مانور سیاسی مخالفان برای اعمال فشار بر بشار

دیپلماسی ایرانی: نشست معارضه سوریه در استانبول از شنبه گذشته آغاز و تا سه شنبه به درازا کشید، دستور کار دهمین دوره اجلاس ائتلاف ملی معارضان سوریه پیرامون سه موضوع اساسی یعنی ۱. بررسی مشارکت در اجلاس ژنو۲ ،۲. افزودن تعداد بیشتری از کردهای مخالف بشاراسد در ائتلاف معارض و ۳. بالاخره تعیین اعضای دولت موقت مخالفان اعلام شد. آنچه قابل ذکر است برجسته بودن اختلافات درون ائتلاف طی این نشست چهارروزه است که در هر سه موضوع مورد اشاره به گونه ای واضح و آشکار، رسانه ای گردید. مشارکت ائتلاف ملی در نشست ژنو ۲ که با تلاش اخضر ابراهیمی نماینده دبیرکل سازمان ملل و اتحادیه عرب و حمایت روسیه و امریکا قرار است پیش از پایان سال جاری میلادی تشکیل شود ابتدا با اعلام مخالفت ائتلاف مبنی بر حضور در آن مواجه گردید اما دیری نپایید که ائتلاف مشارکت خود را منوط به اعمال شروطی اعلام داشت. شروط اولیه آنها کناره گیری بشار اسد از قدرت بود که به تدریج به عدم حضور نمایندگان دولت رسمی سوریه در میز گفتگوهای ژنو تعدیل شد و نهایتا با عقب نشینی از این شروط صرفا با جمله معروف بشاراسد در آینده سوریه نقشی نخواهد داشت ائتلاف ملی حضور خود را ژنو۲ اعلام کرد. علیرغم این موافقت، فراکسیون ارتش آزاد در درون ائتلاف اعلام داشت که همچنان حضور خود را منوط به قطعی بودن تشکیل دولت انتقالی سوریه با صلاحیت کامل در ژنو و از جمله تغییر فرماندهان ارتش فعلی سوریه کرده است، ضمن آنکه خواستار تعیین جدول زمان بندی شده برای حل مذاکرات است.

درخصوص عضویت بیشتر کردهای مخالف سوری در جمع ائتلاف ملی، به رغم موافقت سایر اعضا مجددا این فراکسیون ارتش آزاد بود که با حضور و عضویت کردهای بیشتر در ائتلاف مخالفت کرد، این وضعیت منجر به درگیری فیزیکی احمد جربا رئیس ائتلاف با لوئی مقداد نماینده ارتش آزاد شد. هرچند در نهایت  تعداد اعضای کرد معارض در ائتلاف از ۳ نفر به ۱۱ نفر ارتقا پیدا کرد.

پیرامون سومین موضوع یعنی تشکیل دولت موقت مخالفان به ریاست احمد طعمه اختلاف آرای حاضران منجر به تعلیق جلسه و ادامه آن تا روز چهارم گردید. احمد طعمه که اخیرا از سوی اکثریت اعضای ائتلاف ملی به جای غسان هیتو مسئول تشکیل کابینه در تبعید گردیده است دندانپزشک و اهل دیر الزور با پیشینه اسلامی است که گفته می شود نزدیک به احمد جربا رئیس ائتلاف و از دوستان عربستان است.

شبه دولت در تبعید در صورت تشکیل آن و در بهترین حالت کارایی عملیاتی نداشته و صرفا اقدامی سیاسی به منظور فشار بر دولت موجود است، مخالفان موسوم به ائتلاف بدون در اختیار داشتن سرزمین و درآمد،( متکی به کمک های مستقیم عربی و غربی) قادر به ادامه نخواهند بود. علاوه بر اوضاع نابسامان مخالفان در مجموعه ائتلاف ملی حاضر در استانبول، برای ناظران تحولات سوریه کاملا روشن است که نیروی تاثیرگذار در صحنه میدانی و عملیاتی داخل سوریه دو جریان افراطی منصوب به القاعده است که بیشترین حجم درگیری ها با ارتش نظامی سوریه را در اختیار دارد، جبهه النصره که نه تنها از اسلام گرایان افراطی سوریه عضو گرفته بلکه از تمامی گروه های تروریستی غیرسوری نیز برای حضور در جبهه های سوریه علیه نظام بشار اسد داوطلب گرفته است.

گروه دوم دولت اسلامی عراق و شام موسوم به داعش هستند که بیشترین اعضای آن را تندروهای اهل سنت عراق تشکیل داده است و البته جمعه گذشته به دستور ایمن الظواهری رئیس جریان القاعده باید خاک سوریه را ترک گفته و به عراق بازگردند، این فرمان رئیس القاده که اهداف خاص خود را دارد گویای عمق اختلافات دو گروه افراط گرای موثر در صحنه میدانی سوریه است و خبرهای اخیر نیز حکایت از درگیری این دو گروه با یکدیگر داشت که نشانگر این واقعیت است که جریان معارضه مسلح سوریه نیز همانند ائتلاف مخالفان سیاسی شرایط مناسبی ندارد. وضعیت موجود موجب گردیده بسیاری از نگاه ها معطوف به نشست ژنو ۲ گردد که راه حل سیاسی خروج بحران سوریه را بررسی می کند گرچه عمق اختلافات دو جریان موافق و مخالف به حدی است که نتوان پایانی برای این بحران متصور بود در این میان البته نقش و اراده بازیگران تاثیرگذار منطقه ای و بین المللی را نیز برای حل بحران مذکور نباید نادیده گرفت. /14

انتشار اولیه: جمعه 24 ابان 1392 / باز انتشار : شنبه 25 ابان 1392