چاوز به آخر خط رسید

با قوت یافتن شائبۀ روزهای آخر زندگی چاوز، محافل سیاسی و نزدیکان وی بیش از پیش به روی کارآوردن برادر بزرگتر چاوز، آدن می‌اندیشند. به علاوه غیبت 2 ماهه دیکتاتور بیمار در عرصه سیاسی، این احتمال را قوت بخشیده که رهبران جناح‌های مختلف بار دیگر با طراحی برنامه ای محافظه کارانه، دست با اعتصاب زده، کشور را به آشوب کشیده و شکل دیگری به انتقال قدرت در این کشور بدهند. احتمال وقوع این سناریو زیاد است به طوری که از هم اکنون سیاسیون و دستگاه دولتی خود را بسیج کرده اند تا در مقابل هرگونه تحرک اپوزیسیون حالت آماده باش داشته باشند، به خصوص آنکه ونزوئلا در دسامبر 2012 انتخابات ریاست جمهوری را در پیش دارد.

با این حال اپوزیسیون و رهبران آنها باید تلاش سختی را برای متقاعد کردن مردم ونزوئلا از خود به نمایش بگذارند تا به شهروندان ثابت کنند که نسخۀ بهتری از سیاست و اقتصاد را در مقایسه با چاوز برای ارائه دادن در اختیار دارند.

اما مقامات و دستگاههای اطلاعاتی که ظاهرا تلاش می‌کنند تا با مردم رو راست باشند، تعمدا اطلاعات مربوط به سلامت و وضعیت چاوز را مخفی کرده و مانع از دستیابی مردم و اپوزیسیون به اطلاعات صحیح می‌شوند.دولت حتی وزرا و اعضای کابینه را وارد صحنه کرده تا با دمیدن در اختلافات و دسته بندی‌های سیاسی و ایفای نقش به اصطلاح حل کننده مشکلات و صحنه سازیهایی از این دست، مانع از وقوع هرگونه تحرکی در کشور شود. غافل از آنکه این صحنه سازیها و بازیها نمی‌تواند این واقعیت را از عموم پنهان کند که رهبر ونزوئلا روزهای پایانی مبارزه اش با سرطان را سپری می‌کند.

به خصوص آنکه در پشت صحنه نیز چاوزیست‌ها ناامیدانه ناتوان از مهندسی کردن پروژه جانشینی هوگو چاوز هستند. در صورتی که چاوز بمیرد، شاید الیاس جائو بتواند برای مدتی ادارۀ امور را در دست گیرد اما آدن گزینه موردنظر چاوز است که ظاهرا از حمایت برادران کاسترو و همچنین وزیر دفاع و رییس اطلاعات نظامی‌ونزوئلا برخوردار است.

در همین راستا مقامات دولتی ونزوئلا با مراجعه به آرای مردمی‌در حال اجرای نمایشی هستند که در آن با به تصویر کشیدن بیماری چاوز، درصدد جلب ترحم و سمپاتی مردم نسبت به او هستند. اجرای این نظرسنجی از سوی دولت این شبهه را به یقین تبدیل کرده که آنها قادر خواهند بود محبوبیت و مردمی‌بودن چاوز را به برادر و یا هر کسی که او بخواهد، منتقل کنند.شاید این بازی بتواند در صورت تأیید جانشین از سوی چاوز و همچنین نزدیک شدن به ماه فوریه( مرحلۀ اول انتخابات)، جلوی هرگونه تحرک اپوزیسیون را گرفته و مانع از اتحاد و همبستگی آنها شود.

از سوی دیگر نیکولاس مادورا، وزیر خارجۀ و معتمد چاوز شکل تازه ای از فعالیت‌ها را برای جمع کردن مردم به دور حزب چاوز آغاز کرده است. تلاشی که می‌رود آرام آرام در حدود 7.1 میلیون فعال را تا پیش از فعالیت‌های انتخاباتی از صحنه مبارزات حذف کند.

در هر حال روند تغییرات آرام در ونزوئلا گویای آنست که انتقال قدرت دمکراتیک در این کشور بسیار دشوار خواهد بود. اپوزیسیون راه دشواری را برای متقاعد کردن مردم در پیش دارند؛ به خصوص فقرا که چشم امید به چاوز بسته بودند. به نظر می‌رسد گروههای مخالف باید برای موفقیت به طرح شعارهای جدید رو آورده و با بهره گیری از رسانه‌ها و مطبوعات جنبشی مدنی را برای نجات کشورشان شکل دهند. با ایجاد حس مشترک بدون شک مردم ونزوئلا نیز نسبت به آینده و تعیین سرنوشت کشورشان از خود جنبش و جوش بیشتری نشان خواهند داد: احساسی که در قالب این دست از شعارها می‌تواند تجلی یابد: "ونزوئلا مستحق رییس جمهوری است که انتخاب شود و نه گزینش شود"، " "ونزوئلایی‌ها نیازمند امنیت بیشتر هستند"، " منابع ونزوئلا متعلق به همۀ مردم است و نه فقط رییس جمهور و حزبش" و در نهایت اینکه "ونزوئلا باید کشوری قانونمند باشد که در آن قوانین و حقوق افراد رعایت می‌شود".

در صورتی که فعالیت‌های دمکراتیک به شکلی متحد و عملی با حضور همه اقشار جامعه و با برنامه‌های مدیریت شده و منطقی شکل گیرد این امکان وجود خواهد داشت که ونزوئلا نیز گذار به دمکراسی را در تاریخ خود تجربه کند.

منبع: امریکن اینترپرایز اینستیتو /