نزدیکی مصلحتی پاکستان به ایران

دیپلماسی ایرانی: ایالات متحده کمک های مالی خود به پاکستان را به نصف می رساند. این خبر برای پاکی هایی که با مشکلات داخلی عدیده ای روبه رو هستند و اخیرا هم پس از ماجرای کشته شدن اسامه بن لادن در روستایی در این کشور به همکاری با القاعده در این سالها متهم شدند بسیار سنگین بود. این روزها همه از تنش در رابطه دو دوستی سخن می گویند که سالهاست رفیق استراتژیک هم حساب می شوند. با این همه کشته شدن اسامه بن لادن امریکایی ها را به این فکر انداخت که در تمام این سالها از نزدیک ترین رفیق خود خنجر خورده اند و اکنون مرهم نهادن بر این همه زخم کهنه شده کار آسانی نیست .

سایت آتلانتیک با نگاهی متعصبانه به این طلاق یا جدایی سیاسی دو زوج ادعا می کند که اسلام آباد پس از این جدایی دست به دامان ایران شده و البته دولتمردان ایرانی هم به این پیوند هرچند مصلحتی بی میل نیستند: دو روز پس از انکه ایالات متحده اعلام کرد که بیش از یک سوم از کمک های خود به پاکستان را قطع خواهد کرد ، روزنامه ایرانی تهران تایمز اعلام کرد که وزیر کشور ایران به پاکستان سفر خواهد کرد. قرار است که این دیدار هفته آتی انجام گیرد. به گزارش منابع آگاه قرار است که در این سفر توافقنامه های متعدد در حوزه های امنیتی و اقتصادی و همکاری های دو جانبه به امضا طرفین برسد. واشنگتن و اسلام آباد در روزهایی به جان هم افتاده اند که بیشترین بهره برداری از این تنش را ایرانی ها خواهند داشت.

این سایت در ادامه به انزوایی اشاره می کند که غربی ها در خیال خود از اوضاع تهران دارند و می نویسد : در روزهایی که جامعه جهانی و کشورهای غربی به واسطه برنامه هسته ای تهران این کشور را تنها گذاشته اند به نظر می رسد که ایرانی ها می توانند از این دوستی هر چند مقطعی با اسلام آباد بیشترین بهره برداری را کنند.

این دوستی هم برای ایرانی ها و هم برای پاکی ها مملو از فرصت های طلایی است . اسلام آباد در حال حاضر از منظر تامین انرژی مورد نیاز خود با مشکلات بسیاری روبه رو است و برخی تحلیل گران حتی ادعا می کنند که این بحران انرژی می تواند در تاریخ پاکستان بی سابقه هم باشد. وزیر کشور پاکستان هم در این خصوص می گوید: وابستگی ما به خطوط گازی ایران بسیار جدی و حیاتی است . در حال حاضر ما هیچ گونه جایگزینی برای ایران نداریم. واردات گاز از ایران همواره اصلی ترین برنامه و پروژه پاکستانی ها بوده است . بر اساس برنامه خط لوله صلح قرار بود این خط لوله از ایران به پاکستان و سپس به هند برود. در سال 1995 ایران و پاکستان توافقنامه اولیه در این خصوص را امضا کردند. البته به دلیل فشارهای واشنگتن تا ژوئن سال 2010 این توافقنامه نهایی نشد .توافقنامه مشابه میان ایران و هند هم به دلیل فشارهای ایالات متحده هنوز نهایی نشده است. پاکستانی هم که این توافقنامه را امضا کرد هرگز مجوز عملی کردن آن را تا به امروز پیدا نکرده است . ششمین روز از ماه جولای امسال بود که پاکستانی ها مجوز یافتند این پروژه را کلید بزنند. در حال حاضر تنش موجود در رابطه میان واشنگتن و اسلام آباد بهانه خوبی شد تا پاکستانی ها به سمت ایران بروند. ایرانی ها نیز مطمئن هستند که نیاز اسلام آباد به آنها در حد داستان امروز و فردا نیست و طولانی مدت خواهد بود. برخی تحلیل گران برآورد می کنند که ایران می تواند بیست درصد از نیاز پاکستان به انرژی را تامین کند.

اکنون سوال اینجاست که ایران و پاکستان تا کجای کار با هم خواهند بود؟ برخی پاسخ را این می دانند: این دوستی چندان عمیق نخواهد شد.

ایرانی ها امیدوار هستند که داستان نزدیکی انها به اسلام آباد بتواند به نوعی آنها را در تقابل با گروه تروریستی جندالله یاری دهد. اما در حوزه هسته ای ایرانی ها نمی توانند چندان به این دوستی امیدوار باشند و از پاکی ها طلب کمک کنند.

بر اساس افشاگری های جدید ویکی لیکس شاید عبدالقدیر خان در به راه اندازی برنامه هسته ای ایران پس از انقلاب نقش هایی داشته است اما در پاکستان جمعیت کثیری از سیاستمداران مخالف شکل گیری ایران هسته ای هستند. در زمان جورج بوش پاکستانی ها برای آنکه تنها کشور اسلامی دارای تسلیحات هسته ای باقی بمانند با وی همکاری های بسیاری در مبازره با ایران کردند.

بر این اساس بی شک پاکستانی ها برای رقابت با افغانستان بر سر ایران است که به تهران نزدیک شده اند. از سوی دگر نباید رابطه میان واشنگتن و ریاض را هم نادیده گرفت. این دو کشور همکاری های نظامی بسیار گسترده ای با هم داشته و دارند . ریاض هزینه بسیاری از فعالیت های هسته ای اسلام آباد را پرداخت کرده است به این امید که روزی این کشور چتر حمایتی خود را در برابر ایران هسته ای بر سر عربستان بکشد.