پس لرزه‌هاى تحولات خاورميانه در فرانسه
ديپلماسى ايرانى: پس لرزه‌هاى حرکت‌هاى مردمى‌در خاورميانه به اروپا هم رسيد. با بالا گرفتن موج انتقادات به دولت سارکوزى و وزير امور خارجه‌اش، خانم آليو مارى، دولت فرانسه مجبور شد تا دست به ترميم کابينه زند. دکتر پيروز ايزدى، متخصص مسائل فرانسه و پژوهشگر مرکز تحقيقات استراتژيک، اين مسئله را براى خوانندگان ديپلماسى ايرانى بررسى کرده است.
گفتارى از دکتر پيروز ايزدى، متخصص مسائل فرانسه و پژوهشگر مرکز تحقيقات استراتژيک براى ديپلماسى ايرانى
مسئله مهمى‌که اين روزها پيش آمد اين بود که تحولات شمال افريقا و به ويژه تونس باعث تحولاتى در فرانسه شد و نيکلا سارکوزى را مجبور کرد که دست به ترميم کابينه زند. برخى مسائل درباره خانم ميشل آليو مارى، وزير امور خارجه فرانسه پيش آمد که منجر به آن شد تا ايشان از اين سمت کناره گيرى کند.
نکته اولى که درباره ايشان مطرح شد اين بود که در ايام سال نوى ميلادى و ژانويه مسافرتى به تونس داشتند که گفته شد هزينه اين مسافرت را يکى از سرمايه‌داران نزديک بن على تقبل کرده بود.
هنگامى‌که ناآرامى‌ها در تونس شروع شد، خبر ديگرى به رسانه‌ها درز کرد مبنى بر اين که خانم آليو مارى به بن على پيشنهاد داده است که تجربيات پليس فرانسه در مهار شورش‌ها را در اختيار او بگذارد و از اين طريق به کنترل نا آرامى‌ها در تونس کمک کند.
در همين حال يکى ديگر از نظريات فرانسه خبر ديگرى را منتشر کرد مبنى بر اين که پدر و مادر خانم آليو مارى سهام شرکتى را که متعلق به يکى از نزديکان بن على بوده است در يکى دو ماه گذشته خريدارى کردند.
مجموعه اين تحولات باعث شد که خانم آليو مارى تحت فشارهاى شديدى از جانب افکار عمومى‌قرار گيرد. به خصوص از اين نظر که از قبل هم اين شائبه وجود داشت که فرانسه که کشورى است که داعيه دار اشاعه دموکراسى در جهان و ترويج اصول حقوق بشر است، چرا با رژيم‌هاى ديکتاتورى تعامل دارد و با آن‌ها همکارى نزديک دارد و از آن‌ها حمايت مى‌کند. قبلا و در اوايل سر کار آمدن آقاى سارکوزى هم ، سفر آقاى قذافى به فرانسه که طى آن قرارداد‌هاى زياد اقتصادى ميان ليبى و فرانسه امضا شد که به شدت مورد انتقاد افکار عمومى‌فرانسه قرار گرفت.
اين انتقادات هميشه وجود داشت اما با تحولات اخير خاورميانه و شمال افريقا اين انتقادات بسيار شديد تر شد. علاوه بر اين دولت فرانسه و دستگاه سياست خارجى و ديپلماسى اين کشور نتوانسته بودند اين تحولات را مخصوصا در تونس پيش بينى کنند و درست در جهت معکوس عمل کرده بودند. آن‌ها فکر مى‌کردن که اين حرکت‌هاى مردمى‌از طرف دولت قابل کنترل است. اين هم انتقاد ديگرى بود که نسبت به دستگاه ديپلماسى فرانسه صورت گرفت.
به هر حال مجموع اين شرايط باعث شد که خانم آليو مارى به اين نتيجه برسد که براى اين که بيش از اين دولت تحت فشار قرار نگيرد، استعفا دهد و اين استعفا باعث تغييراتى در کابينه شد و چند وزير مهم و کليدى کابينه فرانسه استعفا دادند و سارکوزى دست به ترميم کابينه زند.
