مواضع مشکوک امریکا در قبال تحولات مصر

"امتناع دولت آمریکا از محکوم کردن علنی تهدید ارتش مصر به مداخله در بحران سیاسی قاهره، این تصور را هم در خاورمیانه و هم در واشنگتن تشدید می کند که آمریکا به طور سربسته از کودتا علیه رئیس جمهوری مصر حمایت می کند."

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی تحت عنوان "واکنش خاموش به اقدام ارتش مصر، جرقه تئوری کودتا تحت حمایت آمریکا را به همراه دارد" می نویسد: «این دیدگاه با دیگر تئوری کودتا که در میان مصری های مخالف در جریان است، فرق دارد؛ تئوری ای که در آن دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا با محمد مرسی، همتای مصری اش توافق کرده تا از وی و از حزب حاکم اخوان المسلمین حمایت کند. اما عملکرد منفعل کاخ سفید برخی از مردم مصر را متقاعد کرده تا دسته کم به این نتیجه برسند که آمریکا در حال حاضر به صورت عملی از برکناری محمد مرسی حمایت می کند.

بسیاری از تحلیل گران منطقه ای و دیپلماتیک های عرب این مساله را به عنوان تازه ترین نمونه همکاری های بغرنج میان اوباما و مرسی تلقی می کنند. مرسی رهبر سابق حزب اخوان المسلمین است که اوباما پس از انقلاب سال 2011 میلادی مصر به سرعت از آن حمایت و استقبال کرد.

این تحلیل گران هم چنین معتقدند دولت آمریکا چندان از افزایش قدرت گیری مرسی در قاهره انتقاد نکرد و آنچنان که باید به مشکلات اقتصادی فزاینده مصر نیز نپرداخت و ظاهرا مایل بود تا هم زمان با گسترش نفوذ این حزب طی دو سال اخیر در سراسر خاورمیانه، به این حزب بپیوندد.

به طور همزمان رویکرد کاخ سفید در قبال رئیس جمهوری مصر به حدی تهاجمی نبود که مرسی بخواهد برای حمایت های اقتصادی و دیپلماتیک به سوی حکومت های پادشاهی کشورهای نفت خیز عربی گرایش پیدا کند که به شدت نگران نفوذ اخوان المسلمین در کشورهایشان هستند.

امی هاوتورن، کارشناس سابق مسائل مصر در وزارت امور خارجه اوباما که در حال حاضر در شورای آتلانتیک در واشنگتن مشغول به کار است، می گوید: آمریکا اوضاع مصر را تحت نظر دارد. اگرچه ممکن است بسیاری در مصر گمان کنند که ما چندان هم که باید نگران اتفاق های مصر نیستیم.

اوباما و وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه از صحبت علیه تهدیدهای ارتش مصر امتناع کردند. ارتش مصر یک اولتیماتوم 48 ساعته تعیین کرده و اعلام کرده اگر بحران سیاسی کشور تا دو روز آینده حل نشود، وارد عمل می شود.

اوباما در جریان سفرش به تونس خواستار آرامش شد اما ظاهرا با تاکید بر این مساله که آمریکا از هیچ گونه سیاستمدار خاصی در قاهره حمایت نمی کند، زیر پای مرسی را خالی کرد.

رئیس جمهوری آمریکا در کنفرانس خبری در "دارالسلام" گفت: موضع ما همیشه همین بوده است؛ انتخاب اینکه رهبران مصر چه کسانی باشند، وظیفه ما نیست. ما می خواهیم مطمئن شویم که نظر و صدای هر کسی شنیده می شود و این مساله از راه صلح آمیزی صورت می گیرد.

اوباما همچنین از اعلام اینکه کمک نظامی واشنگتن به مصر با ارزش حدود دومیلیارد دلار در سال احتمالا به مخاطره افتاده، امتناع کرد.

پاتریک ونترل، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز روز دوشنبه از انتقاد درباره موضع گیری ارتش مصر امتناع کرد.

