واردات انرژی از ایران را متوقف کنید، مشوق بگیرید!

دیپلماسی ایرانی: در حالی که بحث صادرات نفت ایران به پاکستان در مقابل دریافت محصولات غذایی مانند گندم داغ است، عربستان سعودی به طور تلویحی در مورد روابط اسلام آباد با تهران هشدار داده است.

این در حالی است که شکاف در روابط ایران و عربستان در یک سال گذشته بسیار جدی تر شده و مقامات سعودی به صراحت اعلام کرده اند که آماده تامین نیاز نفتی بازار در صورت حذف صادرات نفتی جمهوری اسلامی هستند. این شکاف قدیمی در روابط دوجانبه زمانی عمیق تر شد که سال بهار سال گذشته، بهار عربی به بحرین رسید و با توجه به موقعیت استراتژیک و ژئوپولتیک این کشور کوچک برای تهران و ریاض، هر دو طرف کوشیدند در این زمینه نقش آفرینی کنند. جمهوری اسلامی در کنار معترضانی قرار گرفت که علیه پادشاهی سنی بحرین به پاخاسته بودند و در مقابل عربستان سعودی تلاش کرد از تضعیف دوستان سنی خود در راس حکومت بحرین ، جلوگیری کند. بحران در بحرین زمینه مناسب برای اتهام زنی تهران و ریاض به یکدیگر را فراهم کرد که هر یک معتقد بودند دیگری در امور داخلی این کشور دخالت می کند.

اما این اختلافات به اوپک هم سرایت کرد و در نشست تابستان گذشته این کارتل نفتی، ایران و عربستان به عنوان دو تولید کننده بزرگ نفت، به روشنی در مقابل یکدیگر قرار گرفتند.

این رویارویی همزمان با تشدید تحریم های غرب علیه ایران بود و در همان زمان مقامات با نفوذ سعودی از جمله ترکی الفیصل از به کار بردن سلاح نفت علیه ایران خبر دادند.

اکنون در شرایطی که تحریم های نفتی اتحادیه اروپا و تحریم های سخت تر آمریکا علیه سیستم بانکی ایران تا کمتر از 3 ماه دیگر از راه می رسند، عربستان سعودی اعلام کرده که به آماده تامین نیاز بازار نفت در صورت قطع یا کاهش صادرات نفتی ایران است.

این در شرایطی است که تحریم ها هم اکنون نیز فروش نفت ایران را با مشکلاتی مواجه کرده و با توجه به نیاز داخلی به مواد غذایی، بحث فروش نفت به کشور هایی مانند پاکستان، در مقابل دریافت گندم مطرح است.  از سوی دیگر پروژه خط لوله صلح که قرار است گاز ایران را به پاکستان انتقال دهد نیز با وجود مشکلات و اختلاف نظر های بسیار، کماکان ادامه دارد.

اما به گزارش  روزنامه دان، پاکستان اعلام کرده که عربستان سعودی از دولت اسلام آباد خواسته است در تصمیم گیری های خود برای ادامه روابط در زمینه انرژی با ایران تحدید نظر کند. خط لوله گاز بین ایران و پاکستان نیز یکی از مواردی است که به عنوان کانون نگرانی ریاض به آن اشاره شده است.

منابع دیپلماتیک عربی تصریح کرده اند که این موضع عربستان در جریان ملاقات معاون وزیر امور خارجه عربستان با مقامات عالی اسلام آباد به اطلاع آنها رسیده است.

در جریان بحران بحرین نیز حضور برخی نظامیان پاکستانی در این کشور موجب شد که مقامات سعودی انگشت اتهام خود را به سوی اسلام آباد نشانه رفته و ادعا کنند که اسلام آباد در حمایت از مواضع تهران در مورد بحرین، نیرو های خود را به این کشور فرستاده است. البته این تنش، با دلجویی مقامات پاکستان فروکش کرد، چرا که روابط دوستانه با عربستان برای اسلام آباد اهمیت زیادی دارد.

گفته می شود که عربستان در جریان اعلام مواضع خود به پاکستان، بسته ای جایگزین را نیز برای تامین نیاز های انرژی این کشور ارائه داده است. به این ترتیب در صورتی که اسلام آباد روابط خود با ایران در زمینه خط لوله گاز، کابل های برق و واردات نفت را متوقف کند، می تواند بسته انرژی عربستان را دریافت کند.

گروهی از تحلیلگران بر این باورند که در پشت پرده مشوق های عربستان برای پاکستان، آمریکا حضور دارد که به خصوص در یک سال گذشته لابی های گسترده ای را با مقامات سعودی انجام داده است. واشینگتن از مدت ها پیش در حال مذاکره با ریاض بوده تا همکاری این کشور در تامین نیاز های مشتریان نفتی ایران را به دست آورد.

چین، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و در صورت موافقت اسلام آباد، با بسته مشوق ها، پاکستان نیز از جمله مشتریان نفتی ایران هستند که جایگزین قدرتمندی مانند عربستان سعودی توانسته استراتژی آنها در واردات نفت از ایران را تغییر دهد. این کشور ها کاهش یا قطع واردات نفت از ایران را با منابع نفتی عربستان سعودی جبران خواهند کرد. همانگونه که شماری از مشتریان نفتی ایران در اروپا نیز همین الگو را دنبال کرده اند.

در بخش دیگری از مشوق های عربستان برای اسلام آباد آمده که این کشور آماده اعطای وام به پاکستان برای حل بحران مالی و انرژی است.

این در حالی است که یک مقام پاکستانی اعلام کرده این پیشنهاد در جریان نشست مشترک اسلام آباد، ریاض مورد بررسی قرار می گیرد.

اما سفر معاون وزیر امور خارجه عربستان به پاکستان در حالی انجام شده که یک هفته قبل، وزیر اطلاعات عربستان نیز به این کشور سفر کرده بود و به نظر می رسد که هدف از این تعاملات مقابله با جنگ سردی باشد که در اموری مانند سوریه، بحرین و یمن بین ایران و عربستان سعودی درگرفته است.
تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10