چرا باید نیروهای حزب الله از سوریه خارج شوند؟

دیپلماسی ایرانی: روسیه تحت رهبری ولادیمیر پوتین تلاش دارد تا نقشه آینده خاورمیانه را با مشارکت متحدان منطقه ای اش و همراهی ایالات متحده امریکا بکشد. اکنون دیگر ثابت شده است که امریکا نمی تواند به تنهایی برای خاورمیانه نقشه بکشد، به ویژه بعد از آن که روسیه توانست امریکا را راضی کند که از حمله نظامی هوایی به سوریه بشار اسد خودداری کند. آن توافق ثابت کرد که امریکا دیگر نمی تواند به تنهایی برای خاورمیانه تصمیم بگیرد و باید نظرات دیگر کشورهای موثر را نیز مد نظر قرار دهد. اگر چه عده ای خورده گرفتند که با این کار امریکا ثابت کرد دیگر تنها ابر قدرت دنیا نیست و ضعیت شده است. بسیاری بر این اعتقادند که روسیه اکنون به سمتی می رود تا معادلات منطقه ای را به سود خود تغییر دهد، اما مسکو نیز خوب می داند که نمی تواند به تنهایی کاری از پیش ببرد. بدون در نظر گرفتن منافع امریکا و دیگر کشورهای موثر منطقه ای روسیه نیز نمی تواند برای آینده خاورمیانه کاری انجام دهد یا تصمیمی بگیرد. در همین رابطه روزنامه السفیر، چاپ لبنان مصاحبه ای را با الکساندر زاسیپکین انجام داده است که در ادامه می خوانید:

آقای زاسیپکین، هفته گذشته امیر بندر بن سلطان، رئیس سازمان امنیت عربستان و رئیس شورای امنیت ملی این کشور به مسکو سفر کرد و با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه دیدار کرد. در آن دیدار چه گذشت؟  

آن چه می گویم تحلیل است، من اطلاعات خاصی از آن دیدار ندارم و نمی دانم جزئیات آن چه بوده است. در گذشته رئیس جمهور پوتین با روسای جمهور و رهبران کشورهای مختلف با هدف ایجاد زمینه های لازم برای برگزاری کنفرانس ژنو 2 تماس گرفت. این تماس ها همچنان هم ادامه دارد. در این میان نقش عربستان بسیار مهم است، برای همین خواستیم با عربستانی ها در این زمینه گفت وگو داشته باشیم. حداقل این که عربستان مواضع سلبی در برابر این کنفرانس نداشته باشد و حتی اگر بشود از آن حمایت کند. با در بخش های مختلفی با عربستان همکاری می کنیم، مثلا برخی موضوعات وجود دارد که روسیه می خواهد از راهکار سیاسی اقدام به حل آنها کند. عربستانی ها هم همین را می گویند. همه همین را می گویند به جز القاعده و برخی باندهای تروریستی. و الا همه طرفدار راهکار سیاسی هستند اما هر کس از نگاه خودش می خواهد به این هدف برسد.

همکاری های نظامی روسیه با عربستان به کجا رسید؟

همکاری های نظامی و عربستان خیلی وقت است که مطرح است اما تا کنون پیشرفت اندکی داشته. از نظر روسیه تصمیم سیاسی آن گرفته شده اما سوالی که در این جا وجود دارد، این است که آیا این همکاری ها به عقد قراردادهای ملموس ختم خواهد شد یا این که در چارچوب تفاهم های اولیه باقی خواهد ماند؟ اگر منظور شما ارتباط آن با درگیری های سوریه است باید بگویم به هر حال این موضوع ربطی به درگیری های سوریه ندارد.

نظر شما درباره آینده سوریه، مرحله انتقالی و حکومت آتی آن چیست؟

من نمی توانم نظری در این زمینه بدهم. آن چه روسیه دنبال می کند، ترکیبی است میان نظام فعلی و مخالفان. اما تحویل کامل قدرت از حکومت فعلی به مخالفان ابدا مطرح نیست. چنین چیزی اصلا امکان پذیر نیست. البته حکومت فعلی هم نمی تواند به همین شکل باقی بماند. اما این که چگونه به توافق می رسند، این موضوع به نشست ژنو 2 باز می گردد که در حال حاضر در حال بحث بر سر جزئیات آن هستیم و نمی توان از الآن چیزی درباره آینده آن گفت. اما به هر حال هر گونه سنگ اندازی در این راه به ضرر حل مساله سوریه خواهد بود. می خواهیم ژنو 2 تشکیل شود و همه در آن حاضر باشند، از مخالفان گرفته تا حکومت فعلی. برای همین ما به طور جدی در حال تعامل با همه طرف ها هستیم تا هر کدام از آنها احساس نکند که ما به آن بی توجهیم. ما می خواهیم کنفرانس ژنو 2 جایی باشد که همه در آن شرکت کنند. روسیه نمی خواهد مانعی برای مذاکرات سیاسی بدون سقف زمانی باشد، به شرطی که راهکار مشخص باشد، اما در عین حال بر اساس بیانیه ژنو 1 خواستار توقف خشونت در سوریه هستیم.

روابط شما با ایران چگونه است؟

بسیار خوب و نزدیک است و از جانب هیچ کس و هیچ طرفی مورد تهدید نیست و هیچ کس هم نمی تواند این روابط را تخریب کند.

