10 هزار دلار برای هر روز گروگان بودن در ایران

دیپلماسی ایرانی: 32 سال پیش، زمانی که گروگان های آمریکایی پس از 444 روز از تهران به واشینگتن بازگشتند، خبر آزادی آنها تا مدت ها در صدر اخبار قرار داشت و رسانه های آمریکایی از آزادی افتخارهای کشور به عنوان یک پیروزی ملی یاد می کردند. سخنرانی ها، جوایز و کیلومتر ها روبان قرمز، این اخبار را تکمیل می کرد.فردریک کوپکه 66 ساله می گوید او و همکارانش در سفارت آمریکا در تهران چندان در مورد دورانی که گروگان بودند، سخن نگفته اند.

اکنون آنها مسن تر شده اند و موهای آنها جو گندمی شده است. برخی از آنها نیز می گویند به پاورقی های تاریخی تبدیل شده اند و رفتار و خلق و خوی آنها نیز در مقایسه با زمانی که به تازگی از ایران بازگشته بودند؛ تند و تیز تر شده است. آنها در ژانویه 1981 آزاد شدند و پس از مدتی تلاش برای دریافت غرامت را آغاز کردند. تلاشی که 17 سال ادامه داشت اما نتیجه مورد نظر آنها را حاصل نکرد.

به گزارش روزنامه نیویورک تایمز، وزارت خارجه آمریکا جلوی درخواست غرامت این گروه از گروگان ها را گرفت، چرا که به موجب قرارداد الجزایر که زمینه آزادی آنها را فراهم کرد، چنین درخواست غرامت هایی ممنوع است. اما آنها در سال گذشته توانستند حمایت 69 نماینده را برای پشتیبانی از طرحی در مجلس نمایندگان به دست آوردند که مجوز درخواست غرامتی 4.4 میلیون دلاری برای هر یک از گروگان ها را فراهم می کند. غرامتی که از طریق جریمه شرکت های ناقض تحریم های کنونی ایران پرداخت می شود. اکنون نیز تلاش های دوحزبی مشابهی در سنا در جریان است تا اقدام مشابهی انجام شود.

حامیان گروگان های آمریکایی ادعا می کنند که شرایط و گذر زمان آنها را در حافظه تاریخی کمرنگ کرده است. اما فیلم آرگو با مضمون فرار چند گروگان آمریکایی از ایران که در سال گذشته به نمایش در آمد و همچنین کشته شدن سفیر آمریکا در جریان درگیری ها در لیبی ، بار دیگر یاد این گروگان ها را زنده کرد. در حال حاضر برخی از حامیان غرامت گیری ادعا می کنند که تلاش های آنها می تواند موانعی که از سوی وزارت خارجه آمریکا ایجاد شده را از میان بردارد. وزارت خارجه آمریکا در یک دهه گذشته با توجه به تعهدات در پیمان آزادی گروگان ها در پرونده غرامت گیری در نقش مدافع ایران ظاهر شده است.

گزارش ها حاکی از آن است که از 52 آمریکایی که در زمان پیروزی انقلاب اسلامی در سفارت آمریکا در تهران گروگان گرفته شدند، 39 نفر زنده اند و 5 ویدیو نیز در این زمینه تهیه کرده اند.کوپکه که در زمان گروگانگیری یک دفتردار جوان بوده در مصاحبه ای ادعاهای جدیدی را در مورد شرایط نگهداری در دورانی که گروگان بوده، مطرح کرده است. او ادعا می کند از اینکه جان سالم به در برد و آزاد شد، غافلگیر شده بود. او در زمان اشغال سفارت با مقداری تجهیزات و اسلحه به روی پشت بام فرار کرده بود و ادعا هایی را در مورد نحوه دستگیری و برخورد ماموران مطرح می کند. این گروگان سابق می گوید اکنون مردم کمتر به گروگانگیری سفارت آمریکا در تهران فکر می کنند و بیشتر زمانی می خواهند به حافظه تاریخی خود بازگردند ماجرای حملات تروریستی 11 سپتامبر را به یاد می آورند.

در یکی از ویدیو های ضبط شده از این گروگان ها، مورهد کندی، کاردار سفارت آمریکا در تهران سخن می گوید و روایتی دیگر از ماجرای گروگانگیری دارد. همچنین دیوید رویدر و بری روزن نیز در این ویدیو ها ادعاهایی را مطرح کرده اند.

این در حالی است که همچنان برخی سناتورهای جمهوریخواه و دمکرات آمریکایی با درخواست غرامت گروگان ها مخالفت می کنند. آنها می گویند دادگاه ها و کنگره نباید در این امر دخالتی داشته باشند، چرا که توانایی رئیس جمهور برای پیش برد سیاست خارجی را محدود می کنند.

با این وجود گروگان ها ادعا می کنند غرامت درخواستی می تواند از محل دارایی های محمد رضا پهلوی پرداخت شود که پس از سرنگونی وی در ایالات متحده بلوکه شد. به طور همزمان طرحی دیگر در دست است که به موجب آن  جریمه شرکت های متهم به نقض تحریم های آمریکا علیه ایران ، به عنوان غرامت به گروگان ها پرداخت می شود. به این ترتیب هر یک از گروگان ها می توانند برای هر روز بازداشت در تهران 10 هزار دلار دریافت کنند. برخی هم ادعا می کنند که ایران باید مستقیما این غرامت را پرداخت کند.این در شرایطی است که وزارت خارجه آمریکا نیز مانند سابق با سرسختی با گروگان ها مخالفت نمی کند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه: جمعه 20 اردیبهشت 1392/ باز انتشار: سه شنبه 24 اردیبهشت 1392