افشای جزییات جدید از پشت پرده مذاکرات ایران و آمریکا

با انتشار کتابی جدید در بازار نشر آمریکا، اسرار بیشتری از آنچه پیشتر درباره آغاز مذاکرات محرمانه هسته ای بین ایران و آمریکا با میانجیگری عمان ارایه شده بود، آشکار شده است.

به گزارش عصر ایران به نقل از واشنگتن پست این کتاب جدید که روایتی از مبارزات سیاسی کلینتون و اوباما و سیاست خارجی دولت چهار سال نخست باراک اوباما است، در بخش هایی ماجرای پشت پرده مذاکرات محرمانه بین ایران و آمریکا در دوران 2009 تا 2013 را روایت می کند.

این کتاب "alter egos " (تغییر نفس) نام دارد و توسط "مارک لندلر" خبرنگار حوزه کاخ سفید روزنامه نیویورک تایمز به نگارش در آورده است.

بر اساس کتاب جدید لندلر، ماجرای ارتباطات پنهانی و محرمانه آمریکا و ایران بر سر برنامه هسته ای به چهار ماه پس از ریاست جمهوری باراک اوباما باز می گردد.

بر اساس مدعای این کتاب نخستین روزنه در ماه می 2009 و از سوی یک رابط عمانی با نام " سالم بن ناصر اسماعیلی" و پیشنهاد او به دولت و وزارت امور خارجه آمریکا برای میانجیگری بین ایران و آمریکا بر سر موضوع هسته ای آغاز شد.

این رابط عمانی 51 ساله برای نخستین بار پیشنهاد خود را در دیدار با دنیس راس از مشاوران ارشد هیلاری کلینتون  وزیر امور خارجه وقت آمریکا (راس مشاور خاورمیانه ای و امور ایران اوباما نیز بود) در واشنگتن آغاز کرد.

این دیدار تنها 4 ماه پس از روی کار آمدن اوباما انجام شد. در آن دیدار رابط عمانی به دنیس راس پیشنهاد می دهد که می تواند  کانالی امن برای ارتباط و مذاکرات محرمانه بین ایران و آمریکا بر سر موضوع هسته ای ایجاد کند.

به نوشته لندلر در آن دیدار این رابط عمانی پیشنهادی سورپرایز کننده از سوی ایران به دولت اوباما ارایه می کند. پیشنهادی حاوی مذاکره و گفت و گو برای حل موضوع هسته ای.

اوباما پیش از دریافت این پیشنهاد، نامه ای به آیت الله خامنه ای رهبر ایران نوشته بود و پیشنهاد گفت و گو برای حل موضوع هسته ای را در آن نامه ارایه کرده بود، اما جوابی متفاوت دریافت کرد. این میانجی عمانی به راس اطمینان می دهد که او می تواند طرف ایرانی را پای میز مذاکره بیاورد.

به نوشته لندلر با وقایع متعاقب انتخابات سال 1388 در ایران شک و تردید درباره احتمال از سرگیری گفت و گو بین ایران و آمریکا بر سر موضوع هسته ای بیشتر شد اما کانال ارتباط عمان همچنان باز بود.

در ژوئیه 2009 و پس از دستگیری سه کوهنورد آمریکایی که از خاک عراق به ایران وارد شده بودند، تلاش های کانال عمانی برای آزادی این سه شهروند آمریکایی آغاز شد. یکی از این کوهنوردان (سارا شورد) در سپتامبر 2010 آزاد شد و دو تن دیگر نیز یک سال پس از آن با میانجی گری عمان از زندان ایران آزاد شده و به آمریکا برگشتند.

دنیس راس و همکارانش در دسامبر سال 2010 به عمان سفر کردند تا بیشتر درباره کانال ارتباطی عمان کسب اطلاع کنند. هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه وقت آمریکا نیز یک ماه بعد در ژانویه 2011 با سلطان قابوس پادشاه عمان در این باره دیدار و گفت و گو کرد. کلینتون با وجودی که از ابتدا شک و تردید های جدی درباره ثمر بخشی مذاکرات محرمانه با ایران از طریق کانال عمان داشت، اما با این حال وزارت امور خارجه آمریکا را به طور جدی و فعال وارد این موضوع کرده بود.

بر اساس کتاب لندلر، حتی جان کری وزیر امور خارجه آمریکا بسیار پیشتر از زمانی که وزیر امور خارجه شود و از زمانی که سناتور بود ، وارد کانال عمان شده بود. او در سال های 2011 و 2012 چند بار برای ارتباط با کانال عمان و نیز رایزنی ها به منظور آزادی 3 کوهنورد آمریکایی به عمان سفر کرد. او همچنین با دیپلمات رابط عمانی چند بار در شهرهای رم، لندن و واشنگتن دیدار و گفت و گو کرد.

به نوشته لندلر جان کری، از طریق کانال عمان و در زمانی که هنوز رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا بود پیام هایی را به طرف ایرانی مخابره کرده بود مبنی بر اینکه ایران می تواند در چارچوب یک توافق بر سر برنامه هسته ای این کشور ، به غنی سازی اورانیوم خود در چارچوبی توافق شده ادامه دهد.

براساس این کتاب، حساس ترین و محرمانه ترین بخش های مذاکره با کانال عمان در سال 2012 و از طریق "ویلیام برنز" و "جیک سولیوان" معاونان وقت وزارت امور خارجه آمریکا انجام شد و بعدها در سال 2013 با انتصاب جان کری به سمت وزیر امور خارجه و انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری در ایران قطار مذاکرات هسته ای بین ایران و آمریکا با میانجیگری  عمان سرعت بیشتری گرفت و در سپتامبر همان سال در حاشیه نشست سالانه مجمع عمومی ملل متحد در نیویورک از حالت محرمانه و با میانجیگری عمان به حالت رودررو و مستقیم در آمد و در قالب مذاکرات با گروه 1+5 تداوم یافت تا در نهایت در ژوئیه 2015 به توافق هسته ای (برجام) منجر شد.