باشد.

اکنون آمریکا دیپلمات شماره 2 خود یعنی ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه را به ژنو فرستاده است تا با دیپلمات های ایرانی پای میز مذاکره بنشیند. برنز که هدایت مذاکرات محرمانه با ایران را بر عهده داشت، کارنامه موفقی در این زمینه دارد و توانست از طریق این مذاکرات زمینه را برای توافق هسته ای مقدماتی فراهم کند.  وندی شرمن، مذاکره کننده ارشد هسته ای آمریکا و جیک سولیوان نیز از دیگر دیپلمات های آمریکایی حاضر در این نشست هستند .

به گزارش رویترز، تصمیم آمریکا برای اعزام هیاتی از دیپلمات های عالی رتبه به ژنو ناشی از تمایل واشینگتن برای شکستن بن بست ایجاد شده در روند مذاکرات است. یک مقام عالی رتبه آمریکایی در این زمینه به این خبرگزاری انگلیسی گفت: در واقع آمریکا می خواهد آزمایش کند که آیا واقعا امکان توافق دیپلماتیک با ایران وجود دارد یا خیر. به گفته وی، اکنون زمان حساسی است و آمریکا هماره اعلام کرده است که اگر مذاکرات دوجانبه به پیشرفت در تلاش ها برای توافق نهایی کمک کند، آن را انجام خواهد داد. مذاکراتی که البته در هماهنگی کامل با گروه 1+5 قرار دارد.

این در حالی است که پنجمین دور از مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 از زمان اجرای توافق ژنو از 26 خرداد در وین برگزار خواهد شد. این مذاکرات توسط کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هماهنگ می شود. منابع دیپلماتیک فرانسوی می گویند مذاکرات امروز(دوشنبه) و فردا بین ایران و آمریکا با دیگر اعضای گروه 1+5 هماهنگ شده است.

به گفته یک منبع آگاه فرانسوی،موضوعات متعددی در مورد لغو تحریم ها مطرح است که آمریکایی ها باید آن را با ایرانیان در میان بگذارند. مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون نیز می گوید که هلگا اشمید، مدیر سیاسی اتحادیه اروپا نیز به مذاکرات هیات ایرانی و آمریکایی ملحق خواهد شد.

این در شرایطی است که در اقدامی که یکی از نشانه های پایبندی طرفین به تعهدات توافق ژنو تعبیر می شود، بانک مرکزی ایران اعلام کرده است که ششمین قسط از دارایی های نفتی آزاد شده ایران را دریافت کرده است. این قسط 550 میلیون دلاری بخشی از دارایی های 4 میلیارد و 200 میلیون دلاری است که به تدریج پس از اجرای توافق ژنو آزاد می شود.

رابرت آینهورن، مقام سابق کاخ سفید در امور منع اشاعه می گوید سفر برنز به ژنو نشانه تلاش آمریکا برای دستیابی به توافق نهایی تا 20 جولای است. به گفته او،نگرانی های فزاینده ای وجود دارد و طرفین درک کرده اند که تحقق هدف امضاء توافق جامع تا کمتر از یک ماه و نیم دیگر، دشوار است. آینهورن خاطرنشان می کند از آنجایی که برنز توانست اهرم موثری در فراهم کردن زمینه برای توافق هسته ای مقدماتی باشد، هر دو طرف به این فکر افتاده اند که فعال کردن دوباره این کانال می تواند موثر باشد.

به طور کلی به نظر می رسد توافق کلی بر مبنای توافق دوجانبه بین ایران و آمریکا شکل بگیرد. آمریکا از زمان انقلاب اسلامی، روابط خود را با ایران قطع کرده است و در طول این سال ها همواره تنش در روابط دوجانبه آشکار بوده است. با این وجود بعد از روی کار آمدن دولت حسن روحانی، امید به بهبود روابط تهران- واشینگتن، افزایش یافته است.در حالی که ارتباط علنی دیپلمات های ایرانی و آمریکایی برای دهه ها غیر قابل تصور می نمود، اکنون این ملاقات ها به موضوعی عادی تبدیل شده است.

تحلیلگران می گویند تاکید بر هماهنگی مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا با دیگر اعضای گروه 1+5(آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) ناشی از تلاش واشینگتن برای جلوگیری از ایجاد نارضایتی در بین اعضای این گروه است. زیرا آنها پس از مطلع شدن از اینکه ایران و آمریکا پیش از توافق ژنو رایزنی های محرمانه و دوجانبه ای داشتند اعلام نارضایتی کرده بودند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10