پاکستان در آستانه حوادث تازه

پاکستان همواره به دلیل آنچه حمایت از شورشیان مسلح و تجهیز و صدور آنها به افغانستان عنوان می شده، زیر فشار انتقاد و بدگمانی قرار داشته است. از زمان ترور اسامه بن لان بود که پاکستانی به وضوح اعتراضش را نسبت به پنهان کاری های امریکا و دخالت این کشور در امور داخلی خود ابراز داشتند و متعاقبا امریکایی ها نیز آنها را به پنهان کاری و کم کاری در جنگ با گروه های تروریستی مستقر در این کشور متهم کردند.

پس از آن در چند نوبت اسلام آباد و واشنگتن و نیز اسلام آباد و کابل در این باره مجادله لفظی داشتند ولی تا به حال هیچ یک از قطع رابطه یا ارسال پیام تهدیدآمیز مشخص نسبت به یکدیگر سخن نگفته اند. حتی حامد کرزی ترجیح می دهد کنایه ها و اعتراض هایش را به همسایه جنوبی اینطور نشان دهد که بگوید ما باید فقط با پاکستانی ها مذاکره کنیم تا از شدت حملات شورشیان در خاک افغانستان بکاهیم.

انفجارهای روز عاشورا در افغانستان که همزمان با برگزاری کنفرانس بن اتفاق افتاد و پیام واضحی به برگزارکنندگان آن به شمار می رفت، موجب شد تا کرزی بار دیگر انگشت اتهام را به سمت پاکستانی ها نشانه بگیرد و از لزوم همکاری و گفتگوی دو کشور در زمینه برخورد با گروه های شورشی سخن بگوید. کرزی یکی از گروه های مسلح ریشه دار در خاک پاکستان را متهم به دست داشتن در این حملات کرد و متعاقب آن ایالات متحده نیز به پاکستان نهیب زد که علیه این گروه دست به اقدامی جدی بزند.

کرزی اعلام کرد که این مسئله را با قدرت و جدیت با اسلام آ‌باد مطرح می کند و دولت پاکستان نیز باید در این زمینه اقدامی جدی صورت دهد. ظاهرا یک تبعه امریکایی هم در جریان حمله های انتحاری روز عاشورا کشته شده و این موضوع، فشار را بر پاکستانی ها مضاعف کرده است.

پیشتر هیلاری کلینتون نیز در تماس و دیدار با مقام های پاکستان از آنها خواسته بود تا علیه گروه های تندرو مسلح اقدامات بیشتری صورت دهد. این بار تفاوتی که در حمله های اخیر به چشم آمده و نگرانی بیشتری را برای افغان ها و نیروهای بین المللی به وجود آورده، آسیب های قومی و مذهبی آن است که ممکن است بر دامنه خشونت ها بیفزاید و شعله هایی تازه در افغانستان راه بیندازد.

البته پاکستان از حکومت افغانستان خواسته است اسناد و شواهدی را که نشان می دهد گروه های مستقر در پاکستان و یا مورد حمایت آی اس آی (سازمان اطلاعات) در حملات اخیر افغانستان دست داشته اند، به این کشور ارائه دهد.

این اتفاقات در شرایطی رخ داد که حدود دو هفته پیش یک گزارش محرمانه درباره نامه سفیر پاکستان در امریکا خبرساز شد و ارتش و سازمان اطلاعات این کشور را زیر سوال برد. ریاکاری و پنهان کاری دولتمردان پاکستان، سروصدای زیادی به راه انداخت و موجب شد اسلام آباد کنفرانس بن را تحریم کند تا به این شیوه هم اعتراضش را به نظامی گری و بی اعتنایی ناتو به پاکستانی ها اعلام کند و هم جنجال های مربوط به سفیر سابقش را فرو بخواباند؛ اما انفجارهای روز عاشورا در افغانستان مجددا موقعیت دولت پاکستان را تضعیف کرد و بر چالش های داخلی و خارجی افزود.

چند روز پیش خروج آصف علی زرداری از کشور، این گمانه را در برخی رسانه ها مطرح کرد که او قصد دارد از ریاست جمهوری استعفا کند. البته سخنگوی ریاست جمهوری، این شایعه را که سفر زرداری به دوبی زمینه ساز استعفای او از ریاست جمهوری است رد کرد و گفت: این سفر به منظور انجام آزمایش های پزشکی درباره یک بیماری صورت گرفته و موضوع استعفای رئیس جمهوری صحت ندارد.

زرداری پس از انتشار گزارشی که از تلاش بخش هایی از دولت او برای جلب حمایت امریکا حکایت می کرد، زیر فشار سیاسی شدیدی قرار داشته است. به نقل از سفیر پاکستان در امریکا گفته شده بود که زرداری از ایالات متحده خواسته است تا در برابر اقدام احتمالی ارتش برای کودتا، از دولت او حمایت کند. اسلام آباد این گزارش را تکذیب کرد اما سفیرش هم در امریکا استعفا کرد. امروز دولت زرداری نه حمایت امریکا را دارد، نه ارتش و نه افکار عمومی داخلی.