ایران به ارمنستان روی آورد

دیپلماسی ایرانی: اطلاعات به دست آمده از دیپلمات ها و اسناد نشان می دهد ایران با توجه به تحریم های بین المللی ، به ارمنستان روی آورده است تا از این طریق بتواند تحریم های بانکی را دور بزند.

اما تقویت روابط جمهوری اسلامی با کشور 3 میلیون و 300 هزار نفری ارمنستان در شرایطی انجام می شود که روابط بانکی با ایران زیر ذره بین آژانس های جاسوسی و برآورد مالی غرب به ویژه آمریکا قرار دارد. تازه ترین نمونه نیز بانک استاندارد چارتر انگلیس است که از سوی آمریکا به پولشویی 250 میلیارد دلاری با ایران متهم شد.

این در حالی است که توسعه روابط و استفاده از پول رایج در ارمنستان که روابط تجاری نزدیکی با ایران دارد و ارتباط های دوستانه آن با اتحادیه اروپا نیز به اثبات رسیده می تواند نقل و انتقال های مالی بین تهران و مشتریانش را تسهیل کرده و این روابط را از دید آژانس های جاسوسی غرب پنهان کند.

هرچند تحریم های شورای امنیت سازمان ملل تنها شامل دو بانک ایرانی می شود اما آمریکا و متحدان اروپایی اش دامنه این تحریم ها را به دهه ها بانک ایرانی افزایش داده اند و به این ترتیب تجارت با یورو و دلار برای تهران دشوارتر شده است. از سوی دیگر گروهی از کارشناسان سازمان ملل نیز اخیرا گزارشی را ارائه داده اند که به تلاش تهران برای یافتن راه هایی به منظور دور زدن تحریم ها اشاره می کند.

 به گزارش خبرگزاری رویترز در این گزارش آمده است: یکی از کشور های هم مرز با ایران به پنل کارشناسی سازمان ملل گفته است با درخواست هایی از ایران برای افتتاح موسسه های مالی جدید مواجه بوده است. البته این درخواست ها به دلیل وجود برخی قوانین به طور شفاف پیگیری نمی شوند. شماری از دیپلمات های نزدیک به پنل کارشناسی سازمان ملل می گویند این کشور هم مرز با ایران ارمنستان است که هم اکنون نیز ایران روابط بانکی با آن دارد. البته با وجود انکار ارمنستان در زمینه برقراری روابط بانکی غیر قانونی با ایران، تهران از توسعه روابط خود با این کشور دست نکشیده و این در حالی است که مقامات آمریکایی همواره به دوستان ارمنستانی خود در مورد رابطه با ایران و سخت تر کردن قوانین نظارتی هشدار داده اند.

گزارش ها و تکذیبیه ها

تجارت ایران با ارمنستان شامل خط لوله نفتی که تا سال  2014 به پایان می رسد به سیستم بانکداری بین مرزی نیاز دارد.  از سوی دیگر محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران نیز ارزش روابط تجاری سالیانه با ارمنستان را حدود یک میلیارد دلار اعلام می کند. هرچند معامله با بانک های ایرانی تا زمانی که ناقض تحریم های بین المللی نبوده و به برنامه های هسته ای و موشکی جمهوری اسلامی ارتباطی نداشته باشد، غیر قانونی نیست. اما واشینگتن به وضوح به کشور ها هشدار داده است که تجارت با شرکت های تحریم شده از سوی آمریکا به قرار گرفتن نام این کشور ها در فهرست سیاه می انجامد.

یک گزارش جاسوسی غربی که در اختیار رویترز قرار گرفته و تاریخ آن به می 2012 باز می گردد نشان می دهد ایران به دنبال مکان هایی برای ایجاد روابط بانکداری جایگزین بوده تا از دید سازمان های جاسوسی و نظارتی بین المللی پنهان باشد. بنابر این گزارش توسعه روابط با ارمنستان نیز یکی از اهداف ایران در این زمینه است. بانک مرکزی جمهوری اسلامی نیز سال ها در زمینه ایجاد زیر ساختی که ایران بتواند از طریق آن به تجارت با کشور های خارجی ادامه دهد، فعال بوده است. کشور هایی مانند امارات متحده عربی و ترکیه. اما افزایش فشار بر این کشور ها بانک مرکزی جمهوری اسلامی را بر آن داشته تا جایگزین های مالی در کشور هایی ایجاد کنند که تحت دستورالعمل غرب فعالیت نمی کنند که ارمنستان نیز یکی از این کشور ها به شمار می رود.

علاوه بر ترکیه و امارات متحده عربی، کارشناسان اقتصادی ایران روی کشور هایی مانند مالزی، چین، هند و برزیل متمرکز بوده اند و روزنامه نیویورک تایمز نیز اخیرا نام عراق را به میان آورده است.

در این میان در مقابل گزارش هایی که در خصوص ارتباط ایران با بانک های ارمنستان منتشر می شود، مقامات بانکی این کشور نیز در صدد تکذیب بر می آیند. آنها می گویند ارمنستان به ایران در جهت دور زدن تحریم ها کمک نمی کند. اما واشینگتن اخیرا نگرانی خود در این زمینه را با مقامات ارمنستان در میان گذاشته است.یک مقام وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرده است که هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه در جریان سفر ماه ژوئن به ایروان به نگرانی های کاخ سفید اشاره کرده است.

ترکیه و امارات

دیپلمات ها می گویند ترکیه و امارات متحده عربی همچنان مبدا اصلی ارتباط های بانکی ایران هستند اما این روزها چندان از این روابط استقبال نمی کنند. چرا که دو کشور تحت فشار فزاینده آمریکا و اتحادیه اروپا برای فاصله گرفتن از روابط تجاری غیر قانونی با ایران قرار دارند. یکی دیگر از بانک هایی که مورد نگرانی آمریکا است، شعبه ارمنی بانک ملت ایران است که از سال 2007 تحت تحریم های آمریکا قرار دارد. دیپلمات ها می گویند مشتریان این بانک اغلب ایرانیان تاجر در ارمنستان، صادر کنندگان ارمنی به ایران و ایرانی – ارمنی ها و دانشجویان هستند.

این در حالی است که مقامات این بانک در پاسخ به درخواست مصاحبه از سوی رویترز  ابتدا با مصاحبه حضوری موافقت کردند اما سپس اعلام کرده اند که این خبرگزاری باید پرسش های خود را به صورت کتبی ارائه کند .

گفته می شود زمانی نیز ترکیه در جایگاه کنونی ارمنستان قرار داشته و بهشت امنی برای بانک های ایرانی بوده است اما در واکنش به فشار آمریکا محافظه کاری بیشتری را پیش گرفته است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10