آیا همه رهبران جهان شنود می‌شوند؟

بی بی سی- واکنش مردم جهان به خبر شنود تماس های تلفنی آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، توسط آژانس امنیت ملی آمریکا بیشتر بی تفاوتی بود.

و البته این کنایه به خانم مرکل که آدمی با تجربه و قدرت او باید خودش بهتر از این موضوع مطلع می بود.

کرت ولکر نماینده سابق آمریکا در ناتو در سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ می گوید همه کشورها جاسوسی می کنند. او فکر نمی کند فاش شدن این خبر کسی را غافلگیر کرده باشد.

لرد وست یکی از معاونان امنیتی وزیر کشور بریتانیا در دوران گوردون براون، نخست وزیر سابق می گوید او همیشه با این پیش فرض کار کرده که مردم دارند به مکالماتش گوش می کنند.

او می گوید همیشه حضور مردم را حس می کند. می گوید تعجبی هم ندارد. اگر رهبر یک دولت باشید نه فقط بقیه دولت ها بلکه خیلی از مردم می خواهند مکالمات شما را بشنوند.

او می گوید "شرکت های زیادی هستند، همه جور آدم که می خواهند ببینند چه می گویید و شما باید بی اندازه مراقب باشید."

یک دیپلمات ارشد سابق در بریتانیا، که نخواست نامش فاش شود، به بی بی سی می گوید همیشه اینطور فرض می کرده که مکالماتش شنود می شود.

به گفته او این وضعیت حتی گاهی می توانست به نفع هیات های دیپلماتیک بریتانیایی تمام شود. آنها می توانستند پیامی را که می خواهند به کشورهای دیگر در طول مذاکرات برسانند، در یک گفتگوی ظاهرا محرمانه تلفنی، در حالیکه به خوبی می دانستند مکالماتشان توسط کشور مقابل شنود می شود، مطرح کنند.

ولی در عین حال می افزاید در هنگام خواندن گزارش نماینده های هیات های مذاکره کننده دیگر هم باید به خاطر می داشتیم که ممکن است آنها هم همین بازی را کرده باشند.

دیوید بلانکت، وزیر کشور سابق بریتانیا، اخیرا فاش کرد که نیکولا سارکوزی زمانی که وزیر کشور فرانسه بود، سعی کرد در مذاکرات با بریتانیا بر سر بستن کمپ سنگیت اقامتگاه موقتی مهاجران در شمال فرانسه زمان بخرد.

بلانکت می گوید نیکولا سارکوزی درآن زمان از موضع بریتانیا باخبر بود. سرویس های مخفی فرانسه ایمیل های کد گذاری نشده وزارت خاجه بریتانیا را خوانده بودند.

ولی همه هم به این اندازه خوشبین نیستند.

کلر شورت وزیر پیشین توسعه بین المللی در کابینه تونی بلر نخست وزیر سابق بریتانیا، در سال ۲۰۰۴ میلادی به سرخط خبرها تبدیل شد و باعث خشم دفتر نخست وزیری شد. او در آن زمان فاش کرد که چطور دفتر نخست وزیر، تلفن های خصوصی کوفی عنان دبیر کل وقت سازمان ملل متحد و دفتر او را شنود می کرد.

شورت حالا می گوید از شنیدن خبر شنود مکالمات تلفنی خانم مرکل واقعا شوکه شده است.

وزیر پیشین توسعه بین المللی بریتانیا اینکه عصبانیت خانم مرکل به خاطر نفع عمومی مردم آلمان باشد را رد می کند. مردمی که هنوز خاطرات دوران استازی (پلیس امنیت و اطلاعات خارجی آلمان) را از یاد نبرده اند.

او می گوید "من مطمئنم او خیلی ناراحت وعصبانی است. آنها دوستانش بودند. حالا می فهمد که به او اعتماد ندارند."

