آمریکا در قبال ایران و سوریه «عاقل‌تر» شده است!

 

به گزارش «تابناک»، چاک هیگل، وزیر دفاع آمریکا، اظهار داشته مسائل موجود در خاورمیانه، از جمله برنامه هسته ای ایران و بحران سوریه، نیازمنده راه حل های «سیاسی» هستند، نه نظامی. 

 

خبرگزاری «رویترز» که سخنرانی امروز هیگل را منتشر کرده، می نویسد وی با بیان اینکه «نظم قدیمی» در منطقه خاورمیانه در حال محو شدن است، تأکید کرده ایالات متحده برای آنچه «ترویج اصلاحات دموکراتیک در منطقه» خوانده تلاش می کند؛ اما در عین حال، اذعان کرده که به محدودیت های قدرت آمریکا نیز آگاه است.

 

به عقیده رویترز، این اظهارات بیش از هر چیز بازتاب دهنده رویکرد محتاطانه دولت اوباما نسبت به استفاده از نیروی نظامی در قبال چالش های موجود در منطقه است. هیگل تأکید کرده این گونه چالش ها باید از طریق «ائتلافی از منافع مشترک»، که شامل رژیم اسرائیل و دیگر متحدان آمریکا در منطقه است، حل و فصل گردد.

 

هیگل که در موسسه سیاستگذاری خاور نزدیک واشنگتن سخن می گفت، اظهار داشته: «رشته مشترکی که در بافت خاورمیانه تنیده شده، این است که پایدارترین و موثرترین راه حل ها برای چالش های منطقه، سیاسی هستند، نه نظامی». 

 

وی افزوده: «نقش آمریکا در خاورمیانه، بر ادامه تلاش برای نفوذ و شکل دادن به روند وقایع – با استفاده از ابزارهای دیپلماتیک، اقتصادیی، انسان دوستانه، اطلاعاتی و امنیتی و در هماهنگی با متحدانمان – استوار است».

 

وی همچنین با اشاره به اینکه خیزش های جهان عرب، عرصه سیاسی خاورمیانه را تغییر داده، اظهار داشته: «نظم قدیمی در خاورمیانه در حال محو شدن است و آنچه جایگزین آن خواهد شد، هنوز به روشنی مشخص نیست... با تداوم این روند، بی ثباتی در منطقه ادامه خواهد یافت و ما باید خود را با آن تطبیق دهیم». 

 

با این حال، هیگل چشم انداز ثبات در منطقه را بر نتیجه گذار سیاسی در مصر، لیبی و سوریه متکی دانسته است.

 

وی در ادامه با تأکید بر ضرورت رفتار احتیاط آمیز آمریکا در منطقه گفته: «ایالات متحده در روند شکل دادن به نظم جدید درگیر خواهد بود؛ اما باید به گونه ای عاقلانه درگیر این روند شویم... این امر نیازمند درکی روشن از منافع ملی و محدودیت های ما و درک صحیح پیچیدگی های این منطقه غیرقابل پیش بینی، متناقض نما و در عین حال امیدوارکننده از جهان است».

 

هیگل در بخش دیگری از سخنان خود، این نکته را تأیید کرده که درگیری ها در سوریه، حالتی «طائفه ای» پیدا کرده و ضمن ابراز نگرانی از موضوع تسلیحات شیمیایی سوریه، درباره خطر گسترش تنش ها به خارج از مرزهای این کشور هشدار داده است. با این حال، وی درباره «خط قرمز» آمریکا در سوریه سخنی نگفته است.

 

پس از پایان سخنرانی هیگل نیز زمانی که از وی درباره سوریه سوال شد، تأکید کرد دولت آمریکا تا زمانی که همه شواهد را جمع آوری نکرده، به هیچ اقدامی دست نخواهد زد تا از این طریق، از اشتباهات اطلاعاتی که به جنگ 2003 در عراق منجر شد، جلوگیری کرده باشد.

 

وی افزوده: «صادقانه باید گفت که احتمالاً همه ما امروز اندکی نسبت به قبل عاقل تر شده ایم و و زمانی که دست به اقدامی بزنیم، این واقعیت همیشه وجود دارد که ممکن است پیامدهایی وجود داشته باشد و نتایج ناخواسته ای از آن حاصل شود... البته انفعال نیز پیامدها و نتایج ناخواسته خود را خواهد داشت».

 

به هر حال، سخنان هیگل را می توان از چند جنبه بسیار مهم ارزیابی کرد. از یک سو، وی با صراحتی کم سابقه، با سخنان خود احتمال استفاده آمریکا از نیروی نظامی را در منطقه در آینده ای نزدیک رد می کند و با تأکید بر ضرورت همراهی این کشور با متحدانش از جمله رژیم اسرائیل، در واقع تأکید می کند که متحدان آمریکا نیز در این زمینه باید با سیاست محتاطانه آمریکا هماهنگ شوند.

 

از سوی دیگر، تأکید هیگل بر شکل گیری نظم جدید در منطقه، محدودیت های قدرت آمریکا و ضرورت اتخاذ رویکرد عاقلانه، بیانگر آن است که با توجه به شکنندگی اوضاع در منطقه، دولت آمریکا به شدت نسبت به پیامدهای هرگونه افزایش تنش نگران است و تلاش دارد تا حد امکان از چنین امری دوری کند.

 

به هر حال، این سخنان تأییدی بر اظهارات تحلیلگرانی است که معتقدند با وجود برخی اظهارات دولتمردان آمریکایی در تعیین «خط قرمز» برای ایران و یا مواضع سناتورهای جنگ طلب این کشور، اوباما نسبت به اسلاف خود دیدگاه متفاوتی نسبت به ابزارهای قدرت آمریکا و نحوه به کارگیری آن ها دارد.

 

جالب آنکه خود هیگل نیز در پایان سخنانش طعنه ای به سناتورها زده و با اشاره به اینکه خود وی نیز در زمان سناتور بودنش با صراحت به موضع گیری می پرداخت، گفته اکنون باید با دقت بیشتری مراقب کلماتش باشد و افزوده: «دیگر نمی توانم مانند قبل، آنطور غیرمسئولانه سخن بگویم».