طرح کوفی عنان در بن بست امنیتی-سیاسی

حجم این انفجار نیز فراتر از یک جریان مخالف یا بخشی از اپوزیسیون دولت محسوب می گردد. چنین حادثه ای با این حجم حتما نیاز به معلومات وسیع، امکانات اطلاعاتی، نفوذ و ابزار حرفه ای لازم دارد؛ که تنها با اقدامات مشابه در عراق و لبنان قابل مقایسه است. لذا به نظر می رسد می بایست در پس این اقدام همکاری یک دولت منطقه ای مخالف دولت سوریه و آقای بشار اسد، همانند اسرائیل یا یک دولت عربی دیده شود. به هر صورت واکنش های منطقه ای و بین المللی نسبت به این رویداد تروریستی نیز اهمیت دارد و مورد توجه بسیاری از ناظران بحران سوریه قرار گرفته است.

امریکا و اروپا در عین رویارویی جدی با رژیم آقای بشار اسد ناگزیر به محکوم نمودن این اقدام بوده و با به کارگیری ادبیات بینابین، به نوعی این انفجارها را منتسب به جریان القاعده دانسته اند. همین امر موجب گردیده جریان معارضه موجود در استانبول نسبت به حضور سلفی های تندرو حامی القاعده در کنار صفوف خود علیه دولت سوریه اعلام تحفظ کرده و تبری جویند. این موضوع البته فضای مناسبی را برای حکومت سوریه فراهم آورده تا با مانور بیشتر در صحنه بین الملل، آن چه در صحنه سوریه می گذرد را به عنوان یک رویارویی تروریستی با دولت مستقر اعلام دارد. استمرار بی ثباتی به طور طبیعی نگرانی توام با هراسی را برای شهروندان به دنبال خواهد داشت که می تواند امتیازی منفی برای مخالفان محسوب گردد.

علاوه بر خسارت های بشری و مادی و فارغ از تبعات امنیتی که این نوع اقدامات به دنبال خواهد داشت، آن چه امروز در صحنه تقابل سوریه با محیط بین الملل مطرح است، بحث چگونگی اجرای طرح شش ماده ای کوفی عنان در سوریه است. دو انفجار اخیر دمشق حکایت از آن دارد که بند اول طرح عنان نه تنها اجرا نشده، بلکه وضعیت مربوط به آتش بس و جلوگیری از خشونت که در این بند بدان اشاره شده، وخیم تر شده است. لذا در خوش بینانه ترین حالت، ارزیابی ها دلالت بر آن دارد که اجرای طرح مذکور در همان بند اول متوقف گردیده و فعلا سخنی از اعمال بندهای دیگر آن وجود ندارد. همین امر موجب گردیده که نماینده های اپوزیسیون به طور زودهنگام سخن از شکست در طرح عنان را به میان کشند. در حالی که مواضع دولت سوریه و نیز روس ها به طور حساب شده، هم چنان حمایت از طرح مذکور است و البته عامل تاخیر در اجرای آن را نیز اقدامات گروه های نظامی غیر قانونی از جمله اقدامات تروریستی پنج شنبه اعلام می دارند.

مجددا باید اذعان داشت که حل بحران سوریه از راه های نظامی و امنیتی امکان پذیر نیست. این گونه انفجارها و ترور های گسترده نظامیان طی روزهای اخیر تنها گویای پیچیده تر شدن اوضاع امنیت داخلی سوریه است اما می تواند به انسجام بیشتر صفوف حامیان حکومت و پیوستن گروه های مردد به صف حامیان و هم چنین به یکپارچگی بیشتر نیروهای ارتش در کنار حکومت آقای بشار اسد، کمک شایان توجهی کند./12