گل همين يک روز و چند باشد
ديپلماسى ايرانى: به فاصله کمتر از يک هفته بعد از انفجار خط لوله اى در نزديکى قم که گاز ايران را به ترکيه وصل مىکند، رئيس جمهور ترکيه با يک لشکر تاجر راهى تهران مىشود تا قراردادهاى موردنظر را براى سرمايه گذارى و معاملات با ايران به امضا برساند.
جواد اوجى معاون وزیر نفت بعد از انفجار سه خط لوله اى که چند روز پيش آسمان قم را سرخگون کرد، از پایداری صادرات گاز به ترکیه خبر داد و گفت: "در حال حاضر تعمیرات خطوط لوله آسیب دیده به طور کامل به پایان رسیده است." با اين وصف نگرانىها در آستانه سفر آقاى گل به تهران مرتفع شده و مراسم استقبال از ايشان به خوبى برگزار مىشود.
به گفته مدیرعامل شرکت ملی گاز، انفجار در خطوط لوله هیچ تاثیری در روند صادرات گاز ایران به ترکیه و سایر کشورهای همسایه نگذاشته است. اگرچه هنوز دليل مشخصى براى اين انفجار و اختلال در انتقال گاز اعلام نشده، ولى به نظر نمىرسد خللى در توافقاتى ايجاد کند که قرار است با امضاى گل و احمدى نژاد حاصل شود.
سرمايه گذارى ترکيه در پارس جنوبى و احداث خط لوله انتقال گاز ايران به اين کشور از جمله مهم ترين موضوعات مطرح شده بين مسئولان دو کشور طى سالهاى گذشته است که مىتواند علاوه بر تامين انرژى ترکيه، راه را براى صادرات گاز ايران به اروپا باز کند. البته بر سر صادرات گاز از ايران به اروپا اختلالهاى غيرايرانى و بلکه ضد ايرانى در ميان است و بايد ديد از آقاى گل در اين باره چه کارى ساخته است. ايران در چند سال گذشته همه تلاش خود را براى در اختيار گرفتن مسئوليت صادرات گاز به اروپا مصروف داشته است اما همسايههاى شمالى نيز بيکار ننشسته و در شرايط بدبينى غرب و اعمال محدوديت و ممنوعيت براى ايران، به دنبال کسب اين جايگاه بوده اند.
در ماههاى گذشته بار ديگر ميان ايران و ترکيه نشستهايى در اين باره برگزار شد و طرف سوئيسى نيز حضور داشت. انتظار مىرود توافقى سه جانبه با نقش تزانزيتى ترکيه بتواند بخشى از بازار انرژى اروپا را نصيب ايران کند. اگر ترکيه بتواند واسط و عامل اين توافق شود، سود سرشارى نصيب تهران و آنکارا مىکند و بخش عمده اى از دغدغههاى گازفروشى ايران را مرتفع خواهد کرد.
ترکيه عزمىجدى براى اجراى ايده تاسيس بازار مشترک اسلامى با محوريت سازمان کنفرانس اسلامى دارد. اين کشور هم اينک رياست دوره اى سازمان را برعهده دارد و تلاش مىکند با راهبرد منطقه اى بازار مشترک، علاوه بر مزاياى مادى به پيشبرد روند صلح و ثبات در منطقه نيز کمک شايانى بکند.
آنکارا که از انفعال عربستان، مشغلههاى عراق و لبنان و سوريه، تنشهاى مصر و اردن و يمن و تنگناهاى بين المللى ايران به خوبى استفاده مىکند، زمان موجود را بهترين فرصت براى قد کشيدن و متمايز شدن از سايرين و تبديل شدن به قطب منطقه مىداند. ترکيه در دورنماى سياسى خود به دنبال رهبرى و مرجعيت در منطقه است. روندى که خاورميانه طى مىکند و رشدى که ترکيه از سر مىگذراند، رو به اين مقصد نشان مىدهد.
اين روند از چنان شتاب و کيفيتى برخوردار بوده است که سياست خارجى برخى همسايههايش را کاملا معطوف و منوط به خود کرده است. اگر نام اين پيوند خوردن را وابستگى نگذاريم بايد از اجتناب ناپذيرى اتصال به ترکيه در منطقه سخن برانيم. اگر امريکا خود را بعد از جنگ جهانى دوم به مرجع و ملجا بين المللى در عرصههاى سياسى و اقتصادى تبديل کرد و تعيين خط مشى و راهبردهاى جهانى را معطوف و وابسته به خود ساخت، ترکيه امروز در مقياسى خاورميانه اى بدل به قطبى جاذب براى همسايههايى شده است که از ارتباط و نزديکى با ترکيه گريز و گزيرى ندارند. ترکيه مىتواند سرمايه گذارى کند، تزانزيت گاز را به اروپا برعهده بگيرد، موافقت اروپا را جلب کند، ميزبان معارضان و شورشيان افغانستان با دولت اين کشور باشد، ميزبان ايران و غرب باشد، نشستهاى کشورهاى همسايه عراق را هدايت کند، در روند صلح خاورميانه ميان فلسطينىها و اسرائيلىها موثر بيفتد و...
با اين جايگاه، عبدالله گل رئيس جمهور ترکيه به تهران سفر مىکند. آنکارا و تهران چهار روز فرصت دارند تا از اين سفر تجارى - سياسى نهايت بهره را ببرند. در خبرها آمده است که بيش از صد تاجر ترک و رئيس سازمان اقتصادى TOBB عبدالله گل را همراهى مىکنند. اين سفر در شرايطى که ايران در تنگناهاى تحريم و کاهش تبادلات اقتصادى به سر مىبرد، احتياجات هر دو طرف را برطرف خواهد کرد.
نظر شما :