کاسه صبر عربستان لبریز شد

دیپلماسی ایرانی: منابع آگاه سیاسی در عربستان اعلام کردند که روابط ریاض با دوحه بسیار متشنج شده و عربستان سعودی اعلام کرده آماده است به زودی تصمیم های جدی ای را علیه دوحه اتخاذ کند.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، مسئولان عربستانی به شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر پیام فوری دادند مبنی بر این که ریاض به فکر بازنگری در روابط خود با دوحه افتاده است تا آن جا که احتمال دارد روابط خود را با دولت قطر به طور کامل به حالت تعلیق در آورد.

یک منبع آگاه و عالی رتبه سیاسی عربستانی به روزنامه العرب گفته است که تصمیم مقام های عربستانی به عدم پایبندی امیر قطر به تعهدی که وی با دست خط خود به طور مکتوب طی نشست سه جانبه ای که در ریاض با حضور امیر کویت و پادشاه عربستان برگزار شد و تعهد داد که دوحه از هر گونه عملی که باعث ایجاد بی ثباتی در مصر و عربستان شود، خودداری کند، باز می گردد.

به گفته این منبع از جمله تصمیم هایی که عربستان قصد انجام آنها را دارد، بستن مرزهای زمینی به روی قطر و همچنین ممانعت از استفاده از حریم هوایی عربستان برای انجام هر گونه عملیات حمل و نقل از قطر و به آن است. همچنین قرارداد قطر که در مناقصه ای برنده شده بود و به موجب آن اجازه می یافت پروازهایی را داخل عربستان میان شهرهای این کشور انجام دهد نیز لغو خواهد شد. علاوه بر آن توافقات تجاری ای که در سال 2006 میان عربستان و قطر امضا شده بودند نیز لغو خواهند شد.

منابع آگاه همچنین می گویند که امیر قطر در مسیر بازگشت از ترکیه به سمت کشورش توقفی را در کویت داشته و در آن جا تلاش کرده است که مقام های کویتی را راضی کند که میان قطر و عربستان میانجی گری کنند و ریاض را از عملی کردن تهدیدهای خود علیه قطر بازدارند.

در همین رابطه منبع آگاه عربستانی همچنین می گوید که ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان در دیدار با برخی از افراد در کاخ الیمامه، کاخ محل سکونتش از رفتارهای دولت قطر به شدت انتقاد کرده و با خشم گفته است که سیاست های دوحه امنیت منطقه و ثبات آن را به خطر می اندازد و با مصالح شورای همکاری خلیج فارس تعارض دارد به ویژه که دوحه روابطش را به گونه ای تعریف کرده که به سود امنیت و ثبات منطقه خلیج فارس نباشد.

این منبع همچنین می گوید که سازمان امنیت عربستان فعالیت های قطر را رصد کرده و دریافته است که این کشور از الحوثی ها در یمن حمایت می کند، دولت عربستان پرونده ای را به میانجی گر کویتی داده که در آن دلایلی وجود دارد که به طور روشن ثابت می کند که قطر چنین حمایتی را از الحوثی ها انجام می دهد، همچنین اطلاعاتی به دست آمده که نشان می دهد قطر کمک های مالی به اخوانی های عربستان داده و این کمک مالی از سوی یکی از اعضای خانواده حاکم در قطر و با اطلاع کامل رهبران دوحه صورت گرفته است.  

در همین رابطه مساعد العیبان، وزیر دولت عربستان سفرهای فشرده ای را به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس انجام داده است تا آنها را در جریان مواضع جدید عربستان در قبال قطر و فعالیت هایی که قرار است علیه آن انجام دهد، بگذارد. البته امیر کویت از ریاض خواسته است تا دستورالعمل جدید علیه دوحه را به تعویق بیندازد تا بتواند میانجی گری قوی ای میان ریاض و کویت باشد. تلاش هایی که گویا تا کنون به نتیجه نرسیده است.

عربستانی ها قطری ها را به دروغ گویی متهم می کنند و می گویند در حالی که امیر قطر شخصا دست خطی را به عنوان تعهد دوحه برای تغییر سیاست هایش در قبال عربستان و مصر و مسائل دیگر داده اما به هیچ کدام از این تعهدات عمل نکرده است.  

از سوی دیگر امیر قطر در جریان نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس که اخیرا در کویت برگزار شد گفت که دوحه درصدد است که سیاست هایی هماهنگ با مواضع کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بر سر قضایای مختلف به ویژه قضایای اختلافی در پیش بگیرد. وی حتی در دیدارش با سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان گفت که از این به بعد مواضع دوحه هماهنگ با مواضع کلی شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود که سعود الفیصل در پاسخ به اظهارات وی گفت ما می خواهیم عملا شاهد چنین رویکردی باشیم نه این که صرفا از شما حرف بشنویم.

ناظران می گویند بعید است که تحولی در مواضع قطر ایجاد شود و آن چه شیخ تمیم می گوید صرفا تلاش برای رفع فشارها از خود در دیدارهای مستقیمش با مقام های کشورهای عربی حوزه خلیج فارس است.

ناظران سیاسی اوضاع خلیج فارس می گویند که مشکل مواضع امیر تمیم نیست بلکه آن چه مشکل زا است، دخالت های مکرر پدرش، شیخ حمد است که هنوز در بسیاری از مسائل سیاسی کشور به طور مستقیم دخالت می کند و بر پسرش فشار می آورد که همچنان به راه او ادامه دهد از جمله در پرونده اخوان که همچنان بر حمایت قطر از اخوانی ها اصرار دارد که این دخالت ها باعث می شود تا از توانایی های شیخ تمیم در اداره کشور و انجام مسئولیت هایی که به کشورهای دیگر تعهد می دهد، کاسته شود.

با این حال اخباری از دوحه به گوش می رسد مبنی بر این که شیخ تمیم توانسته است پدرش را قانع کند که راه حلی میانه ای را بپذیرد و دوحه از یک سو عربستانی ها و هم پیمانانشان در مصر را راضی نگه دارد و هم زمان اخوانی ها را از دوحه دور کند اما همچنان قطر بتواند به حمایت های مالی خود به اخوانی ها در هر نقطه از جهان ادامه دهد.

در همین رابطه گفته می شود که قطر از دفتر وکلای خود در لندن خواسته است تا مقام های بریتانیایی را راضی کنند تا به شماری از رهبران اخوانی که در پی کودتای مردمی 30 ژوئن و سقوط حکومت اخوان از مصر گریختند و در حال حاضر در قطر به سر می برند، پناهندگی دهند.

اخبار رسیده حاکی از آن است که دولت قطر از دفتر اروین ثاناوی ناتاس، کارشناس مسائل قانونی در لندن که در امور حقوق بشر و مسائل مهاجرت فعالیت می کند، خواسته است تا برگه های پناهندگی عاصم عبدالماجد، طارق الزمر، محمد محسوب، اشرف بدر الدین، محمود حسین از رهبران ارشد اخوان المسلمین و حمزه زوبع، سخنگوی حزب آزادی و عدالت را تهیه کند.

از لحاظ عملی نیز طیب علی، وکیل انگلیسی هندی الاصل که اخیرا با مواضع اخوان آشنا شده مسئولیت دفاع از منافع اخوان در رسانه های بریتانیایی را بر عهده گرفته است.

انتشار اولیه:شنبه 3 اسفند 1392/ باز انتشار:چهارشنبه 7 اسفند 1392