البته بايد به اين نکته توجه داشت که خانم آليو مارى از شخصيت‌هاى با سابقه حزب حاکم بود. مدت‌ها بود که در وزارت خانه‌هاى کليدى فرانسه پست‌هاى مهمى‌داشت. مدتى وزير کشور، وزير دادگسترى بود. قبل از آن رئيس حزب بود و از شخصيت‌هاى بسيار مهم و تاثيرگذار به حساب مى‌آمد.
در نتيجه اين استعفا تغييراتى در کابينه به وجود آمد و آقاى آلن ژوپه، نخست وزير سابق که پست وزارت دفاع را در اختيار داشت به وزارت خارجه رسيد و آقاى ژرار لنگه که رئيس فراکسيون حزب حاکم در سناى فرانسه است، وزير دفاع شد. همين طور وزير کشور تغيير کرد. آقاى بريس هرتوفو وزير سابق کشور از اين سمت کناره گيرى کرد و مسئول ستاد مبارزات انتخاباتى سارکوزى در سال آينده شد. آقاى کلود گوان هم که رئيس دفتر اليزه است و از شخصيت‌هاى با نفوذ فرانسه و از افراد نزديک به سارکوزى به شمار مى‌آيد، تصدى وزارت کشور را به عهده گرفت.
محافظه کارى دولت‌هاى غربى و دولت فرانسه در موضع گيرى در قبال حوادث خاورميانه به اين برمى‌گردد که آن‌ها نگران اين هستند که دولت‌هاى اسلام گرا جانشين اين دولت‌ها شوند. اما درباره ليبى ديديم که آقاى سارکوزى در سفرى که به آنکارا داشت، به صراحت خواستار برکنارى قذافى شد. به هر حال دولت‌هاى غربى چاره اى ندارند جز اين که شرايط جديد را بپذيرند.
علاوه بر اين بسيارى از کشورهاى عربى، کشورهاى نفت خيزى هستند. سياست عربى فرانسه از قديم معروف بوده و همواره به دنبال پيدا کردن بازار در کشورهاى عربى بوده است. به اين دليل که وقتى کشورهاى نفت خيز عربى درآمد‌هاى ارزى فراوانى دارند،بازارهاى اين کشورها مى‌توانند به اقتصاد فرانسه کمک کند.
اخيرا در بسيارى از اين کشورها فرانسه پيشنهاد عقد قراردادهايى براى ساخت راکتورهاى هسته اى داده که بسيارى از آن‌ها عملياتى شده است. فروش‌هاى تسليحاتى فرانسه به کشورهاى عربى نيز قابل توجه است که از قديم الايام معروف بوده است. فرانسه در حال حاضر يکى از بزرگترين صادرکنندگان سلاح به کشورهاى دنيا و جزء چهار صادر کننده بزرگ سلاح در دنيا است و بازار اين منطقه هميشه براى فرانسه بسيار مهم بوده است.
در حال حاضر سير وقايع به سمتى مى‌رود که اگر فرانسه بخواهد بازارهاى خود را در آينده حفظ کند، ناگزير خواهد بود که بر اساس جريان تحولات حرکت کند تا بتواند آينده اقتصادى خود را در منطقه تضمين کند.
بنابراين ترميم کابينه در فرانسه بيشتر در جهت کاستن از زيان‌هايى است که تا به حال از قِبَل اين اتفاق براى فرانسه حادث شده است. فشار داخلى و احزاب مخالف که حملات بسيار شديدى را متوجه شخص خانم آليو مارى و آقاى سارکوزى کرده بودند، باعث شد تا دولت براى کاستن از اين فشار‌ها کابينه را ترميم کند. به هر حال فرانسه ناگزير است که خود را با تحولات شتابنده خاورميانه و کشورهاى شمال افريقا وفق دهد. حتى براى اين که فرانسه در آينده هم بتواند در اين منطقه نقش ايفا کند و جاى پايى در اين کشورها داشته باشد، ناگزير خواهد بود که از خواسته‌هاى مردم حمايت کند.
نظر شما :