شیخ دیپلمات برای ایران زمان می خرد

دیپلماسی ایرانی: به جرات می توان گفت شمار معدودی از تحلیلگران و کارشناسان از نتیجه انتخابات ریاست جمهوری اخیر در ایران غافلگیر نشده اند. حسن روحانی که به سرعت و با تاکید فراوان صفت میانه رو در کنار نام او قرار گرفت، رئیس جمهور جدید ایران است که بسیاری امیدوارند دوره میانه روی در تعامل با غرب را در سیاست خارجی ایران پیش ببرد. در پس پرده شعار اعتدال روحانی، کاهش فشار جامعه بین المللی علیه برنامه های هسته ای ایران در قبال اعمال برخی محدودیت ها در فعالیت های هسته ای ایران است. در مقابل برخی منتقدان نیز بر این باورند که روحانی پیروز انتخابات شده تا برای پیشرفت برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی، زمان بخرد. این در حالی است که برآوردها از برنامه های هسته ای ایران نشان می دهد، آمریکا و متحدانش برای حل و فصل دیپلماتیک این مساله ، زمان زیادی در اختیار ندارند.

جمهوری اسلامی انتخاباتی آزاد و عادلانه برگزار کرده و جهانیان نیز به این موضوع اشراف دارند. اما به طور کلی پیروزی روحانی در این انتخابات به گمان برخی ، تنها روشی برای بازی با زمان است.این دسته از ناظران بین المللی می گویند روحانی دورانی شبیه ریاست جمهوری محمد خاتمی ایجاد می کند که به سید خندان شهرت داشت. در همان زمان بود که برنامه های هسته ای ایران به رغم درجریان بودن مذاکرات با غرب، پیشرفت زیادی داشت. در دوره خاتمی، روحانی برای نزدیک به دو سال ریاست هیات مذاکره کننده هسته ای ایران را بر عهده داشت و در همان سال ها بود که جک استراو، وزیر امور خارجه وقت انگلیس، درحالی که به پهنای صورت می خندید، با روحانی عکس های یادگاری می گرفت. به نظر می رسد روحانی با تجربه حضور در مذاکرات هسته ای، بار دیگر سیاست بازگشت به گفت و گو های هسته ای را پیش بگیرد و در مقابل بهره برداری از غرب، کمترین امتیازها را در اختیار آنها بگذارد.

تحلیلگران می گویند رای مردم به روحانی به معنی نه آنها به تندروی در سیاست خارجی است. سیاستی که سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای نیز بخشی از آن بود و در دورانی که وی عهده دار این سمت بود کمترین پیشرفتی در روند مذاکرات حاصل نشد. از سوی دیگر دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد با سیاست خارجی مقاومتی اش، بر خلاف دوره ریاست جمهوری خاتمی یا رفسنجانی، چندین قطعنامه تحریمی را برای ایران به ارمغان آورد. قطعنامه هایی که به گفته روحانی، خط قرمز ایران در مذاکرات هسته ای بود که در دوره وی انجام می شد.

باید گفت باوجود تمامی میانه روی هایی که بحث آن در دولت روحانی مطرح است، به نظر نمی رسد تغییرات کلی در سیاست جمهوری اسلامی ایران ایجاد شود. در حیطه سیاست خارجی شامل مساله هسته ای و موضع گیری در مورد سوریه، در نهایت تصمیم گیری بر عهده مقام معظم رهبری است.

به همین دلیل سیاستگذاران غربی باید تفکرات و فرضیه های بی پایه و اساس را کنار گذاشته و با واقعیت های موجود دست و پنجه نرم کنند. نباید از تهران انتظار داشت که در دوره روحانی، پاسخی مثبت به مذاکرات بدهد و بهترین نتیجه می تواند ادامه مذاکرات به نحوی باشد که از مداخله نظامی جلوگیری شود.

منبع: دیپلمات / تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10