آیا با حضور ایران در کنفرانس ژنو 2 موافقید؟

بله قطعا. مشارکت ایران در ژنو 2 بسیار مفید است، ایران از جمله کشورهای مهم تاثیر گذار در وضعیت سوریه است.

نظر شما درباره لبنان و سیاست بی طرفانه ای که اتخاذ کرده است، چیست؟

بر اساس وضعیت موجود کنار زدن لبنان از آن چه در سوریه می گذرد بسیار مشکل است..

و درباره این که عده ای خواهان خروج نیروهای حزب الله از سوریه هستند؟

چرا باید از حزب الله بخواهیم که از سوریه عقب نشینی کند؟ ما دو سال پیش از جریان های مسلح مستقر در شمال لبنان خواستیم که از مداخله در سوریه خودداری کنند و نیروهای خود را از این کشور بیرون بیاورند، اما کسی به تقاضای ما توجه نکرد. حالا چرا باید فقط از حزب الله بخواهیم که نیروهایش را از لبنان خارج کند؟

مواضع روسیه در قبال مواضع لبنان از ابتدای بحران سوریه تا کنون یکسان بوده است؟

ما همیشه از مواضع بی طرفانه لبنان در قبال بحران سوریه که از ابتدای بحران این کشور اتخاذ کرده است، پشتیبانی کرده ایم. برخی طرف های لبنانی در شمال این کشور خود را درگیر بحران سوریه کردند که ارتش و دولت لبنان دخالت کرد و تا آن جا که در توانش بود از درگیر شدن در بحران سوریه جلوگیری کرد و اجازه نداد که این جریان ها نیز خود را درگیر کنند. روسیه در نشست شورای امنیت سازمان ملل از این مواضع لبنان حمایت کرد و سفرای کشورهای عضو شورای امنیت نیز این مساله را تایید کردند. همه طرف ها بر این حقیقت تاکید دارند که باید از بروز ناامنی و بی ثباتی در لبنان جلوگیری کنند. همه توافق دارند که چنین اتفاقی بیفتد آینده لبنان به سمت آینده ای مجهول خواهد رفت. وقتی هم که حزب الله درگیر سوریه شد، ما باز هم از سیاست بی طرفی لبنان حمایت کردیم و گفتیم که نباید تحولات سوریه بر لبنان تاثیر بگذارد و لبنان باید از آن چه در سوریه می گذارد جدا باشد. شاید در سوریه جنگی در گرفته باشد که مواضع ما نسبت به آن چیز دیگری باشد اما مواضع ما در قبال لبنان همواره حمایت از ثبات و امنیت آن است.

اگر اوضاع به گونه ای پیش رود که تندروها در سوریه صاحب قدرت شوند، مواضع روسیه چگونه خواهد بود؟

قدرت گرفتن تندروها در سوریه بسیار خطرناک تر از مخاطراتی است که لبنان با آن دست و پنجه نرم می کند. اگر تندروها در سوریه صاحب قدرت شوند بر لبنان نیز تاثیر خواهند گذاشت و تلاش خواهند کرد که قدرت خود را به دیگر نقاط خاورمیانه بسط و گسترش دهند. سیاست تندروها همیشه مبتنی بر توسعه طلبی بوده است. اگر وضعیت جاری در سوریه به همین منوال ادامه یابد قطعا بر کشورهای همسایه آن تاثیر سوء خواهد گذاشت و آن گاه کنترل آن بسیار سخت خواهد بود و خود تبدیل به مشکلی جدید خواهد شد. ما با تروریسم در هر جایی مبارزه می کنیم. و با قدرت با همه آنها مقابله می کنیم. ما باید فارغ از جنسیت و منصب هر فردی با تروریسم مبارزه کنیم.

مواضع روسیه در قبال مسیحیان سوریه چیست؟ بسیاری روسیه را متهم می کنند که مساله سوریه را با عینک طایفه ای حمایت از مسیحیان دنبال می کند؟

ما خواهان بازگشت روابط طبیعی طوایف با یکدیگر هستیم. به ویژه در سوریه. تروریسم مسئول شعله ور شدن فتنه طایفه ای در منطقه است و هر آن کس که از آنها حمایت می کند، مسئول دوم آن محسوب می شود، و هر آن کس که بر حفظ این وضعیت پافشاری کند، سومین مسئول این رفتارها به حساب می آید. اما آن کس که جنایت را مرتکب می شود مسئول نخست بحران طایفه ای در منطقه محسوب می شود.

چندی پیش نشستی میان پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک های جهان با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در واتیکان برگزار شد. آیا در آن هم صحبت از سوریه شد؟ مواضع پاپ و رئیس جمهوری روسیه تا چه اندازه به هم نزدیک بودند؟

همواره کلیسای کاتولیک و کلیسای ارتدوکس با یکدیگر هماهنگ بوده اند، به ویژه زمانی که صحبت از مسیحیان منطقه می شود. بارها شنیده ایم که نمایندگان کشورهای غربی خواهان مهاجرت مسیحیان از منطقه به دلیل مسائل انسانی و دور نگه داشتن مسیحیان از خشونت زده اند، در حالی که روسیه از مدافعان سرسخت بقای مسیحیان در منطقه است. بقای مسیحیان در خاورمیانه مبنا و ابتدای همه مواضع روسیه است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: یکشنبه 17 آذر 1392 / باز انتشار : جمعه 21 آذر 1392