تهران مذاکره را تایید کارایی تحریم ها می داند

دیپلماسی ایرانی: در حالی که ایران همچنان در پاسخ دهی به گروه 1+5 در خصوص زمان و مکان از سرگیری مذاکرات هسته ای تعلل می کند، نمایندگان آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه به علاوه آلمان نیز استراتژی مخصوص به خود را دنبال می کنند.

دیپلمات ها و تحلیلگران در گفت و گو با المانیتور روشن کرده اند که گروه 1+5 قصد ندارد بسته  پیشنهادی به ایران را شیرین تر کند. سوزان ملونی، مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، در تحلیل اینکه چرا ایران پای میز مذاکره نمی آید، می گوید: هدف آنها این است که تا جای ممکن مذاکره را به تعویق بیاندازند و طرح مصالحه ای پیشدستانه را فراهم آورند. به گفته وی، تهران گمان می کند که اهرم هایش زمانی افزایش می یابند که نشان دهد به توافق نیازی ندارد. اشاره برخی مقامات در تهران به اینکه تحریم ها هدیه ای از جانب غرب بوده اند، استراتژی است که در همین راستا دنبال می شود.  اما به گفته ملونی، این تفکر ایرانیان که طولانی تر شدن زمان ، اهرم ها را افزایش می دهد، اشتباه است.

ملونی که اکنون در موسسه بروکینگز فعالیت می کند، بر این باور است که با ارسال نشانه ها نمی توان چشم انداز توافق را تقویت کرد. تا کنون 1+5 پیام های متعددی برای تهران ارسال کرده اما ایران به آن پاسخ قابل توجهی نداده است. وی می افزاید، یکی از تجربه های دولت نخست اوباما این بود که تنها احساس و رفتار خوب داشتن، ایرانیان را رو به جلو هدایت نمی کند.

تیترا پارسی،کارشناس امور ایران، روز پنجشنبه در روزنامه هافینگتون پست این نکته را خاطرنشان کرده که تاکید تهران بر اینکه تحریم ها کارایی نداشته، احتمالا یک اشتباه محاسباتی است. به گفته وی، حتی در صورتی که واشینگتن متوجه شود تحریم ها کارایی لازم را نداشته اند، در صورای که تهران در جهت مصالحه گام برندارد، کنگره تلاش های خود برای افزایش فشار تحریم ها را بیشتر خواهد کرد.

یک دیپلمات اروپایی با اشاره به تمایل برخی مقامات تهران برای گنجاندن موضوع لغو تحریم ها در دستور کار دور بعدی مذاکرات هسته ای، تصریح می کند که چنین چیزی صحیح نیست چرا که 1+5 برای مذاکره در این زمینه آمادگی ندارد.

با این حال دنیس راس، مشاور سابق اوباما در زمینه ایران ، پیش بینی می کند که تهران در اواسط بهمن ماه نشانه ای برای مذاکره ارسال خواهد کرد. راس در گفت و گو با المانیتور این نکته را یادآور شد که ایرانیان بدون بازگشت پای میز مذاکره هیچ چشم اندازی از توافق متصور نخواهند بود. همچنین ادامه تعلل برای از سرگیری مذاکره، فشارها را افزایش می دهد. به گفته وی ایرانیان می خواهند نشان دهند که عجله ای ندارند و فشارها تاثیری نداشته است. از سوی به گمان تهران، دیگر هرچه این بن بست طولانی تر شود، برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی پیشرفت بیشتری خواهد داشت و در مقابل فشار بر غرب افزایش می یابد. راس می گوید، تهران باور ندارد که ما به واقع خواستار استفاده از گزینه نظامی هستیم و بازی خطرناکی را انجام می دهد.

همچنین تعلل تهران برای مذاکره می تواند از این امر نیز ناشی شود که ایرانیان می خواهند بدانند آیا تیم جدید امنیت ملی اوباما بر سیاست آمریکا در قبال جمهوری اسلامی تاثیر می گذارد یا خیر. جان کری در سمت وزیر امور خارجه آمریکا ، پیش تر نشان داده که به دنبال مذاکره با ایرانیان است. راس می گوید، شاید مقامات تهران اینگونه می اندیشند که باید تا زمان آغاز فعالیت تیم جدید صبر کنند. اما واقعیتی که ایران باید درک کند این است که همان رئیس جمهور چهار سال پیش برای دوره ای چهار ساله دوباره رئیس جمهور خواهد بود و او تصمیم گیری ها را انجام می دهد.

کری در نشستی که اخیرا در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا برگزار شد ، اعلام کرد تمای فرصت های لازم را به دیپلماسی می دهد تا موفق شود. با این حال کسی نباید دچار اشتباه شود ، چرا که استراتژی آمریکا بازداشتن تهران از دستیابی به سلاح هسته ای است. وی ادامه داد، ایرانیان باید متوجه باشند که راه دیگری در دستور کار وجود ندارد. در صورتی که برنامه هسته ای آنها صلح آمیز باشد، می توانند آن را ثابت کنند.

ملونی نیز با این دیدگاه موافق است که آمریکا نباید سوء برداشت های ایران از تیم امنیت ملی جدید اوباما را اصلاح کند. به گفته وی در نهایت همگان متوجه خواهد شد که گزینه نظامی واقعی است و تحریم ها بر ایران تاثیر گذار بوده اند. از سوی دیگر آمریکا اهرم های زیادی در اختیار دارد.

اما در صورتی که مذاکرات از سر گرفته شوندف ایالات متحده باید در مورد اینکه چه زمانی وارد بازی شود، تصمیم استراتژیکی اتخاذ کند. یکی از هزینه هایی که آمریکا در این صورت می پردازد، تعدیل تحریم هاست.

علیرضا نارد، تحلیلگر امور ایران در موسسه راند می گوید،در شرایطی که تمایل مقامات تهران برای تاکید بر اثر گذار نبودن تحریم ها قابل درک است، اما اینکه تهران می خواهد نشان دهد عجله ای برای بازگشت پای میز مذاکره ندارد،می تواند یک سوء برداشت از شرایط داخل ایران باشد، چرا که تحریم ها فشار اقتصادی ایجاد کرده اند .

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10