خانم شورت می گوید در زمان وزارتش به طور منظم به او اطلاعات محرمانه ای از مکالمات عنان که به گمان خود عنان در خلوت دفترش انجام می شد دریافت می کرد. این وزیر بریتانیایی می گوید به تدریج دیگر با این قضیه خیلی راحت نبود مخصوصا با نزدیک شدن به آغاز جنگ در عراق.

او به خاطر می آورد از اینکه فهمید در هنگام صحبت هایش با کوفی عنان فردی همه آنها را گوش کرده و کلمه به کلمه به تحریر درآورده، چقدربر آشفته بود.

کلر شورت می گوید به خاطر نمی آورد بین سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۳ که در کابینه بریتانیا بود در مورد کشورهای دوست، اطلاعات محرمانه ای به او داده شده باشد.

ولی می گوید روسای ام آی سیکس (سازمان امنیت خارجی بریتانیا) سعی کرده بودند به او اطلاعات جاسوسی در مورد رهبران کشورهای آفریقایی و دوست بریتانیا بدهند.

او می گوید: "به آنها گفتم البته که نه. ما نمی خواهیم جاسوسی کسانی را کنیم که با آنها کار می کنیم."

شورت داستان اینکه تونی بلر در دوران نخست وزیری اش تلفن موبایل نداشت را رد می کند.

خیلی ها می گفتند تونی بلر از تکنولوژی هراسان است ولی خانم شورت می گوید این بخشی از دروغ پردازی های دفتر نخست وزیری بود تا بلر بیشتر مثل امپراطورها به نظر برسد.

همه رهبران دولت ها در کشورهای غربی حداقل به یک تلفن موبایل رمزگذاری شده و خطوط تلفن امن و حفاظت شده دسترسی دارند.

مهمترین مشکل ماموران امنیتی این است که رهبران جهان را قانع کنند تا خطرات امنیتی را جدی بگیرند.

باراک اوباما زمانی که در سال ۲۰۰۸ به ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد توانست سرویس های مخفی را قانع کند تا اجازه دهند همچنان از تلفن بلکبری خودش استفاده کند. با وجود اینکه این خطر وجود داشت که تلفن هوشمند، محل حضورش را نشان بدهد و نگرانی از هک شدن تلفن اش بالا بود.

اوباما می گوید از اینکه فقط در درون حباب کاخ سفید باقی بماند و نتواند با جهان بیرون و مردم عادی ارتباط برقرار کند کلافه می شود.

بلکبری رئیس جمهوری بیشتر اوقات در کمربندش دیده می شود و بعضی وقتها هم تصاویری از او منتشر می شود در حال مرور ایمیل هایش سوار بر لیموزین ریاست جمهوری.

در فرانسه، مقامات ارشد کشور به اینترنت و شبکه تلفن امن دسترسی دارند، ولی مقامات کشور بی میل اند که از این سیستم با سرعت پایین و محدود استفاده کنند. گاهی سی ثانیه طول می کشد تا یک تماس برقرار شود.

گفته می شود رئیس جمهوری فرانسوا اولاند مثل نیکولا سارکوزی رئیس جمهوری قبلی همچنان تلفن موبایل هوشمندش را نگه داشته است.

در دفتر نخست وزیر بریتانیا استفاده از تلفن موبایل ممنوع است. از ترس اینکه مکالمات توسط قدرتهای خارجی شنود شود تلفن های همراه باید در ابتدای ورود به ماموران تحویل داده شوند.

همه تلفن های ورودی و خروجی توسط مقامات از طریق یک تلفن خانه کنترل می شود. و همین سیستم در زمان سفر نخست وزیر هم ادامه پیدا می کند.

دفتر نخست وزیری بریتانیا هنوز در مورد ماجرای شنود تلفن مرکل واکنشی نشان نداده است.

وقتی از سخنگوی نخست وزیر بریتانیا پرسیدند آیا کامرون همچنان از تلفن موبایل اش استفاده می کند گفت ندیدم که از موبایل دیگری استفاده کند.