وی گفت: ما همچنان ارتباط خود را با تمامی طرفین حفظ و از نزدیک این وضعیت را نظارت می کنیم اما من واکنش خاصی نسبت به بیانیه منتشر شده از سوی ارتش مصر ندارم.

دفتر ریاست جمهوری مصر اعلام کرد، اوباما عصر دوشنبه با مرسی تماس گرفته تا حمایت خود را از وی بیان کند. این در حالی است که کاخ سفید این مساله را تایید نکرده است اما آن پترسون، سفیر آمریکا در مصر به عنوان توسعه دهنده روابط خوب با مرسی و سیاستمداران اخوان المسلمین توصیف شده است.

ظهور اخوان المسلمین در مصر به عنوان یکی از بزرگترین چالش ها برای اوباما محسوب شده چرا که وی به دنبال مدیریت انقلاب های سیاسی است که از سال 2011 میلادی در سراسر جهان عرب در گرفته است.

اوباما در همان سال از حسنی مبارک، دیکتاتور سابق مصر و یکی از یاران قدیمی آمریکا خواست تا کناره گیری کند و با این کار توی دل اسرائیل و بسیاری از متحدان عرب را خالی کرد. کشورهای مذکور هشدار دادند که اخوان المسلمین از برکناری حسنی مبارک بیشترین سود را می برد و این جنبش هیچ گونه تعهد تاریخی در راستای ایجاد دموکراسی یا اصلاح اقتصاد بیمار این کشور نداشته است.

بسیاری از سیاستمداران مصری نیز از دولت اوباما به خاطر اینکه همانند کاری که با مبارک کرده به صورت علنی و رک درباره ناکامی های مرسی صحبت نکرده، انتقاد کرده اند.

از دو سال پیش همزمان با برکناری حسنی مبارک، مصر با اعتراضات ضد دولتی گسترده ای مواجه شده است. این بار محمد مرسی به دلیل اقتصاد بیمار مصر و تلاش برای اسلامی کردن فرهنگ مصری ها مورد انتقاد قرار گرفته است.

آن ها به ویژه به واکنش خاموش آمریکا نسبت به دستورات و احکام محمد مرسی که در نوامبر سال گذشته منتشر شده و به طور چشمگیری عملکرد قوه قضائیه درباره نظارت بر ریاست جمهوری را زیر سئوال برده، اشاره کرده اند. این مساله درست چند روز پس از آن صورت گرفت که کاخ سفید از محمد مرسی به خاطر نقشش در میانجی گری آتش بسی میان اسرائیل و حماس تعریف و تمجید کرد.

استیون کوک، یکی از کارشناسان مسائل مصر در شورای روابط خارجی می گوید: ما می توانستیم در ابطه با این مسائل جانب طرف حق را بگیریم. دولت اوباما آن طور که باید رک و صریح نبود.

استیون کوک و دیگر کارشناس مسائل مصر اعلام کردند، شک دارند که واشنگتن تاثیر بسزایی در هدایت سیاست های مصر طی هفته های آتی داشته باشد. آن ها در همین راستا به منابع مالی محدود واشنگتن و ارتقاء روابط نزدیک مرسی و ارتش مصر با کشورهایی چون قطر، ترکیه و عربستان سعودی در چند سال اخیر اشاره می کنند.

الیوت آبرامز، یکی از مقامات ارشد سابق در زمان ریاست جمهوری جورج بوش پسر گفت: اگر مداخله نظامی صورت نگیرد، ما فرصتی بزرگ را برای ایجاد اصلاحات از دست می دهیم. اگر هم مداخله نظامی صورت گیرد، ما مقصر آن محسوب خواهیم شد.

کارشناسان مسائل مصر همچنین اعلام کردند، کنار کشیدن از بحران مصر احتمالا در سراسر خاورمیانه نیز احساس خواهد شد؛ به ویژه آنکه اخوان المسلمین به یکی از بازیگران سیاسی در سوریه، لیبی، تونس و سرزمین های فلسطین تبدیل شده است. ایستون کوک ادامه داد: مصر هم چون موجی در دریای پرتلاطم منطقه است.»